Sacrum und Profanum – Deutsch

Deutsch: Demut	Polnisch: pokora
Polysemie religiös: ‘Tugend, bewusste Bescheidenheit vor Gott’ humilativ: ‘bescheidene Selbsteinschätzung’ stoisch: ‘Gleichmut gegenüber Problemen und Leiden’ admirativ: ‘Respekt’ servil: ‘Unterwerfung, Unterlegenheit’ Reueprofil: ‘Reue, Buße’	Polysemie religiös: ‘Tugend, bewusste Bescheidenheit vor Gott’ humilativ: ‘bescheidene Selbsteinschätzung’ stoisch: ‘Gleichmut gegenüber Problemen und Leiden’ admirativ: ‘Respekt’ servil: ‘Unterwerfung, Unterlegenheit’ Reueprofil: ‘Reue, Buße’
Profil: religiös	Profil: religiös
Definition Demut Die Gemütshaltung einer geringen Selbsteinschätzung und die Bereitschaft zur Unterwerfung bzw. Anpassung. In der christlichen Lehre eine der sieben Haupttugenden: man weiß um die eigene sündige Natur und die daraus folgende Machtlosigkeit und Hilfsbedürftigkeit. Man wird sich bewusst, dass man auf die Hilfe Gottes angewiesen ist. Im Gegensatz zu Demut steht Hochmut oder Stolz. Sg. tant.	Definition pokora Die Gemütshaltung einer geringen Selbsteinschätzung und die Bereitschaft zur Unterwerfung bzw. Anpassung. In der christlichen Lehre eine der sieben Haupttugenden: man weiß um die eigene sündige Natur und die daraus folgende Machtlosigkeit und Hilfsbedürftigkeit. Man wird sich bewusst, dass man auf die Hilfe Gottes angewiesen ist. Im Gegensatz zu pokora steht pycha ‘Hochmut, Stolz’.
Konnotationen die Hingabe von Jesus Christus bis zum Kreuzestod, Jungfrau Maria, Hiob Vertrauen in den Heilsplan Gottes Selbstlosigkeit gebeugte Körperhaltung, Knien, niedergeschlagene Augen, gesenkter Kopf Ordensleben Fußwaschung am Gründonnerstag nach Joh 13,4–14	Konnotationen die Hingabe von Jesus Christus bis zum Kreuzestod, Jungfrau Maria, Hiob Vertrauen in den Heilsplan Gottes Selbstlosigkeit gebeugte Körperhaltung, Knien, niedergeschlagene Augen Ordensleben Fußwaschung am Gründonnerstag nach Joh 13,4-14
Lexikalische Relationen Synonyme Gottesfurcht_{buchsprachlich} Hyperonyme Tugend_{buchsprachlich} Opposita Hochmut_{buchsprachlich} Stolz	Lexikalische Relationen Synonyme bogobojność_{buchsprachlich} ‘Gottesfurcht’ Hyperonyme cnota_{buchsprachlich} ‘Tugend’ Opposita pycha_{1, buchsprachlich} ‘Hochmut, Stolz’
Wortbildungen Adjektive demütig₁ ‘in Relation zu Demut (religiöses Profil) stehend’, vgl. demütig vor Gott sein demutsvoll₁/ demutvoll₁‘voll Demut, in Relation zu Demut (religiöses Profil) stehend’, vgl. ein demutsvoller Ruf nach Erbarmen Gottes	Wortbildungen Adjektive pokorny₁ ‘demütig’ Adverbien pokornie₁ ‘demütig’
Phraseme, Kollokationen Kollokationen Demut vor Gott in christlicher Demut in Demut beten	Phraseme, Kollokationen Phraseme pokora mury łamie [wörtl. Demut reißt Mauern ein]/ ‘mit einer demütigen Haltung lässt sich oft mehr erreichen, als mit Gewalt’ pozostaję/ czynię się pokornym sługą_archaisch [wörtl. ich bleibe/ mache mich zu Ihrem demütigen Diener]/ ‘floskelhafter Briefschluss’ uderzyć w pokorę [wört. die Demut schlagen]/ ‘sich demütigen’ w pokorze ducha [wörtl. in der Demut des Geistes]/ ‘voller Demut’ Kollokationen błagać <o coś> w pokorze brak pokory cnota pokory głęboka pokora lekcja pokory prawdziwa pokora szczera pokora uczyć (się) pokory za znak pokory znosić <coś> z pokorą
Belege Vor dem Sturz ist das Herz des Menschen überheblich, aber der Ehre geht Demut voran. Spr 18,12 Wenn es also Ermahnung in Christus gibt, Zuspruch aus Liebe, eine Gemeinschaft des Geistes, herzliche Zuneigung und Erbarmen, dann macht meine Freude dadurch vollkommen, dass ihr eines Sinnes seid, einander in Liebe verbunden, einmütig und einträchtig, dass ihr nichts aus Ehrgeiz und nichts aus Prahlerei tut. Sondern in Demut schätze einer den andern höher ein als sich selbst. Phil 2,1-3 Das Wort „Demut“ hat in unseren Ohren keinen guten Klang. Da schwingt was Unterwürfiges mit, was mir sauer aufstößt. Die alten Griechen in der Antike fanden daher auch, dass Demut nur etwas für Sklaven sei, eines freien Mannes aber unwürdig. Im Volk Israel dagegen war das Wort „Demut“ positiv besetzt. Da charakterisierte es die Haltung des Menschen gegenüber Gott. Das Christentum hat dieses Wort übernommen und außer auf die Beziehung zu Gott noch auf den Umgang der Menschen innerhalb der Kirche übertragen. Braunschweiger Zeitung, 26.08.2006 Eine Diskussionsteilnehmerin gab zu bedenken, dass Demut oft mit bedingungslosem Gehorsam gleichgesetzt werde. Pfarrer Niederer mochte diese Sicht der Dinge nicht teilen. Wer alles mit sich geschehen lasse, beweise nicht unbedingt Demut, betonte der katholische Seelsorger. Eingehend beschäftigte man sich auch mit dem Gebet, dessen Grundlage laut Katechismus die Demut ist. Obschon der Mensch vor Gott ein Bettler sei, werde er vom Schöpfer als Gesprächspartner akzeptiert, erklärte Pfarrer Niederer. Man müsse sich deshalb nicht selber klein machen. Allerdings wies der Geistliche darauf hin, dass es ein Ausdruck von Demut wäre, auch dann zu beten, wenn es einem gut geht. St. Galler Tagblatt, 30.10.1999 Die Gemeinde soll sich aufmachen, Buße zu tun für ihre Abtrünnigkeit. Wir brauchen uns nicht in Sack und Asche zu hüllen, wie es zu vergangenen Zeiten geschah, sondern müssen unsere Herzen in tiefer Demut beugen. innsbruck.adventisten.at [4.7.2012] Es ist wichtig, immer demütig zu bleiben, immer bemüht, sich zu verbessern. Solange der Mensch in seiner materiellen Hülle und mit seinem Ego verbunden ist, ist ein stetiges Beten in Demut und ein offenes Herz das Rezept für Glück und Wohlbefinden, weil er sonst einer permanenten Illusion unterliegt. http://www.via-mundi.net [4.7.2012] Wir sind und bleiben eine Gemeinschaft von Gottes Gnaden, auf Gedeih und Erlösung miteinander verschweißt. Wir sind die Braut Christi, die er geschlossen in die Ewigkeit führt. Deshalb wollen wir auf Erden schon miteinander beten und einander mit Respekt und Demut dienen. http://www.ead.de [4.7.2012] „Meine letzte Beichte war vor vier Wochen.“ So begann in der Regel das Schuldenbekenntnis, das noch vor gar nicht allzuvielen Jahren ausschließlich im Beichtstuhl abgelegt wurde. Nach „In Reue und Demut bekenne ich meine Sünden“ wurde Sünde auf Sünde aufgezählt. Rhein-Zeitung, 05.04.1997 Doch Demut dürfe nicht verwechselt werden mit falscher Bescheidenheit und Duckmäusertum. Demut sei eigentlich eine Form des Mutes. Sie bedeute, „Gott anzuerkennen als meinen Herrn und Schöpfer, der es gut mit mir meint, was mir auch geschieht.