Slowakisch:
modliť sa |
Polnisch:
modlić się |
Polysemie
| Polysemie
|
Profil: religiös | Profil: religiös |
Definitionmodliť sa Zu Gott sprechen, um um etwas zu bitten, für etwas zu danken und ihn zu verehren. Man kann sowohl mit eigenen Worten, als auch einen festgelegten Text beten. In verschiedenen Religionen und Kulturen hat das Beten unterschiedliche Formen. Häufig stellt man sich das Beten als Gespräch mit Gott vor, das innere Konzentration voraussetzt. Deshalb verbindet man mit Beten Stille und besondere Orte (z. B. Kirchen). Beten wird häufig von einer Körperhaltung begleitet, die die Ehrfurcht vor Gott oder die Dringlichkeit der Bitte ausdrückt, z. B. gesenkter Kopf, Knien, gefaltete Hände.
<modliť sa> (pred/ v ...) | DefinitionModlić się Zu Gott sprechen, um um etwas zu bitten, für etwas zu danken und ihn zu verehren. Man kann sowohl mit eigenen Worten, als auch einen festgelegten Text beten. In verschiedenen Religionen und Kulturen hat das Beten unterschiedliche Formen. Häufig stellt man sich das Beten als Gespräch mit Gott vor, das innere Konzentration voraussetzt. Deshalb verbindet man mit Beten Stille und besondere Orte (z. B. Kirchen). Beten wird häufig von einer Körperhaltung begleitet, die die Ehrfurcht vor Gott oder die Dringlichkeit der Bitte ausdrückt, z.B. gesenkter Kopf, Knien, gefaltete Hände. |
Konnotationen
| Konnotationen
|
Lexikalische RelationenSynonyme
Hyperonyme
Opposita
‘ | Lexikalische RelationenSynonyme
|
WortbildungenSubstantive
Adjektive
Verben
| WortbildungenSubstantive
Verben
Adjektive
Adverbien
|
Phraseme, KollokationenPhraseme
Kollokationen
| Phraseme, KollokationenPhraseme
Kollokationen
|
Belege
Modlitba Cirkvi, živená Božím slovom a slávením liturgie, nás učí modliť sa k Ježišovi Kristovi.
V tejto ťažkej chvíli a napriek veľkonočným sviatkom jeho svätosť Ján Pavol II. vyzval všetkých kresťanov, aby sa modlili za Betlehem, ktorý prežíva ťažké hodiny a je vo vážnom nebezpečenstve.
Charakteristický je skôr návrat k esenciálnym osobným postojom, ktorých prameňom je individuálna životná skúsenosť: Ak jestvuje živý Boh, modli sa najmenej polovicu dňa/ - a ešte trošku.
Ak napríklad kdekoľvek na svete unesú amerického občana, môže si byť istý, že štát, ktorému celý život platil dane, urobí všetko pre jeho vyslobodenie. Slovákovi v takej situácii ostane len modliť sa k Panenke Márii, patrónke Slovenska, alebo napísať Sorosovi.
Zato, že podporovali zapatistov. Bolo to v kostole. Tí ľudia sa tam modlili za mier... Farár bojovníkom za slobodu Takže keď som počul, že padre Miguel vybavil účasť na spomienkovom obrade za zavraždených, hneď som vedel, koľko bije.
Nie ako v kresťanských kostoloch, kde sa jeden modlí na kolenách a niečo si mrmle, druhý sedí, tretí zapaľuje sviečku, štvrtý len ticho so zatvorenými očami stojí pri bočnom oltári a podobne.
Keď sa jeho rodičia vrátili domov, dieťa odmietlo darčeky z ciest, zamykalo sa v detskej izbe, kde sa celé hodiny potichu modlilo a pri večeri konverzačne oboznámilo rodičov s blížiacim sa koncom sveta.
V tom čase sa pred ňou zjavil Diabol, rozhnevaný jej svätosťou. Stál pri vchode do jaskyne a s posmechom v očiach ju pozoroval. Ona však nedala na sebe nič poznať, akoby si ho nevšimla, a ustavične sa modlila, až v jaskyni navzdory chladu a tme rozkvitli narcisy a obklopili ju ako biele vence.
Úplnom tichu sa ozýval iba môj monotónny hlas, vyzeralo to tak, akoby sa diačok modlil nad nebožtíkom. Táto schopnosť jej pomohla prekonať každé utrpenie a pripravila ju, aby sa sama stala "hromozvodom" pre utrpenie druhých. Keď ju paralyzovala ťažká choroba a lekári vylúčili akúkoľvek nádej na vyliečenie, stalo sa jej nebo ešte bližším, viditeľnejším. Jedna priateľka jej poradila, aby sa modlila k istému mladému passionistovi, ktorý nedávno predtým zomrel a čoskoro mal byť vyhlásený za svätého. tikán jej svedectvo odhalí na druhé výročie smrti Jána Pavla II. Jedno z najstráženejších tajomstiev Vatikánu je prezradené. Tajomnou mníškou, ktorá sa zázračne vyliečila z Parkinsonovej choroby, je francúzska sestra Marie-Simon-Pierre. Práve jej prípad použila rímskokatolícka cirkev, aby pápeža Jána Pavla II. mohla blahorečiť. Francúzska sestra sa z ťažkej choroby zotavila potom, čo sa modlila k poľskému rodákovi. Vo finálovej časti jojkárskej relácie Dievča za milión sa jej víťazka priznala, že "fanúšikovia ju prirovnávajú k Panenke Márii". Bulvárny denník na druhý deň priniesol informáciu, že obyvatelia nešpecifikovanej dedinky na južnom Slovensku sa modlili k fotke Karin Olasovej v kostole a prosili o jej úspech v relácii. | Belege
Co roku w Dzień Niepodległości nasze miasta przystrajane są w narodowe barwy. Z okazji święta niepodległości organizowane są także wieczornice i koncerty, zaś w kościołach wierni modlić się będą za powodzenie Ojczyzny. Szkoły oraz urzędy państwowe i gminne będą przystrojone w biało czerwone barwy. TYCHY, BIERUŃ, MIKOŁÓW Nie muszę nikomu przypominać. Dyrektorzy szkół sami pamiętają o tym, by na budynku szkolnym znalazły się flagi narodowe. Deficytowe barwy narodowe, Dziennik Zachodni, 2001-11-08
Z tłumu wiernych co jakiś czas ktoś zbliżał się do wizerunku Czarnej Madonny. Padał na kolana i modląc się obchodził na klęczkach ołtarz. – Przyszliśmy tu, bo jesteśmy potrzebni Ojcu Świętemu – mówili małżonkowie w starszym wieku. – To obowiązek każdego Polaka modlić się za zdrowie papieża. Za to, co zrobił dla nas wszystkich. Zawsze był z nami, teraz pora na to, żebyśmy i my z nim byli – dodają częstochowianie. Górale z Krzeptówek, którzy niedawno odwiedzili papieża w klinice Agostino Gemelli w Rzymie i na Nie tracili nadziei, Dziennik Zachodni, 2005-04-02
l ks. infułat Roman Skrzypczak l parafia polsko-katolicka w Poznaniu Ten bestialski mord w imię skrajnego islamskiego Allaha budzi odrazę i domaga się surowego ukarania wszystkich tych, którzy w imię fanatyzmu religijnego za tym stoją. Jakże nam chrześcijanom trudno modlić się do Boga słowami Modlitwy Pańskiej : ,,I odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom”. Modliłem się za to, by Bóg oddalił od nas wszelką chęć zemsty i odwetu. l pastor Piotr Wisełka l Kościół Zielonoświątkowy Jeśli cierpi naród amerykański Nabożeństwo za Nowy Jork, Gazeta Poznańska,2001-09-19
Pogrążeni w modlitwie Młodzi ludzie idą na spotkanie z papieżem pełni dobrych intencji. Będą się modlić za rodzinę, przyjaciół, swoją przyszłość. Joanna Bednarek jest studentką teologii. Chce modlić się w intencji swoich przyjaciół. Iwona Skrobot i Aldona Basiaga pomagały w organizacji pielgrzymki, ale nie mogą się na nią udać. Mają egzaminy, dołączą jednak do grupy zaraz po ich zaliczeniu. Kończą studia i chcą się pomodlić o ich pomyślny finał. Idą do papieża, Gazeta Krakowska, 2006-05-25
Dlatego że jest to poruszenie jednego wielkiego kamienia. Wymaga to oczywiście dużo siły, w odróżnieniu od długotrwałego wysiłku zbierania małych kamyków.Ojciec Wit Urbanik, kapucyn z gdańskiego koścoła św. Jakuba, w którym zajmuje się małżeństwami niesakramentalnymi, radzi więc, aby modlić sięw intencji dobrej spowiedzi. - Jeżeli człowiek skosztuje, że Pan Bóg jest dobrym przyjacielem, a nie wrogiem, nie będzie miał żadnych problemów z przystąpieniem do spowiedzi - tłumaczy o. Wit. Ks. Zrój dopowiada, że po latach życia w grzechu ludzie przestają dostrzegać codzienne, Wielki kamień z serca, Dziennik Bałtycki, 1999-03-05