“ Mannheimer Morgen, 24.10.2007 Im Zusammenleben mit anderen Menschen brauchen wir nur zwei Fragen zu stellen. Sie heißt: Was hilft dem andern zum Leben, und was kann ich dazu beitragen? Wären damit nicht viele Probleme gelöst, wenn wir uns einmal fragten: Was nützt dem anderen? Wäre das nicht ein guter Handlungsmaßstab für die Politik, aber auch für jeden und jede einzelne von uns? Dann handeln wir aus Liebe zum Nächsten, aus Liebe zu unserer Welt, aus Liebe zum Leben, und nicht nur zum eigenen Vorteil auf Kosten anderer. Und das wäre dann auch die geforderte Demut vor Gott dem Schöpfer, der uns mit allen anderen Menschen diese Welt anvertraut hat, um sie zu gestalten, nicht aber um sie zu zerstören. Braunschweiger Zeitung, 07.07.2007 Freilich drückten sich die meisten Monarchen davor, ihren ärmsten Untertanen in christlicher Demut die Füße zu waschen und zu küssen. Sie delegierten diese Aufgabe an den königlichen Almosengeber. Nürnberger Nachrichten, 09.04.2004 Heute leben im Konvent von Müstair zwölf Schwestern nach den Grundsätzen des heiligen Benedikt von Nursia. Sie regeln die Gemeinschaft, die Organisation im Kloster, Gehorsamkeit, Schweigsamkeit, Demut, das gemeinsame Gebet, den Tagesablauf, die Beziehungen des Klosters nach aussen sowie Aufnahme- und Dienstordnung. Die Südostschweiz, 28.11.2007 Das Soldatendenkmal von Otto Schilt, 1921 aus Mägenwiler Muschelkalk entstanden, ehrt die während des 1. Weltkrieges verstorbenen Thurgauer Wehrmänner. Ein in sich versunkener Soldat im Kniefall der Demut betet. Jede heroische Geste fehlt. St. Galler Tagblatt, 23.05.2011	Belege Dzień dobry lecz uczy ufności, że pewne kanony wiary, dogmaty, zachowania i święta są nienaruszalne. Nienaruszalne dlatego, iż reprezentują sobą element tego, co nazywamy sacrum lub wiecznością. Nie chodzi mi teraz tutaj o to, czy i kiedy na przestrzeni dziejów Ojciec Św. postanowił wzbogacić naszą duchowość nowym świętem czy świętym, lecz o to, że jako wierzący i mający w sobie chociaż trochę pokory, przyjmuję z radością to, co zostało mi dane. Nie jestem przeciwnikiem filozofii, lecz jako wierzący jestem przeciwnikiem filozofowania na temat Prawdy Objawionej i jej ciągłej relatywnej „obróbki”. Obecna relatywizacja pojęcia liturgii i jej znaczenia obraca się przeciwko znaczeniu, ku któremu została stworzona, co jest oczywistym nonsensem. Fronda, 1999 My jednak zajmiemy się dziełami, które powstały w tym okresie w Anglii. Pierwszym z nich jest „Charakterystyka cnót i wad”, wydana w roku 1606 przez biskupa Josepha Halla. Jak widać z tytułu, biskup próbował przewyższyć Teofrasta, przedstawiając nie tylko ludzkie słabości, lecz również takie zalety jak mądrość, uczciwość, wierność, pokora. Gazeta Wyborcza, 1997/11/28 Tytułowy bohater Alex Hergensheimer, ortodoksyjny członek Zjednoczonego Kościoła, zostaje poddany próbie, jest przenoszony do kolejnych rzeczywistości alternatywnych. Ponieważ nie zna obowiązujących w nich realiów i nic nie posiada, za każdym razem musi zaczynać od nowa jako pomywacz w knajpach. Doświadcza wniebowzięcia, następnie zstępuje do piekła; w końcu jego pokora i bezkompromisowość zostają nagrodzone. Gazeta Wyborcza, 1992/06/24 Czy artykuł Anna Bikont i Piotra Bikontów o ks. Jankowskim można uznać za antykościelny? Według mnie nie. Przyzwyczailiśmy się kojarzyć Kościół z Ewangelią, skromnością, pokorą (może nie w praktyce, ale w teorii). Z tekstu Bikontów wyłania się natomiast postać, która nijak nie przylega do schematów ewangelicznych, nawet tych z poprawką na koniec XX wieku. Ks. Jankowski okazuje się być przepełnionym ambicjami sybarytą, a jego zamiłowania graniczą z kabotynizmem. Gazeta Wyborcza, 1993/10/08 - Chwała Bogu. Panowanie Waszej Cesarskiej Mości będzie uwieńczone sławą. Patriarcha Hiob, przecierpiawszy z pokorą najstraszniejsze próby, został nagrodzony błogosławieństwem bożym i pomyślnością. Gazeta Wyborcza, 1998/07/17 Już bardzo dawno zauważono, że skromność da się pogodzić ze świadomością własnych przymiotów. Takie przekonanie leży u podstaw przytaczanej przez Martina Bubera opowieści chasydzkiej. Jej bohaterem jest jeden z żydowskich mędrców - cadyków, który już jako mały chłopiec odznaczał się tak wielką skromnością, że jego nauczyciel opowiadał, iż ma ucznia dorównującego pokorą Mojżeszowi (o którym Biblia mówi, że był najpokorniejszym z ludzi). Wiadomość ta wywołała sensację. Gazeta Wyborcza, 1995/03/31 Przychodzą przeto do kościoła z wielką pokorą i przygnębieni kładą chłopca na ołtarzu świętej Maryi” - rzecze kronikarz. Zdesperowany ojciec przysięga przed ołtarzem, że syn, jeśli wyzdrowieje, zostanie duchownym. Gazeta Wyborcza, 1997/05/30 Judyta w tradycji chrześcijańskiej była nosicielką cnót heroicznych, symbolizowała Kościół Wojujący, Sprawiedliwość, Męstwo, Pokorę, Czystość. Jednak jej los zaczął się gmatwać, gdy na gruncie literatury i sztuki ukształtowała się koncepcja kobiety niszczycielki, która niesie zgubę mężczyźnie dzięki swym seksualnym powabom, obłudzie, okrucieństwu, przebiegłości. Judyta ze świętej niewiasty zaczęła przedzierzgać się w śmiercionośną femme fatale, w archetypiczną łowczynię głów. Gazeta Wyborcza, 1999/04/10 W przypadku ubogich jest problem niesprawiedliwości: czemu jedna osoba ma dobra w nadmiarze, a druga nie ma nic? Tu jest miejsce na upokorzenie, zawiść itd. W dodatku często darczyńcy lubią pouczać obdarowywanych i mają miny zadowolonych z siebie, jak gdyby rzeczywiście zasłużyli na swoją zamożność. Wie Pan, do najtrudniejszych cnót chrześcijańskich należy cnota pokory, czasem dziwnie podobna do obłudy. Gazeta Wyborcza, 1998/12/18 Niezależnie od tego, czy słuszność mają poznawczy optymiści czy też pesymiści, nie ulega wątpliwości, że od czasów Kartezjusza wiele się o sobie dowiedzieliśmy. I nasza wzbogacona wiedza stanowi w dużej mierze lekcję pokory. Kartezjusz jako głęboko religijny katolik wierzył, że człowiek składa się z dwóch części - materialnego ciała i niematerialnej duszy. Zwierzęta, których Stwórca nie obdarzył duszą, były w jego mniemaniu po prostu skomplikowanymi maszynami. Człowiek, choć też posiadał swe „mechaniczne” atrybuty, był tworem unikalnym - był jak gdyby maszyną, w której Bóg umieścił pilota. Gazeta Wyborcza, 1996/06/14 W samotności otoczeni jesteśmy przez byty, które są posłuszne Bogu w sposób doskonały” - pisał w „Zapiskach”. Wiedział, że urzeczywistnienie woli Boga wymaga od człowieka pokory , rezygnacji z pozycji bożka, odnoszącego wszystko do siebie, osądzającego wszystko według ciasnej miary „ego, tego skurczu wyobraźni”. Gazeta Wyborcza, 1994/09/07 Najpiękniej umarła siostra Sylwestryna. Od lat modliła się o lekką śmierć. Bóg jej wysłuchał. Odeszła z tego świata w kościele. Msza się skończyła, inne siostry wstały, a ona wciąż siedzi w ławce ze złożonymi dłońmi, głową pochyloną w pokorze przed Bogiem. Zakonnice podeszły spytać, czy chce się wesprzeć na ich ramionach i pójść do swojego pokoju. Ale nie spytały. Gazeta Wyborcza, 1998/05/08 Zresztą najlepsze struktury to są nie te obmyślane w szczegółach, ale te, w których pozostawia się miejsce na ciągłe korygowanie nas przez Ducha Świętego. Swojej pracy teologa we wspólnotach nie zamieniłbym na żadną katedrę filozoficzną. Co innego podpisywać indeksy, a co innego kształtować wiarę. Myślę, że wszystkim teologom potrzebna jest taka żywa działalność duszpasterska. To uczy pokory . Fronda, 1998 Na tym polega istota