Gwinei - mówi ksiądz Jarek Buholtz, pallotyn, (na misji na wybrzeżu od ponad dwóch lat), który oprowadza nas po bazylice. Czasami z oszczędności musimy wyłączać klimatyzację, a przecież całość zamknięta jest witrażami, w słońcu nagrzewa się jak w szklarni. Dlatego najlepiej modlić się w nocy, kiedy w środku jest 25 stopni C, w dzień na zewnątrz kamień nagrzewa się w słońcu do 55 stopni C. Złoto - Na witrażu, blisko Mesjasza ukazany jest Felix Houphouet-Boigny, fundator świątyni, pierwszy prezydent, twórca niepodległości Wybrzeża Kości Słoniowej - wskazuje ksiądz Bazylika Pokoju, Dziennik Bałtycki, 2000-12-22
Zbudował klasztor, do którego tłumnie zaczęli napływać kandydaci. Nieopodal wspólnotę mniszek założyła także jego siostra-bliźniaczka Scholastyka. Na Monte Cassino św. Benedykt napisał słynną „Regułę”, która sprowadza się do prostej zasady: „Ora et labora” – módl się i pracuj. Dla podkreślenia szczególnej roli, jaką zakony oparte na „Regule” św. Benedykta odegrały w łączeniu tradycji Wschodu i Zachodu, a także dla podkreślenia zasług w kształtowaniu oblicza Europy, papież Paweł VI 24 października 1964 r. ogłosił św. Benedykta patronem Europy. |
Profil: desiderativ | Profil: desiderativ |
Definitionmodliť sa Auf etwas hoffen, sich etwas herbeiwünschen. Der Ausdruck wird zumeist angesichts einer Katastrophe oder großer Unannehmlichkeiten verwendet, wenn man keine Möglichkeit mehr sieht, etwas selber bewirken zu können. Häufig lässt es sich nicht entscheiden, ob die Bezugnahme auf Gott und seine Hilfe gemeint wird, oder sich lediglich um ein hyperbolisches Synonym zu dúfať ‘hoffen’ handelt. Im Slowakischen üblicherweise in Aussagen wie: modliť sa, aby; modliť sa a dúfať;nezostáva nič iné, len sa modliť. Der Sprecher meint die Aussage in der Regel nicht als Aufforderung, zu Gott zu beten, sondern bekundet auf diese Weise eher seine Hilflosigkeit. Auch im Sportslang, wenn auf Sieg gehofft wird, obwohl die Chancen schlecht stehen.
<modliť sa, aby ... > | Definitionmodlić sięhyperbolisch Auf etwas hoffen, sich etwas herbeiwünschen. Der Ausdruck wird zumeist angesichts einer Katastrophe oder großer Unannehmlichkeiten verwendet, wenn man keine Möglichkeit mehr sieht, etwas selber bewirken zu können. Häufig lässt es sich nicht entscheiden, ob die Bezugnahme auf Gott und seine Hilfe gemeint wird, oder sich lediglich um ein hyperbolisches Synonym zu dúfať ‘hoffen’ handelt. Im Polnischen typischerweise als Satzgefüge mit den Konjugationen aby, żeby, orealisiert. Der Sprecher meint die Aussage in der Regel nicht als Aufforderung, zu Gott zu beten, sondern bekundet auf diese Weise eher seine Hilflosigkeit.
|
Konnotationen
| Konnotationen
|
Lexikalische RelationenSynonyme
| Lexikalische RelationenSynonyme
|
WortbildungenVerben
Adjektive
| Wortbildungen[Für dieses Profil wurden keine Derivate und Komposita gefunden.] |
Phraseme, KollokationenKollokationen
| Phraseme, KollokationenKollokationen
|
Belege
Či už stojí pri koreni problémov nedokonalosť medzinárodného práva, alebo bojová neschopnosť českého letectva, českej vláde ostáva len sa modliť, aby sa nestal nijaký incident, ktorý by sa skončil zostrelením civilného lietadla.
Navyše, UMAX nepodporuje multi - tasking, takže kým pri práci na HP som mohol počas skenovania aspoň odpovedať na maily, tu sa môžem len pozerať na monitor a modliť sa, aby to šlo čo najrýchlejšie. 10 %... 25 %... 40 %... 80 %... ufff! Rozhodol som sa požiadať kolegu Erika B., aby mi nový UMAX vymenil za starý HP. Mám už 40 rokov, čas nečaká!
Najproblematickejšia býva, ak vynecháme všetky úskalia prvých sexov, otázka, kedy a ako si prezervatív nasadiť. Niektorí z nás to riešia nasadením už počas príprav na rande. Tak ďaleko som sa, bohužiaľ, nedostal, ale predstavte si tie možné problémy. Musíte na rande prísť, doviesť všetko do úspešného konca, nejsť pritom na záchod a modliť sa, aby sa vaša ochrana neporušila. Malý horor.
Každý večer sa modlím, ani neviem ku komu, aby ma oslobodil od idiotov, aby mi ráno bolo super a aby som nejedla toľko čokolády.