problemu. Współczesne przeprosiny za przeszłość nie dlatego są złe, iż podważają pozytywny obraz Kościoła, ale dlatego, że pośrednio kwestionują podstawowe zasady moralne i odcinają nas od prawdziwej pokory, bez której nie ma zbawienia. Przemieniają osobowy akt skruchy w element świeckiej gry politycznej. Czynią z tego, co odbywać się może jedynie w tajnikach i głębi serca, dramat publiczny. Zamiast budzić skruchę i pokorę, rozbudzają ducha faryzeizmu i wbijają w pychę; zamiast budować ciągłość i solidarność z naszymi przodkami, budują między nami a nimi przepaść. Fronda, 1999 Całe jego życie bowiem jest jakby zwierciadłem, w którym odbija się blask owej Chrystusowej filozofii, wedle której prawdziwe szczęście osiąga ten, kto w zjednoczeniu z Bogiem staje się człowiekiem pokoju, czyni pokój i niesie pokój innym. Jako kapłan zawsze miał świadomość, że jest świadkiem wielkiej sprawy, a równocześnie z głęboką pokorą służył ludziom. Dzięki dobroci, łagodności i cierpliwości pozyskał wielu dla Chrystusa również w tragicznych okolicznościach wojny i okupacji. Gazeta Miejska nr 12, 1999 Ku zmartwieniu ojca, który jak każdy Tamil bardzo cenił wykształcenie, Prabhakaran nie przykładał się do nauki. Jeśli już czytał, to nie podręczniki algebry, ale religijne dysputy uczonych braminów, a przede wszystkim wszystko, co dotyczyło Chandry Bosego, indyjskiego polityka i bohatera narodowego, który walcząc z Brytyjczykami odrzucał pokorę Mahatmy Gandhiego i nie wahał się sięgać po przemoc. Zaczytywał się też komiksami o Supermanie. Gazeta Wyborcza, 1996/03/29 W ostatniej chwili wraz z przyjacielem wpadamy na genialny pomysł - Madonna w momencie oddawania hołdu zwiastującemu jej Dobrą Nowinę Aniołowi powinna pochylić głowę na znak pokory i zgody na przyjęcie Bożego Daru. Tłumaczę pomysł Agnieszce. Gazeta Wyborcza, 1994/12/30 Nieliczne wówczas zakonnice, najczęściej wywodzące się z możnych rodów, otaczane były powszechnym szacunkiem. Matka księcia legnickiego Henryka Rogatki uczyła go pokory myjąc mu twarz w wodzie, w której wcześniej wrocławskie zakonnice umyły nogi (z Rogatki wyrósł zresztą niebywały łotr: to on spalił kościół wraz z wiernymi w podbitej Środzie). Reguła żeńskich klasztorów była cięższa niż męskich, bo uważano, że kobieta jako istota bardziej grzeszna wymaga większych umartwień. Skłonnością do ascezy wyróżniały się klaryski, a wśród klarysek - Kinga. Gazeta Wyborcza, 1999/06/12 To, że przeżyłam i wytrwałam u Reginy Drzazgi sześć miesięcy, zawdzięczam mojej pokorze i wierze w Boga. Były jeszcze „zakazane” listy z domu. Drzazgę doprowadzały one do wściekłości, musiała wiedzieć, że rodzina moja nie podda się; a mnie podtrzymywały na duchu, co również jej się nie podobało. Gazeta Wyborcza, 1997/08/08 Według pewnych przekazów idea wznoszenia monumentalnej świątyni z dolnym i górnym kościołem spotkała się z krytyką części braci, przywiązanych do franciszkańskiej koncepcji życia w ubóstwie i pokorze. Jest to prawdopodobne, choć przekazy te pochodzą z wieku XIV i mogą być odbiciem ówczesnych interpretacji wiary. Gazeta Wyborcza, 1997/11/14 Pokora jest jedną z głównych cnót chrześcijańskich. A jednak instytucje kościelne niechętnie biją się we własne piersi. Na szczęście martwi to niektórych teologów. Gazeta Wyborcza, 1993/09/25 Pokora , skrucha, rachunek sumienia - to rzeczy trudne. Cieszę się, że mój Kościół zaczyna dawać swemu narodowi przykład, którego mu tak bardzo potrzeba. Gazeta Wyborcza, 1996/02/17 W pierwszej chwili Andrzej R. załamał się, ale wkrótce dotarło do niego, że dzięki swoim uprzednim doświadczeniom zdobył cenną wiedzę: jeśli nie ma zupełnie czystego sumienia, uratować go może tylko pokora i gorliwość w dostosowaniu się do obowiązujących przepisów. Prawo do błędów ma każdy. Jednocześnie okres przemian trudny jest dla wszystkich - no, dla takich niefrasobliwych, bujających w obłokach ludzi jak Andrzej R. może bardziej, niż dla innych - ale chcąc nie chcąc - trzeba przez to przebrnąć. Bo normalizacja to również przestrzeganie zasad. Detektyw nr 2, 1999 Ja się tam uczyłem ciszy i zgody - wyjaśnia ojciec Grzegorz. „Idź na cmentarz - powiedział starzec do ucznia - krzycz na tych, którzy tam leżą, i słuchaj, co ci odpowiedzą. A potem chwal ich i słuchaj odpowiedzi". Wrócił uczeń i mówi: „Ależ oni leżą cicho!”. Starzec na to: „I ty czyń podobnie - czy cię chwalą, czy ganią, milcz”. Ja chcę przez to powiedzieć, że istotą prawosławia jest pokora. Gazeta Wyborcza, 1998/09/18 Clancy w trosce o nasze zdrowie psychiczne pozwala nam zidentyfikować się ze wszystkimi bohaterami naraz, ale z żadnym do końca. Zamachowiec i członek separatystycznej „familia”, prosty rybak Adolfo, nie jest taki zły. Wysadza i zabija w słusznej sprawie. Jego brat, miejscowy ksiądz, jest z kolei zbyt szlachetny. Pokora i miłość nie odstępują go, gdy kościelna hierarchia współpracująca ze spiskowcami chce go wykorzystać, ani nawet wtedy, gdy pod koniec książki dostaje się w wir decydującej walki zmierzającej do uśmiercenia sprawcy całego zamieszania, generała Amadoriego. Gazeta Wyborcza, 1998/11/20 Musimy sobie powiedzieć, że oświeceniowy racjonalizm, z którego wyrósł między innymi marksizm, to była pomyłka, jeśli nie historyczna, to przynajmniej jego produkt miał charakter pomyłki. Ulegliśmy jej wszyscy. Jeżeli nie zgodzimy się z tym stwierdzeniem, to będziemy ciągle pełni podejrzeń i nadal trudno będzie nam nawiązać dialog. Jednak do przeprowadzenia rachunku sumienia jest potrzebna pokora. O wielkości człowieka świadczy jego przyznanie się do winy i pokorna chęć oczyszczenia się. Gazeta Wyborcza, 1998/05/02 Wtedy się zamknąłem, związałem z Klasztorem Jasnogórskim. Często tam bywałem i nawet mam swój pokoik. Nie każdy może tam wejść, a mnie się udało zostać nieformalnym członkiem Wspólnoty Paulińskiej. Na Jasnej Górze nauczyłem się pokory. Bo ja byłem samolubny, uważałem, że moja wiara jest wyłącznie moją sprawą, a tam poczułem cudowność wspólnoty. Że najwspanialsze jest klęczeć w tłumie, czuć bliskość innych ludzi. Nauczyłem się wtedy, co to jest Kościół. I to właściwie był jeden moment. Pamiętam go dokładnie, bo to się działo w dniu imienin mojego dawno już nieżyjącego ojca, 24 czerwca. Gazeta Wyborcza, 1998/01/16 Moim zdaniem chodzi tutaj o pokorę, ja w tym sensie rozumiem samokwestionowanie. To przykazanie jest fundamentalne dla chrześcijan. A pokora cóż oznacza? To oznacza kwestionowanie własnego rozumu... Almanach Humanistyczny „Bez wiedzy i zgody...” nr 5, 1986
Profil: humilativ	Profil: humilativ
Definition Demut Eine Gemütshaltung, die sich durch Bescheidenheit, zum Teil auch durch Selbstmarginalisierung auszeichnet und sich aus der Einsicht in die eigenen Unzulänglichkeiten herleitet. Sg. tant.	Definition pokora Eine Gemütshaltung, die sich durch Bescheidenheit, zum Teil auch durch Selbstmarginalisierung auszeichnet und sich aus der Einsicht in die eigenen Unzulänglichkeiten herleitet.