Vrátili sa do búdy celí vzrušení. Modlili sa, aby nenapadal sneh a nezasypal tie znaky sveta. V noci najskôr začuli zavýjanie niekde v diaľke, potom bližšie, a napokon šramot a lomoz celkom pri búde.
Čudný kontrast s celoročnou dramaturgickou praxou našich televízií. Istý švajčiarsky teológ karhal po vojne svojich rodákov: „Šesť dní v týždni ste pracovali pre Hitlera, siedmy ste sa modlili za víťazstvo Spojencov"
Ak si vypočítame, že prenosy trvali každý deň asi tri až štyri hodiny, tak porozumieme tvrdeniu, že hodnota Woodsa je okolo miliardy dolárov ročne. Aj preto sa televízne spoločnosti, ktoré si zakúpili vysielacie práva na významné golfové podujatia, modlia, aby športová hviezda zo zámoria na nich hrala, inak zle investovali svoje peniaze. | Belege
Jedyne, co mogę zrobić, to informować Was na bieżąco, jaka będzie decyzja sądu i czy zaistnieją jakieś realne szanse zapłaty” – kończy Bywalec. Rodzina Cichoniów – i inni turyści, którzy kupili wczasy w Juventurze – powinni teraz modlić się o to, by organizatorzy wczasów (z którymi Juventur współpracował jako agent) wytrzymali tę upadłość i mieli dość pieniędzy, by za nich wyłożyć. W przeciwnym razie czeka nas masowy powrót do kraju wystawionych do wiatru turystów.
Jadłem z twarzą pochyloną nad talerzem, z oczami wbitymi w jedzenie, modląc się w duchu, aby Zenobia zmieniła temat.
Skalę na aparacie ustaw na ISO200, bo dalej się nie da. Dynks u dołu obiektywu do ustawiania warunków oświetleniowych już chyba rozpracowałeś. W pomieszczeniach cykaj tylko przy oknie, albo ustaw czas 1/30, przysłonę 4, dokładnie ustaw ostrość i módl się żeby coś wyszło (przy sztucznym świetle rokowania są kiepskie). No i surfuj. W sieci jest masa informacji również dla początkujących. powodzenia Michał -- w adresie "N0$PAM" zamień na "mkrog"
Oficjalnie władze modlą się o spadek bezrobocia i zaklinają ludzi, żeby nauczyli się radzić sobie na własną rękę.
wujek 30 stycznia, ciotka 16, kuzynka 30 stycznia ) Jak się po sylwestrze zaciągnie to skończy w okolicach połowy lutego ( bo w lutym 4 - Nitki imieniny, 13 lutego moje, a tż siostry urodziny ) Do tego dzień babci, dziadka. Co roku modlę się żeby styczeń przespać :D -- Kasia + Weronika (9-latka) + 0,5 Maćka (1 rok i 8 miesięcy) gg 181718 Dnia Thu, 21 Jan 2010 08:25:00 +0100, złośliwa napisał(a): U mnie wygląda to tak
Kierowcy klęli, policjanci modlili się o spokój, a samochody stały w korkach... Piątek był sądnym dniem dla kieleckich kierowców.
M jak moda na sukces według Kiepskich z Helą w opałach na plebanii „Pod Różą”. Na Wspólnej. Mówiąc serio, polskie kino serializuje się zastraszająco. „Dlaczego nie” to wizualny harlequin, wyprodukowany taśmowo, z niemal tą samą obsadą co zwykle. Nictylko modlić się o opamiętanie polskich filmowców, ale to i tak nic nie da, bo amantem numer jeden jest przecież Zakościelny. M jak moda według Kiepskich, Polska Głos Wielkopolski, 2007-01-19
autobusem na górę w Przegorzałach to doprawdy nie lada sztuka. Kierowcy stosują różne techniki podjazdu. Trudno powiedzieć, która z nich jest najlepsza. Według mnie chyba najłatwiej jest wjechać "siłą rozpędu" - trzeba po prostu przed podjazdem mocno docisnąć pedał gazu, a potem jużtylko modlić się, żeby pojazd dotoczył się do szczytu wzniesienia. Silnik zawył, skrzynia biegów zgrzytnęła, usłyszeliśmy znajomy łomot podwozia uderzającego w asfalt za sporą dziurą, znajdująca się tuż za zakrętem. 409 bije rekordy, Dziennik Polski, 2005-05-13