Konnotationen angemessene Einschätzung eigener Kräfte und Fähigkeiten eine sympathische Eigenschaft der Erfolgreichen, sich kleiner machen als man ist	Konnotationen angemessene Einschätzung eigener Kräfte und Fähigkeiten eine sympathische Eigenschaft der Erfolgreichen, sich kleiner machen als man ist
Lexikalische Relationen Synonyme Bescheidenheit Opposita Arroganz₁ Eitelkeit Überheblichkeit	Lexikalische Relationen Synonyme skromność ‘Bescheidenheit’ Opposita arogancja₁ ‘Arroganz’ duma₁ ‘Stolz’ egoizm₁ ‘Egoismus’ pycha_{2, buchsprachlich} ‘Hochmut, Stolz’ zarozumiałość_1,_{buchsprachlich} ‘Überheblichkeit, Hochmut’
Wortbildungen Adjektive demütig₂ ‘in Relation zu Demut (humilatives Profil) stehend’, vgl. demütig und selbstlos sorgte sie für unsere Familie demutsvoll₂/ demutvoll₂‘voll Demut, in Relation zu Demut (humilatives Profil) stehend’, vgl. eine demutsvolle Grundhaltung der Natur gegenüber	Wortbildungen Adjektive pokorny₂ ‘demütig’ Adverbien pokornie₂ ‘demütig’
Phraseme, Kollokationen Kollokationen Bescheidenheit und Demut Demut vor der Unbeherrschbarkeit der Natur die Finanzbranche wurde zur Demut aufgefordert ein Amt in Demut annehmen in Demut seine Fehler eingestehen	Phraseme, Kollokationen Phraseme trochę pokory [wörtl. etwas Demut]/ ‘wird verwendet, wenn jmd. zu sehr von sich überzeugt erscheint’ Kollokationen uczyć (się) pokory
Belege Etwas mehr Demut angesichts unseres ausgreifenden und die Welt in Besitz nehmenden Lebensstils wäre angebracht. Wenn die braunschweigische Landeskirche jetzt „nachhaltigen Konsum“ anmahnt und darüber diskutieren will, dann ist dies zu begrüßen. Braunschweiger Zeitung, 22.09.2008 Doch Agassi bringt die Pflicht mit professioneller Souveränität hinter sich. Er bemüht sich, auf alle Fragen einzugehen (wobei ihm die nach seiner neuen Liaison erspart bleibt), er wirkt - was bei ihm nicht immer der Fall ist - nahbar, geduldig und konzentriert. Nicht Superstargetue oder Arroganz, eher Demut und Dankbarkeit prägen seine Aussagen. Zürcher Tagesanzeiger, 07.10.1999 Michael „Mike“ Lielacher früher bekannt für seine vollmundigen Sprüche – ist bescheidener geworden: „Die Börse hat mir im letzten Jahr etwas Demut beigebracht,“ meint der Chef der VIP-Bank im „Presse“-Gespräch. Die Presse, 04.03.1992 Er hat in den Slums von Chicago gearbeitet und dort die Schattenseiten der USA hautnah erlebt. Doch wie die Wähler ihn noch kennenlernen wollen, so muss auch der Jungstar der Demokraten sein Land und die Wähler erst noch kennenlernen. Anfangs hat es ihm an Demut gefehlt, diesen Lernbedarf einzugestehen. Hannoversche Allgemeine, 22.05.2008 Der Deutschland-Chef der US-Bank Goldman Sachs, Alexander Dibelius, hat die gesamte Finanzbranche zu „kollektiver Demut“ aufgefordert. Der 49-Jährige sagte dem „Spiegel“: „Es kann nicht sein, dass Verluste sozialisiert und Gewinne privatisiert werden.“ Rückwirkend betrachtet sehe „manches in unserer Branche gierig aus, selbstbezogen und realitätsfremd, als ginge die Gesellschaft drum herum sie gar nichts an“. Hannoversche Allgemeine, 04.05.2009 Es ist genau ein Jahr her, dass der Bundespräsident in der Alten Oper in Frankfurt Klartext geredet hat. Den versammelten Bankern hielt Horst Köhler damals vor, sich zu sehr an der Jagd nach Rendite berauscht zu haben. Die Zeit für Demut sei gekommen, hatte der Präsident gesagt – und die anwesenden Vorstandschefs senkten beflissen ihre Häupter. Hannoversche Allgemeine, 21.11.2009 Ich fahr morgens aus der Einfahrt, da rollt mir ein Fahrschüler vor die Stoßstange. Wer steht mittags vor mir an der Ampel? Ein Fahrschulwagen. Aus zwei Vorfahrtsstraßen schlichen die Autos mit den angespannt blickenden jungen Menschen am Steuer. Beim vierten Mal hab ich's kapiert. Das Universum will mich Demut lehren. Jawoll, wir haben alle mal ängstlich angefangen. Hamburger Morgenpost, 23.02.2008 Bei solchen Gelegenheiten sind die grundsätzlich nicht zur Demut neigenden Fellners, die sich sogar im eigenen tv-media-Magazin einmal bei einem Ranking der erfolgreichsten Medienmacher Österreichs als Nummer drei haben feiern lassen, nie zimperlich. Kleine Zeitung, 07.09.2000 "Es ist für mich eine große Ehre und Freude, von der Brucker SPÖ und von Bürgermeisterin Christa Vladyka als ihr Nachfolger vorgeschlagen zu werden", erklärt Hemmer zu seinem Comeback. "Ich nehme die Herausforderung mit großer Demut, Freude, aber auch mit Respekt an und freue mich schon darauf, gemeinsam mit den BürgerInnen an der positiven Weiterentwicklung unserer Stadt zu arbeiten,"so Hemmer. Niederösterreichische Nachrichten, 30.12.2009 Michael Fuchs (CDU): "Ich habe mit diesem Ergebnis gerechnet. Die Demut vor dem Wähler hütet mich aber vor Überheblichkeit. Meine Arbeit und die meiner Parteifreunde ist von den Bürgern positiv bewertet worden." Rhein-Zeitung, 28.09.2009 Als Helmut Lemke genannt von Soltenitz im Januar 1963 seinen Dienst als Ministerpräsident von Schleswig-Holstein antrat, bekannte er: "Ich nehme dieses Amt in Demut an. Aber ich gebe mich auch keiner Täuschung darüber hin, welche Grenzen ... meiner Kraft gesetzt sind.“ Nun, sechs Jahre später, kennt die Kraft des Einundsechzigjährigen keine Grenzen mehr. Er gibt kund, daß er auch während der nächsten Legislaturperiode, von 1971 bis 1975 zu regieren gedenke und das könnte eine Lemke-Ära im Lübke-Stil bedeuten. http://www.spiegel.de [4.7.2012] Wenn man hier in Nürnberg und am Ring als einziges Festival in ganz Deutschland im Vorfeld ausverkauft ist, dann denke ich, ist das ein guter Moment, um innezuhalten und mit etwas Stolz, aber auch mit Demut zu sagen: Dafür haben wir Jahre, nein Jahrzehnte gearbeitet. Nürnberger Nachrichten, 04.06.2007 Und Maria ist seither ein schönes Stück weitergekommen: hat den Mann ihrer Krankheit nie mehr angerufen. Ist sozusagen zwei Monate trocken. Aber das ist nur ein kleiner, bescheidener Anfang. Noch lange kein Grund zum Jubeln. Ich sehe jeden meiner kleinen Schritte mit großer Demut. Ich kann jederzeit rückfällig werden. Die Krankheit zu bekennen, sagt Maria, ist Teil meines Heilungsversuches. Neue Kronen-Zeitung, 27.08.1995 Ex-Armine Ewald Lienen, der als Profi in Bielefeld nebenbei sein Soziologie-Studium absolvierte, weiß eine gesellschaftspolitische Erklärung für den unerwarteten Höhenflug seines Teams: "Jeder Spieler hat die notwendige Bescheidenheit und Demut und weiß, daß es ein Privileg ist, in der Bundesliga spielen zu dürfen." Rhein-Zeitung, 15.09.1997 Wer an die Grauen zurückdenkt, die wir als Deutsche während der Nazi-Herrschaft Menschen in aller Welt zugefügt haben, der wird Demut und Dankbarkeit empfinden für Toleranz und Gastfreundschaft, die wir heute bei unseren Grenznachbarn und in vielen Ländern der Welt erfahren Rhein-Zeitung, 31.05.2006 Bei den Bildern aus Japan spürt man Fassungslosigkeit, Ohnmacht und auch Demut. Ja, Demut ist angebracht, denn die Natur lässt sich nicht planen und beherrschen. Nürnberger Nachrichten, 14.03.2011 Längst werden die Propheten nicht mehr belächelt. Im Gegenteil. Angesichts der Unbeherrschbarkeit der Natur lässt sich eine neue Demut feststellen. Die Diskussion über die Folgen einer immer schnelleren Klimaveränderung hat die Elfenbeintürme der Wissenschaft verlassen. Nürnberger Zeitung, 30.08.2005 Demut ist angesagt in solchen Momenten. Ein Innehalten durchaus am Platz. Denn wenn die Natur ihre Lieblichkeit ablegt, dann wird der große Mensch, der glaubt, immer alles fest im Griff zu haben und alles zu beherrschen, plötzlich ganz klein. Salzburger Nachrichten, 05.07.2000	Belege Jest skromny i łagodny. Mówi o sobie z wielką pokorą. Gazeta Wyborcza, 1993/10/22 Ludzi, którym nikt nie chciał wydać książek, więc wydali je sobie sami, łączy wspólna cecha: nie mają ani trochę pokory. Gazeta Wyborcza, 1996/11/08 - Przeprowadziłem się tutaj wraz z rodziną dziesięć lat temu, ponieważ mój syn zachorował na astmę, a pustynne powietrze jest bardzo korzystne dla astmatyków. Natomiast mój własny stosunek do pustyni jest specyficzny. Pustynia pomaga mi nadać wielu rzeczom odpowiednie proporcje. Uczy pokory. Kiedy spaceruję tu pół godziny każdego dnia i patrzę na te wzgórza, które nie zmieniły się prawdopodobnie przez ostatnie 50 tysięcy lat, a potem słucham polityków, wygłaszających oświadczenia dotyczące spraw wiecznych, czuję, że kamienie pustyni śmieją się z tej politycznej