stanie są wielorodzinne prywatne budynki czynszowe. Ich spadkobiercy kłócili się o to, kto ma wziąć na siebie naprawy. I w końcu nikt w ogóle nie sfinansował koniecznych remontów. Problemem były też niskie czynsze, które nie pozwalały na finansowanie remontów. Teraz mieszkańcy zagrożonych budynków mogątylko modlić się o pomoc rządową. To ostatnia deska ratunku. Za kilka lat problemy mieszkaniowe w kraju będą jeszcze większe. Nie rozwiąże ich nowe budownictwo, bo mieszkańców starych komunalnych kamienic najczęściej nie stać na nowe mieszkania. Stare kamienice do rozbiórki, Dziennik Zachodni, 2008-01-30
Tak naprawdę powodzenie Unii nie polega na cudownych zrządzeniach losu, nadprzyrodzonych zjawiskach. To tak jak w tym dowcipie. Student zawalił semestr, na drugi dzień ma egzamin, całą noc się modli o powodzenie. Nagle rozlega się głos: Ty się nie módl. Ty się ucz! Referendum europejskie w liczbach > 16 mln zł kosztować będzie dwudniowe referendum unijne w całej Polsce, > w województwie śląskim do głosowania uprawnionych jest 3 mln 740 tys. osób, > 500 osób będzie głosować poza granicami kraju, > 2600 obwodów do |
Profil: adorativ | Profil: adorativ |
Definitionmodliť saintensivierend Jemanden oder etwas vergöttern, erhöhen, anbeten, übermäßig verehren oder anflehen. Beschreibt Handlungen oder Aussagen, die einer Person oder Sache einen zentralen oder übermäßigen Stellenwert zuschreiben, sie in den Mittelpunkt gesellschaftlicher Prozesse oder Bereiche stellen und ihnen damit einen herausgehobenen Status verleihen. Im Slowakischen kann dieses Profil sowohl affirmativ oder kritisch, als auch hyperbolisch oder ironisch gebraucht werden. Dieses Profil wird obligatorisch mit der Präposition k realisiert. <modliť sa k niekomu/ k niečomu>. | Definitionmodlić sięintensivierend Jemanden oder etwas vergöttern, erhöhen, anbeten, übermäßig verehren oder anflehen. Beschreibt Handlungen oder Aussagen, die einer Person oder Sache einen zentralen oder übermäßigen Stellenwert zuschreiben, sie in den Mittelpunkt gesellschaftlicher Prozesse oder Bereiche stellen und ihnen damit einen herausgehobenen Status verleihen. Im Polnischen kann dieses Profil sowohl affirmativ oder kritisch, als auch hyperbolisch oder ironisch gebraucht werden. Dieses Profil wird obligatorisch mit der Präposition do realisiert. modlić się do <kogoś> |
Konnotationen
| KonnotationenKonnotationen
|
Lexikalische RelationenSynonyme
Hyperonyme
Opposita
| Lexikalische RelationenSynonyme
|
WortbildungenSubstantive
| Wortbildungen[Für dieses Profil wurden keine Derivate und Komposita gefunden.] |
Phraseme, Kollokationen[Für dieses Profil wurden keine Phraseme und Kollokationen gefunden.] | Phraseme, KollokationenKollokationen
|
Belege
„Z maturity v mene lásky som jej ako služobník Boží dal jednotku,“ dodal. Na ďalší deň ju vyspovedal a so slzami v očiach a úsmevom na tvári odišla tam hore. „Verím, že je tam. Nemodlím sa za ňu, ale modlím sa k nej. Pýtam sa jej, či som jej pomohol. Ak áno, nech teraz pomôže ona mne a všetkým ľuďom v našom inštitúte. Prostitútky vás predídu do Božieho kráľovstva, povedal Pán Ježiš. Pre ktorú vlastnosť ? Pre pokoru. “
Nie "modlám a idolom znamená" áno " človeku. Istý muž sa takto vyslovil o žene svojich snov: "Ja ju tak zbožňujem, že sa k nej priam modlím". Iný sa modlí k svojmu dieťaťu v kolíske, v škole alebo na ceste k úspechom, ďalší sa modlí k vysnenej kariére, peniazom, obchodu ap.
Pravda, gréckokatolícky kresťan by za nič na svete nepožil v petropavlovskom pôste mliečne jedlo a Žid by radšej zahynul, než by sa napil vína, ktorého sa dotkol gój, ale za stáročia si už na svoje čudáctva zvykli, náboženská nenávisť im je cudzia, a ak sa Rusín vysmieva Židovi, že neje slaninu, pri obede sedí s klobúkom na hlave a v piatok večer pre nič za nič páli drahé sviečky, vysmieva sa mu celkom dobrácky; a ak Žid opovrhuje Rusínom, že sa modlí k ohavne popravenému človeku a ženskú (dokonca ženskú!) stojacu na polmesiaci pokladá za pána boha, opovrhuje ním len abstraktne.