wieczności. Gazeta Wyborcza, 1997/03/12 Świat odetchnął, bo raczej nie straszy nas już koszmar wojny atomowej. Lecz koszmary, jak te na Bałkanach, niestety mogą przytrafiać się w przyszłości, która z całą pewnością charakteryzuje się jedną cechą - nieprzewidywalnością. Nieprzewidywalność uczy pokory i mówi: w dającej się wyobrazić przyszłości wojsko będzie używane lub nie używane na wiele różnych sposobów. Gazeta Wyborcza, 1998/01/02 Ocena pana pracy zarówno I jak i II kadencji nie jest jednoznaczna. Nie można samemu kształtować swojego wizerunku. Trzeba mieć odwagę przyznać się także do błędów z pokorą wysłuchać krytycznych opinii. Właściwe zarządzanie w znacznym stopniu zależy od umiejętności słuchania co inni mają do powiedzenia. Pana styl sprawowania władzy kojarzy się bardziej z zarządzaniem centralistycznym, jest Pan władzą a nie menedżerem. Gazeta Krzeszowicka nr 1, 1999 19 września [wybory parlamentarne 1993, parlament] pomógł nam zobaczyć, że nie potrafimy się poruszać w labiryncie demokracji, bo zamiast z pokorą odkrywać jego logikę, próbowaliśmy narzucić światu nasze - czasem bardzo słuszne, a czasem zupełnie nieszczęśliwe - pomysły. Dopiero dziś widzimy, jaka to była dziecinna i niebezpieczna zabawa. Nie mówię tego w tonie krytyki, ale w kategoriach bolesnego doświadczenia. Ten dzień pokazał nam, jak bardzo się myliliśmy. Gazeta Wyborcza, 1994/01/15 Potem pokazał przy ul. Reymonta na czym polega ta jego wyższość, gwiazdora Serie A, nad polską piłką, gdy z Górnikiem zagrał przeciwko nam i sprezentował Wiśle dwa gole. Ludzie, którzy pouczają nas, że powinniśmy mieć w sobie trochę pokory, sami opokorze zapominają. Hajto - jak się mu głowa zagrzeje, to zapomina, że dobrze byłoby, gdyby Polacy szanowali się we wzajemnych ocenach, tym bardziej jeżeli opinie te wyrażają za granicą. Alfabet Kosy, Gazeta Krakowska, 2003-06-06 ... wygląda tak jak przed zwycięstwem - mówią Bartłomiej Pankau i Jacek Wyskup, tworzący duet akrobatyczny Melkart Ball. Często słyszymy to od osób, które osiągnęły sukces. Bartłomiej i Jacek wygrali pierwszą edycję popularnego programu rozrywkowego TVN "Mam talent". Ale w ich przypadku ta niezwykła skromność i pokora nie są udawane. Swoimi akrobatycznymi występami, które momentami przeczyły prawom fizyki, zachwycili nie tylko publiczność, ale i surowych jurorów programu Kręte ścieżki kariery, Dziennik Zachodni, 2009-05-08 ... stawią nam maksymalny opór, a że pokonali nas w sezonie zasadniczym, spodziewamy się ciężkiej przeprawy. Tego faktu nie zmienia nawet trudna sytuacja kadrowa gospodarzy, o jakiej słyszeliśmy. W takich mementach pełna mobilizacja i niesłychana ambicja mogą zrobić swoje. Musimy uważać. Wskazane są pokora i szacunek dla rywala, zwłaszcza żeby nie zgubiła nas nadmierna pewność siebie. Seria zwycięstw i świetna passa może uśpić naszą czujność, a w play off nie ma miejsca na błędy. Muszą uważać, Dziennik Polski, 2006-03-24 od poważnych problemów makroekonomii są tam informacje o szefie tej instytucji. Po kliknięciu na odnośnik „dyrektor” możemy odnaleźć nie tylko jego CV, ale i galerię zdjęć. I one właśnie są najciekawsze. — Strona Tigera to jakaś farsa, poważny człowiek powinien mieć choć trochę pokory i samokrytyki — pisze Gonzo na stronach forum internetowego. — Najlepsze jest zdjęcie z „Zawiszy Czarnego” — profesor steruje jachtem, który stoi praktycznie w miejscu. Teraz też tak będzie, szkoda tylko, że to ster finansów publicznych — komentuje na forum Qbik. Tygrys intelektu, Dziennik Zachodni, 2002-07-15 A szczęście? - Jakoś - odpukać - dopisuje. Ale chyba głównie dlatego, że nie przekraczam nigdy granicy bezpieczeństwa. Mój pierwszy instruktor nauczył mnie wielkiego respektu wobec samolotu oraz dużej pokory wobec zasad lotniczych, które są krwią pisane, bo ktoś za nie zapłacił życiem. Bez tego nie wolno latać. - Pana żona nie boi się latać? - Bardzo się boi. Ale próbowała i mam nadzieję, że spróbuje po raz kolejny. BUSINESS CLASS, CKM, numer 08/08, 1999 Marta Mika, psycholog: Alkoholizm jest chorobą. Alkoholikiem zostaje się na całe życie. Niektórzy radzą sobie z problemem nabywając takiej świadomości i odpowiednich nawyków. Jak cukrzyk musi pilnować poziomu cukru we krwi i aplikować sobie insulinę, tak alkoholik nie może pić. Alkoholizm wymaga bardzo dużej pokory wobec choroby. Alkoholik musi zawsze pamiętać o tym, że jedno pofolgowanie sobie może spowodować nawrót i to bardzo dramatyczny. Jest to szczególnie trudne, jeśli osiągnęło się tak wiele jak Zdzisław. Gdy życie toczy się własnym torem, człowiek często zapomina o zasadach i wydaje mu Za późno?, Trybuna Śląska, 2002-12-07 Więcej pokory i normalności przydałoby się polskiemu Kościołowi. Z jednej skrajności popadamy w drugą. Czy do Chrystusa ktoś mówił kiedyś ekscelencjo? Maria C. Poznań n JAKA PRZYCZYNA? Po ostatnich doniesieniach papież z pewnością boleje nad tym, co dzieje się w polskim Kościele, w jego Ojczyźnie Opinie dnia, Gazeta Poznańska, 2002-03-02 Był człowiekiem systematycznym, spokojnie i przystępnie dla studentów I i II roku przekazującym swą rozległą wiedzę. Widać było, że zależy mu na studentach. Swoją pracę traktował bardzo poważnie, nie rezygnując z wykładów nawet w czasie choroby. Był czlowiekiem wielkiej dobroci, pokory i skromności, tworzącym klimat spokoju i wyciszenia - powiedział nam o Zmarłym jeden z jego byłych studentów, ks. Jerzy Stranz. Pożegnanie księdza Andrzeja, Gazeta Poznańska, 2002-10-15 „Amnezja” to jego wycieczka w rejony dreszczowca. Zapowiada się przyzwoity thriller. Producent obrazu, Arnold Kopelson, w swej nieskończonej skromności i pokorze tak podsumował pracę Kaufmana i ekipy: „to hitchcockowska zagadka z morderstwem w tle, która zaskoczy widzów i do końca utrzyma ich w niepewności. Jak przystało na dobry film”. Oby miał rację. Amnezja, Dziennik Bałtycki, 2004-07-09 ... z Krzysztofem Wielickim, himalaistą ?: Wspina się pan od 33 lat, zdobył Koronę Himalajów. Miewa pan obawy przed kolejnym wyjściem w góry? Krzysztof Wielicki: Zawsze zdaję sobie sprawę, że mogę nie wrócić. Strach nie może jednak paraliżować. Czuję wielki respekt i pokorę przed górami. ?: Na każdym kroku trzeba pokonywać trudności. Jak pan sobie z tym radzi? KW: Idea alpinizmu opiera się na ryzyku, przełamywaniu lęków i obaw. Dla alpinisty pokonywanie trudności jest radością. To, co innych załamuje, nas cieszy i wzmacnia Sport dla wojowników, Dziennik Zachodni, 2004-12-04 Podobnie jest ze szczęściem człowieka - dopóki jest szczęśliwy, nie zastanawia się, czym jest szczęście. Ojcowie Pustyni uczyli, że najlepiej modli się ten, kto nie wie, że się modli. Podobnie jest z pokorą - kto jest przekonany o swojej pokorze, na pewno pokorny nie jest. Przykłady moglibyśmy pewnie ciągnąć w nieskończoność. Jean-Ives Leloup w książce Hezychazm - Zapomiana tradycja modlitewna opisuje historię młodego filozofa z Paryża, który uczył się medytacji u ojca Serafina z Góry Athos. Jak ryba w wodzie, Gazeta Poznańska, 2004-02-08 chorobliwa duma. Brak zupełny pokory, niemożność uznania, że ktoś inny (tj. innej narodowości) może być lepszy, bardziej wartościowy. Powiedzcie nacjonaliście, aby posypał sobie głowę popiołem - zwymyśla was. Ten gest pokory potraktuje jako atak na "swój naród", okazać pokorę to w jego rozumieniu ustąpić, a jedną z głównych cech nacjonalisty jest właśnie jego pryncypialna nieustępliwość. Druga cecha - to prowincjonalizm mentalny, skansenowy charakter tej mentalności, brak ciekawości świata, niechęć, aby choć trochę ten świat poznać i coś z niego zrozumieć. Ryszard Kapuściński; Lapidarium I-III, 2008
Profil: stoisch	Profil: stoisch
Definition Demut Gleichmut und Geduld gegenüber allen Lebensumständen aus dem Bewusstsein heraus, dass man sein Leben nicht vollkommen selbst steuern kann. Die Bereitschaft, das Leben in allen seinen Aspekten in Dankbarkeit und Versöhntheit zu akzeptieren. Oft mit dem Glauben an die Vorbestimmtheit des Schicksals oder den Heilsplan Gottes verknüpft. Sg. tant.	Definition pokora Gleichmut und Geduld gegenüber allen Lebensumständen aus dem Bewusstsein heraus, dass man sein Leben nicht vollkommen selbst steuern kann. Die Bereitschaft, das Leben in allen seinen Aspekten in Dankbarkeit und Versöhntheit zu akzeptieren. Oft mit dem Glauben an die Vorbestimmtheit des Schicksals oder den Heilsplan Gottes verknüpft.
Konnotationen unangenehme Erfahrungen wie Krankheit, Leiden, Verlust, schwierige Lebenssituationen hinnehmen	Konnotationen unangenehme Erfahrungen wie Krankheit, Leiden, Verlust, schwierige Lebenssituationen hinnehmen
Lexikalische Relationen Synonyme Ergebenheit Geduld Hinnahme Opposita Verstocktheit	Lexikalische Relationen Synonyme akceptacja ‘Akzeptanz’ cierpliwość ‘Geduld’ równowaga ‘Ausgeglichenheit, Fassung’ stateczność_{buchsprachlich} ‘Ausgeglichenheit’ stoicyzm_{buchsprachlich} ‘Stoizismus’ Opposita upór ‘Sturheit, Hartnäckigkeit’
Wortbildungen Adjektive demütig₃ ‘in Relation zu Demut (stoisches Profil) stehend’, vgl. das demütige Ertragen seines Schicksals, den Misserfolg demütig hinnehmen demutsvoll₃/ demutvoll₃ ‘voll Demut, in Relation zu Demut (stoisches Profil) stehend’, vgl. in demutvoller Hingabe	Wortbildungen Adjektive pokorny₃ ‘demütig’ Adverbien pokornie₃ ‘demütig’
Phraseme, Kollokationen Kollokationen den Verlust in Demut ertragen die Demut vor dem Leben mit seinen Höhen und Tiefen haben sein Leiden in Demut ertragen	Phraseme, Kollokationen Phraseme lekcja pokory 'Eine Erfahrung,die einem seine Unzulänglichkeit bewusst macht' Kollokationen przyjmować <coś> z pokorą uczyć (się) pokory znosić <coś> z pokorą
Belege Doch auch die schönste Party geht einmal zu Ende. Irgendwann graut der Morgen, und dann rächt sich jedes Glas, das man zuviel getrunken hat. Auch an der Börse bleibt nicht ungestraft, wenn man es übertreiben will. Gegen den Brummschädel hilft Aspirin, den Schmerz über Kursverluste kann man nur in Demut ertragen. Wer die Nerven verliert, verliert auch noch sein Geld. Salzburger Nachrichten, 14.04.1998 Christian Ziörjen filmte, als er mit der Krebsdiagnose konfrontiert wurde, zuerst selbst. Jan Gassmann setzte die Filmarbeit fort. Es wird ein Dokumentarfilm, der schmucklos scheint und schamlos dem Leben und dem Tod ins Auge schaut, ohne Sentimentalität, aber mit Mitgefühl und Demut. St. Galler Tagblatt, 10.11.2007 Terry-Fox-Prei für Mut und Demut 63 Tage vor Beginn der Olympischen Winterspiele in Vancouver hat das Organisationskomitee die Einführung eines «Terry Fox-Preises» bekanntgegeben. Mit der Auszeichnung soll am 27. Februar, einen Tag vor dem Ende der Olympischen Spiele, ein Sportler geehrt werden, der «die Welt mit Mut, Demut und seinen athletischen Fähigkeiten» während der Winterspiele berührt hat. Die Trophäe ist nach dem Kanadier Terry Fox benannt, der 1980 mit seinem «Marathon der Hoffnung» ein ganzes Land rührte. Der an Knochenkrebs erkrankte und deshalb am rechten Bein Unterschenkel amputierte 21-Jährige startete am 12. April in St. John's in Neufundland zu seinem Lauf durch das Land vom Atlantik bis nach Victoria an der Pazifikküste. St. Galler Tagblatt, 15.12.2009 geb. am 3. September 1919 - gest. am 26. April 1997 Sein schweres Leiden hat er in Demut und vorbildlicher Tapferkeit ertragen. Wir danken Gott, daß wir ihn so lange in unserer Mitte haben durften, denn seine Liebe und Güte haben unser Leben erhellt und bereichert. Vorarlberger Nachrichten, 28.04.1997 Wenn das Einbringen der eigenen Person in einen Verein nur in Stress, Ärger und Disharmonie münde, seien keine guten Voraussetzungen für eine harmonische Vereinszugehörigkeit gegeben. Was wirklich zähle, sei die Demut vor dem Leben mit all seinen Höhen und Tiefen und das Vertrauen, das man zu sich selbst und seinen eigenen Fähigkeiten habe. Mannheimer Morgen, 04.01.2008	Belege Nie mogłam znaleźć pracy, a rozpaczliwie chciałam pracować. Zarabiać mogłam korepetycjami, pracy potrzebowałam, by nie zostać „zawodową rewolucjonistką”, nie zamknąć się w środowisku opozycji, mieć kontakt z normalnym życiem. Fakt, że „normalne życie” było często chorobliwym urojeniem wcale mi nie przeszkadzał. Zimmererowi twórcy odkrywali przede mną inny świat, uczyli pokory wobec własnych trosk, pomagali lokować mój bunt przeciw porządkowi politycznemu w jakiejś szerszej, metafizycznej perspektywie. Gazeta Wyborcza, 1995/01/13 Istotą człowieka jest zło, podstawowym doświadczeniem zaś - nuda. Żadna trwoga, żadne mdłości, jak twierdzili egzystencjaliści, ale właśnie owo doznanie pustego czasu, które uświadamia człowiekowi jego własną znikomość. Nuda „osadza życie we właściwej perspektywie, co owocuje precyzją i pokorą”. Arcydzielny zapis tego doświadczenia - dodam - przedstawił już biblijny Kohelet: marność nad marnościami i wszystko marność... Gazeta Wyborcza, 1996/10/16 Trzeba też umieć przyjmować sukces czy porażkę. Etykieta przypomina: zwyciężaj i przegrywaj z klasą, pomagaj nowicjuszom; walcz do końca; golf uczy pokory, bądź pokorny. Gazeta Wyborcza, 1998/06/26 ...tłumaczy Darek Ceglarek, bytomski projektant mody. – Najtrudniej dziewczynom uświadomić fakt, że to nie one są najważniejsze na wybiegu – dodaje Darek. Dlatego on kibicował pewnej blondynce, którą oprócz nieprzeciętnej urody cechowała skromność i pokora. Kiedy za kulisami niektóre panny dąsały się, że to i owo im nie pasuje i „pod żadnym pozorem w czymś takim nie wyjdą”, ona z anielską cierpliwością i bez słowa sprzeciwu poddawała się rękom stylistów i wizażystów. – Szkoda, że nie wygrała. Marzenia o sławie, Dziennik Zachodni, 