Túto omylnosť možno doložiť práve spomínanými príkladmi. Sú ľudia, ktorí podriaďujú svoj život viere, a sú ľudia, ktorí podriaďujú vieru svojmu životu. V jednom kostolíku odmietnu obraz svätej, lebo predlohou naň bola modelka, inde sa modlia k aktérke reality šou, aby vyhrala. Možno sme dospeli do štádia, keď je zaradenie do nejakej skupiny "in". Ako som spomínal, to všetko sme sledovali cez pootvorené dvere, chlapi sťahujúci nohavice z nešťastného Kolju, na zopár minút stratili dar reči, len tak nezrozumiteľne mučali, ukazujúc rukavicami na kabínu a gestami sa modlili k nášmu šoférovi aby šiel rýchlejšie. A keďže šofér nemal poňatia, čo sa deje vzadu, rýchlosť nepridal. Áno , ani sme nemali istý čas kňaza, chodievali sme do okolitých dedín. Bolo to pekné v zime aj v lete. Naša dedina bola jediná gréckokatolícka, poniže nás bol ešte Trnkov a ostatné bolo rímskokatolícke. Keď nám dali kňaza po roku 1968, babky sa modlili k Dubčekovi ružence: To nám Dubček poslal kňaza. | Belege
Bezpieczeństwo ekonomiczne państwa i społeczeństwa jest może bardziej złożone, ale równie imponujące. Przykre sprawy z przeszłości chętnie się zapomina, niekiedy jednak warto je przypomnieć, z czystego poczucia przyzwoitości choćby. Pamiętacie, jak wszyscy, od "towarzyszy z kierownictwa" po zwykłych obywateli, modlili się do dolara? Sto dolarów w PRL to był majątek, dostępny nielicznym. Eksportowaliśmy, w przypadku żywności dosłownie odejmując sobie od ust, żeby zarobić trochę "cennych dewiz". Przy nich nasze złotówki były śmieciem, który trzeba było wymieniać 5-6 razy taniej od oficjalnego kursu
Nie rozumiem, dlaczego ludzie dyskutują i kłócą się. Wszystko zależy od punktu widzenia i wszyscy mogą mieć rację. Kiedyś wydawało się Żydom, że są narodem wybranym, dziś najtęższe głowy modlą się do proletariatu jako do klasy wybranej (skąd ta pewność?), tylko dlatego że sto lat temu pan z brodą ułożył teorię mesjanistyczną proletariatu i nazwał ją "naukową". Odrzuciło się absolut Boga i na gwałt szuka się jakiegoś "Ersatza" absolutu z fanatyzmem, o
gdyby podjęła walkę, mogłaby go beznadziejnie skompromitować. Jako człowieka. I jako uczonego. Uczony! Z ilu odrzuconych przez siebie prac magisterskich zaczerpnął swoje pomysły? Czy w ogóle cokolwiek sam odkrył, udowodnił? Ile młodych utalentowanych istnień ma na sumieniu? A ona niemal modliła się do niego! Na myśl o tym, że gdyby się nie pośpieszył, olśniony jej pierwszymi wizjami, mógłby przywłaszczyć sobie wszystko - zadrżała i wówczas w ułamku sekundy pojęła, że jednak nie straciła wszystkiego, że ma coś, na czym mogłaby budować, odbudować swoje Marta Tomaszewska, Jeżeli ze mną pojedziesz, 1993
|
Profil: hesitativ | Profil: hesitativ |
Definition | Definitionmodlić sięokkasionell, umgangssprachlich Etwas hinauszögern, widerwillig machen. Ein Ausdruck der gesprochenen Sprache, der sich auf Personen bezieht, die häufig abgelenkt, unsicher oder einer Sache gegenüber abgeneigt zu sein scheinen. Meistens wird der Ausdruck zur Ermunterung zum Essen gebraucht, wenn offensichtlich jdm. etwas nicht schmeckt, in Form einer rhetorischen Frage: Co ty się tak modlisz <nad tą zupą/ kanapką>? |
Konnotationen | Konnotationen[Für dieses Profil wurden keine Konnotationen gefunden.] |
Lexikalische Relationen | Lexikalische RelationenSynonyme
Opposita
|
Wortbildungen | Wortbildungen[Für dieses Profil wurden keine Derivate und Komposita gefunden.] |
Phraseme, Kollokationen | Phraseme, KollokationenKollokationen
|
Belege | Belege
Dziś rano bohatersko ugrzałam sobie znowu kapuche a mój mężuś wpierniczał kanapeczki z pastą z tuńczyka. Zaczęłam jeść przed nim i tak bujałam się nad tym talerzem, bujałam, zjadłam pół, a mój meżuś dalej wcinał te kanapeczki z pomidorkiem tym razem. I bezczelnie mówi: A co ty się tak modlisz nad tą zupą, zjedz coś normalnego, będzie szybciej. Bo do roboty nie zdążysz. I podsunął mi pod nos śliczną kanapeczkę. Szybka decyzja, odstawiłam zupę, zlapałam kanapeczkę (żeby się nie rozmyślił i nie zabrał mi)... ale na dalszą część dnia mam zaplanowane owoce i mineralną, zresztą nic innego ze soba nie wzięłam. A do zupy to wkroję kiełbaski, doprawię i będzie mniam mniam.