2005-04-29 Konstatacja, że polscy chłopi, paląc miasto, wyrżnęli też pozostałych w nim mieszkańców, głównie starych i chorych, poddanych króla polskiego, jest dla mnie ciągle na nowo lekcją historii. Jest to również lekcja pokory, bo przecież z faktami się nie dyskutuje, a te są przykre, nawet po upływie stuleci. Z pewnością były one przykre również dla Komeńskiego, czego nie krył, ale najważniejsze, że przy ich opisie nie rozminął się z prawdą. Co do wspomnianego na początku kontekstu (lub braku tegoż), to myślę, że właściwym właśnie dla Komeńskiego „kontekstem” jest to, że opisywał wydarzenia z perspektywy Gazeta Wyborcza, 1998/07/24 Karambol, czyli bilard francuski, jest królewską odmianą tej gry. Nie tylko dlatego, że grywali w niego królowie. To gra, w której nie ma przypadków. Tu trzeba umieć, wiedzieć, przewidywać. Partia karambolu jest lekcją piękna i pokory, wyobraźni i siły psychicznej, delikatności i rozmachu, techniki i straceńczej odwagi. Gazeta Wyborcza, 1994/12/30 Szybownictwo wymaga nie tyle tężyzny fizycznej, ile hartu ducha. Uczy cierpliwości, pokory i wyrabia samodyscyplinę. Ja jeszcze miałam prywatnego trenera. I jeśli awers medalu Lilienthala należy do mnie, to rewers należy do męża. Gazeta Wyborcza, 1999/06/26 - Chyz znaczy po prostu dom - mówi Baca, który sprawdzał to w „Słowniku gwary polskiej” . Wypisał nawet całą odmianę tego rzeczownika na tablicy ogłoszeń wiszącej w jadalni: chyz, chyzy, chyzie... Od ośmiu lat Baca mieszka tu na stałe. Ma zameldowanie, 200 metrów lasu i 30 miejsc noclegowych. Mówi o sobie: „Jestem facetem z góry”. Znaczy to, że stwardniał, nabrał pokory i życie go nie złamie. Tak jak jego sąsiadów, którzy przez lata po zakupy czy do lekarza schodzili siedem kilometrów w dół do Ujsoł albo Soblówki. Gazeta Wyborcza, 1999/03/27 - Proszę nie myśleć, że to było łatwe. Dojrzałem do tego dzięki duchowej szkole buddyzmu, do której przywiodło mnie ogromne cierpienie. Przez blisko dziesięć lat nauczyłem się z pokorą znosić demonstracyjnie wyrażaną niechęć do mnie. I do nikogo nie czuję nienawiści. Zniknąłem z podręczników szkolnych, wokół mnie zapanowało milczenie, bojkot środowiska, ostracyzm. Uważam, że słusznie. Gazeta Wyborcza, 1993/04/13 O życiu swoje wiem. Ponad trzydziestoletni staż w kontaktach z „dobrem i złem” solidnie mnie zahartował. Nie wzruszam się z byle powodu, nie każdego szczeniaka mam ochotę głaskać i nie do każdego dzieciaka - uśmiechnąć. Świata nie zmienię, z wiatrakami nie walczę! Uczę się pokory wobec humorów losu i konsekwentnie impregnuję swój osobisty pancerz. A jednak... Dzień dobry nr 25/05, 2001 Kto nie da rady tak grubej książce, niech przynajmniej przeczyta jej siódmy rozdział! Jest on przede wszystkim portretem matki w całej jej naiwności i kobiecym heroizmie... Prawdziwy to popis dzielności w beznadziei, heroizm przetrwania, do którego tylko kobiety zdają się zdolne... Wzrusza - a czasem przestrasza - skromność, pokora wobec losu, świadomość porażki (zwłaszcza wobec nieuleczalnej choroby męża). Ale ta pokora nie zmienia w niczym wiary w życie, rozumianej jako pociecha i obowiązek! Gazeta Wyborcza, 1997/11/07 Współtwórca Microsoftu, dziś właściciel Portland Trail Blazers, Paul Allen, był ze swoją drużyną kwadrans od ubiegłorocznego finału, a mimo to z własnej kieszeni dołożył do interesu 12,8 miliona dolarów. Z pokorą przyjął stratę. Kiedy ma się miliardy, sto milionów nie robi różnicy. Walczy się o prestiż, sławę i rozgłos, których najlepiej dostarcza sport. Robienie biznesu na inwestycjach nie mających nic wspólnego z rzucaniem do kosza, „przy okazji”, to rzadkość, choć... Jerry Reinsdorf wybudował nową siedzibę Bulls. Hala „United Center” wyrosła w środku slumsów, gdzie ziemia była śmiesznie tania. CKM, 2001 Znosiła z pokorą biedę. Donaszała suknie przysyłane z Norwegii przez starszą siostrę „z królewską dystynk-cją”, zapewnia Boy, ale nie trzeba dużej wyobraźni, żeby się domyślić, co ta kobieta musiała odczuwać. Dla Stacha „wszelki pieniądz nie przepity wydawał się zmarnowany”. Gazeta Wyborcza, 1998/06/19 Coraz częściej mierzymy sukcesy Polski zwiększaniem posiłków dla głodnych polskich dzieci lub dla coraz większej grupy bezdomnych. Obecnie nie ma dziedziny, w której Polska mogłaby wykazać się sukcesami gospodarczymi, a polityka i dyrektywy unijne zobowiązują nas do dalszego schładzania gospodarki. Z pokorą to realizujemy, nie bacząc na skutki tego dla Polski i Polaków. Do największych grzechów, jakie dzisiaj popełniają politycy, należą buta i arogancja. Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, 2004/10/19
Profil: admirativ	Profil: admirativ
Definition Demut Eine achtungsvolle Haltung gegenüber einer Person, einer Institution, einem Wert u. Ä. Man betrachtet eine Person als überlegen an Erfahrung, Leistung oder Stellung. Sg. tant.	Definition pokora Eine achtungsvolle Haltung gegenüber einer Person, einer Institution, einem Wert u. Ä. Man betrachtet eine Person durch Erfahrung, Leistung oder Stellung als überlegen. Man vertraut der Richtigkeit der von dieser Person gesetzten Normen und Entscheidungen. Im Polnischen kann durch pokora auch selten Ergriffenheit ausgedrückt werden.