Lefuet dziwnie się dzisiaj czuła. Jakoś tak nieswojo. Na lekcjach w ogóle nie mogła się skupić. Cały dzień była rozkojarzona. A teraz w tempie żółwia wkładała do ust piątą łyżkę zupy pomidorowej. - Co ty się tak modlisz nad tą zupą? - odezwała się matka.
Wpatrując się w puszystą, słodkąpiankę cappuccino, zauważyła w niej kształt serduszka. „ Ach… fajnie byłoby spotkać w końcu tą prawdziwą miłość..”:- Ulka, co ty się tak modlisz nad tą szklanką?- zapytała blondynka. - Co?- nieprzytomnie spojrzała na Violę, która słodziła swoją „małą czarną”.
Ranek... Hotel rezydentów... Agata, Wiki i Przemek jedzą wspólnie śniadanie.
Stałem tak z tą rybą w ręku i nie bardzo wiedziałem co mam zrobić, wpuścić ją do siatki, czy z powrotem do wody. Miejscowy wędkarz, z daleka widział te moje rozterki, ale szybko je rozwiał. Co się pan tak modlisz nad tą węgorzycą, to super ryba, w smaku podobna do węgorza, a skórę też trzeba ściągać do smażenia. Dziękuję, to moja pierwsza i dlatego nie byłem pewien, czy jest jadalna. Jadalna i to jeszcze jak ! |
Etymologie | Etymologie |
Semantischer WandelIn den modernen Bedeutungswörterbüchern des Slowakischen (KSSJ [2003] und SSJ [1959-68]) wird jeweils nur eine Bedeutung des Wortes aufgeführt: konať modlitbu ‘Gebete verrichten’. Im vorliegenden Wörterbuch SuP konnten für das Slowakische drei Profile für modliť sa ausgegliedert werden, ein religiöses, ein desideratives sowie ein adoratives Profil. Im religiösen Profil wird das Wort am häufigsten verwendet. Man wendet sich in einem Sprechakt an Gott (oder die Götter und andere himmlische Wesen), um etwas für sich oder andere zu erbitten, als Ausdruck der Danksagung, zur Affirmation des Glaubens (z.B. im Oče náš ‘Vaterunser’, im vyznanie viery ‘Glaubensbekenntnis’), bei performativen Sprechakten des Weihens, Versprechens, Schwurs sowie als Bekräftigungsformel (Doxologie). Modliť sa ist Bestandteil betimmter gottesdienstlicher Handlungen (Abendmahl, Taufe, Beichte, Eheschließung usw.). Modliť sa kann sich sowohl informell als privates Gespräch mit Gott ereignen, aber auch unter Verwendung fester Formulierungen und Texte, vor allem im Gottesdienst und in performativer Funktion, vor sich gehen. Die mit dem Verb ausgedrückten Sprechhandlungen weisen einen großen Formenreichtum auf: modliť sa kann still, leise oder deutlich hörbar erfolgen, gesprochen oder gesungen werden und wird individuell, gemeinschaftlich oder von einem Priester stellvertretend für die Versammelten vollzogen. Das desiderative Profil mit der Bedeutung ‘intensiv für oder um etwas bitten’ wird meist hyperbolisch oder ironisch verwendet und drückt neben einem starken Wunsch oft auch weitere Einstellungen des Sprechers aus. Dazu gehört die (negative) Erwartung, dass der gewünschte Ausgang einer Handlung unwahrscheinlich ist, dass der Sprecher (Subjekt) sich einer schwierigen oder ausweglosen Situation gegenüber stehen sieht oder aber dass sich der Sprecher von etwas oder einer Person in ironischer Weise distanziert. Im Unterschied zum religiösen Profil, wo zu jemandem (Gott) gebetet wird oder für etwas gebetet wird (dann wird der Adressat häufig impliziert und nicht direkt ausgedrückt), ist die häufigste Verwendung im desiderativen Profil die Konstruktion: modliť sa, aby…. ohne Angabe eines Adressaten. Dabei handelt es es um einen Sprechakt, der entweder an den Sprecher selbst oder an die Zuhörenden gerichtet ist und der synonym zu ‘sich etw. stark wünschen’ in hyperbolischer Funktion ist. Möglich ist auch eine Angabe eines Quasiadressaten, wie im folgenden Beleg: Každý večer sa modlím, ani neviem ku komu, aby ..... ‘Jeden Abend bete ich, auch wenn ich nicht weiß zu wem, dafür, dass....’. Vom religiösen Profil abgeleitet ist auch das adorative Profil in der Bedeutung jmdn. verehren, vergöttern. Hier steht die starke emotionale Bindung zum Gegenstand dieser schwärmerischen Verehrung im Vordergrund. Im Slowakischen kann dieses Profil sowohl affirmativ oder kritisch, als auch hyperbolisch oder ironisch gebraucht werden, wobei die kritische Einstellung überwiegt und meistens das Übertriebene der entsprechenden Handlung betont wird. Weniger kritisch wird allenfalls die Verehrung geliebter Menschen bewertet. | Semantischer WandelFür das Lemma modlić się ‘beten’ wurden im SuP für das Polnische vier Profile unterschieden: 1) religiös, 2) desiderativ, 3) admirativ, 4) hesitativ. Das religiöse Profil bezieht sich auf das Sprechen zu Gott, entweder mit dem Text eines Gebets oder mit eigenen Worten, dabei kann der Gläubige Fürbitten an Gott richten.
Der säkulare Gebrauch des Verbs kann in einem sehr breiten Spektrum von Situationen verwendet werden. Das desiderative Profil hat einen hyperbolischen Charakter, dessen Gebrauch von banalem Daumendrücken bis hin zu ernsthaften Problemen oder schwierigen Lebensumständen eines Menschen, dessen Ende er sich wünscht, reicht. Das adorative Profil bezieht sich auf die Verehrung oder Bewunderung einer Person, auch des Geldes, die angebetet werden. Mit dem Verb modlić się do kogoś/ czegoś weist der Sprecher auf die Intensität dieser Bewunderung hin, oft in Phrasen wie prawie się <ktoś> do <kogoś> modli ‘beinah betet jmd. jmdn. an’. Häufig wird dabei eine kritisierende Stellungsname des Sprechers deutlich.
Das hesitative Profil gehört der gesprochenen Sprache an und wird meistens in der direkten Anrede gebraucht (vgl. Belege im hesitativen Profil). Es bezieht sich auf Situationen, in denen der Sprecher die Aufmerksamkeit einer Person, die abgelenkt zu sein scheint, auf sich lenken möchte. Solche Ausdrücke können sowohl unterschwellige Ironie des Sprechers als auch Ungeduld zum Ausdruck bringen. Der Ausdruck modlić się nad czymś hat einen okkasionellen Charakter, häufiger werden in den geschilderten Situationen Verben wie debatować ‘debattieren’, zastanawiać się ‘grübeln’, rozmyślać ‘überlegen’ oder marzyć ‘vor sich hin träumen’ synonym gebraucht. |
SprichwörterMilovať, dúfať, modliť sa./ Glauben, Hoffen, Beten. Modli sa a pracuj./ Bete und Arbeite! bzw. Ora et labora. Modlite sa bez prestánia./ Betet ohne Unterlass! | SprichwörterKto się wiele modli, ten za mało robi. [wörtl. Wer viel betet, der tut zu wenig.]/ ‘über den Widerspruch zwischen Frömmigkeit und dem eigentlichen Handeln’ Modli się pod figurą, a diabła ma za skórą. [wörtl. Nach außen ist er fromm, aber er hat den Teufel im Leibe.]/ ‘über heuchlerische Menschen’ Niech się każdy modli, jak umie, Pan Bóg go zrozumie. [wörtl. Soll jeder beten, wie er kann, der Gott wird ihn verstehen.]/ ‘es ist nicht wichtig wie, sondern dass man betet’ |
Kulturelle KontexteLiteratur
FilmSonstiges
| Kulturelle KontexteLiteratur
Filme
Sonstiges
|
BibliographieKováčik, Ľubomír, „Modlitbový žáner v detskej literatúre, Modlitbičky Milana Rúfusa, in: Horecký, Ján: Text, „kontext a kotext liturgických modlitieb", in: Text a kontext, Prešov 1993. Mlacek, Jozef: Niekoĺko poznámok a úvah o náboženskom štýle, in: Slovenská reč (Bratislava), 78/ 1-2, 58-75. Očenášova-Štrbová, Slavomíra: Lexikálno-sémantická a jazyková charakteristika prosieb Modlitby Pána, in: Slovenská jazykovedná spoločnosť pri SAV, Varia VI, Bratislava 1997. Očenášova-Štrbová, Slavomíra: Modlitba a jej jazýkové, literárne a komunikačné hodnoty, in: Slovenská reč, 67/ 1 (2002), 40-42. | BibliographieKarpluk, Maria 1988: „Ze studiów nad językiem modlitw staropolskich: Godzinki“, in: Karpluk, M./ Sambor, J. (Hg.), O języku religijnym. Zagadnienia wybrane, Lublin, S. 89-132. Wojtak, Maria 1999: „Modlitwa ustalona - podstawowe wyznaczniki gatunku“, in: Adamowski, J./ Niebrzegowska, S. (Hgs.), W zwierciadle języka i kultury, Lublin, S. 129-138. |