Konnotationen Ehrfurcht, Stille gebeugte Körperhaltung, entblößtes Haupt	Konnotationen Ehrfurcht, Stille gebeugte Körperhaltung, entblößtes Haupt
Lexikalische Relationen Synonyme Ehrfurcht Respekt Opposita Arroganz₂ Missachtung	Lexikalische Relationen Synonyme cześć_{buchsprachlich} ‘Hochachtung’ respekt_{buchsprachlich} ‘Respekt’ szacunek ‘Achtung, Wertschätzung’ Opposita arogancja₂ ‘Arroganz’ zarozumiałość₂ ‘Überheblichkeit, Hochmut’
Wortbildungen Adjektive demütig₄ ‘in Relation zu Demut (admiratives Profil) stehend’, vgl. den Bergen sollte man sich demütig und wohlüberlegt nähern demutsvoll₄/ demutvoll₄‘voll Demut, in Relation zu Demut (admiratives Profil) stehend’, vgl. demutsvoll und mit großer Liebe an das Werk gehen	Wortbildungen Adjektive pokorny₄‘demütig’ Adverbien pokornie₄ ‘demütig’
Phraseme, Kollokationen Kollokationen Demut und Respekt sich einem Thema mit Demut nähern	Phraseme, Kollokationen Kollokationen być pełnym pokory pokora wobec <czegoś> pokora wobec <kogoś>
Belege Nähern wir uns also mit der gebotenen Demut dem Phänomen Wunder. Fragen wir nach bei jenen Personengruppen, die am häufigsten diesem Phänomen zu begegnen scheinen: bei den Jägern und den Fischern. „Gewiß muß man zugestehen, daß die Verfasser (der Wundererzählungen; Anm. des Autors) nicht vor übertreibender Fabulierlust zurückschrecken“, mahnt Susanne Heine im „Kleinen Religionswörterbuch“ zur Vorsicht. Aber sie meint die biblischen Wundererzählungen, nicht etwa die Berichte von Jägern und Fischern am Stammtisch. Oberösterreichische Nachrichten, 16.08.1997 Für den etwas schmäleren Geldbeutel empfehlen sich zwei als Geschenk geeignete Bändchen: Sie heißen schlicht "Weißwein" und "Rotwein" und stammen aus der Feder von André Dominé, eines deutschen Wein-Schriftstellers, der in Frankreich lebt. Die originellen Informationen sind amüsant verpackt und witzig gestaltet - ganz ohne Ehrfurcht und Demut. Da erfährt man sogar, wie viele Korken in die Cheops Pyramide passen (rund 14 Milliarden). Mannheimer Morgen, 30.11.2002 Bevor Maria weiter ausführen konnte, sank Nanni vor ihr in Demut auf die Knie, ahnte sie nun doch, wer Maria in Wirklichkeit war. Sie nahm ihre rechte Hand und küsste sie. Müller, Raimund: Die Ritter der Euterpe Denn, so unterstrich Steiner, ist es nicht die Selbstdarstellung auf der Bühne, sondern die Demut vor einer Rolle, die den Erfahrungshorizont eines jeden Spielenden beträchtlich erweitere. Mannheimer Morgen, 07.07.2005 Ach, waren das Zeiten, als man sich der Schaubühne mit Respekt, gar Demut näherte: Hier sah man großes und bewegendes Zeittheater, Theater höchst bedeutsamer Aufklärung und zuweilen Idealbildung, zwischen szenischer Universität und kräftigem Volkstheater. http://www.ossietzky.net [4.7.2012]	Belege Od zwrócenia uwagi na świat, który jest nam najbliższy. Dzięki psu możemy dowiedzieć się, jak działa natura i my sami. I to jest fajne. Budzi wielką pokorę wobec dziwnego fenomenu życia na tej planecie. Nie musi to być koniecznie pies, może być żółw albo kanarek. Gazeta Wyborcza, 1996/03/01 Dopiero zaczynałem w teatrze. Jako filmowiec nigdy nie pozwoliłbym aktorowi mówić tak długo do kamery, bo wtedy po co niby jestem ja, reżyser"! Tu podobny pomysł okazał się najwłaściwszy, pełen siły. Nauczyło mnie to pokory wobec wielkich aktorów. Gazeta Wyborcza, 1999/09/18 Całe życie jest pełne pokus, by złamać Dziesięć Przykazań. Wierzył w siły nadprzyrodzone, pełen dziecinnego podziwu i pokory wobec świata, którego tajemnicy na każdym kroku doświadczał. „Nu, czy trzeba zaraz wszystko wiedzieć?” - mówiła pani Pupko w jednym z jego opowiadań. Gazeta Wyborcza, 1992/07/29 Zachowuje układ chronologiczny, który uzmysławia, że w malarstwie Czapskiego stale przewijają się dwa wątki. Pierwszy nawiązuje do bezpośredniej obserwacji natury (pejzaże i martwe natury). Służy pogłębieniu wrażliwości na otaczający świat, będąc świadectwem artystycznej pokory. Drugi prowadzi do pogłębienia refleksji nad człowiekiem. Czasem dotyka sytuacji ekstremalnych (np. scena na więziennym spacerniaku z 1982 r.), częściej przedstawia teatr codzienności (na ulicy, w kolejkach, metrze) albo zachowując sztuczność teatralnych dekoracji obnaża egzystencjalne prawdy. Gazeta Wyborcza, 1992/08/07 Tłumaczy, że gdyby nie była muzykiem, nie robiłaby tego, co robi, bo: - Jeśli chce się być wykonawcą, to trzeba być pełnym pokory wobec wielkości, pracowitym, solidnym i wiernym wobec tego, co inni zrobili. Gazeta Wyborcza, 1995/12/22 Dzieła innych wielokrotnie stanowiły dla Czapskiego punkt zwrotny w wyborach etycznych i artystycznych. Ale ten uduchowiony pasjonat nigdy nie schronił się do wieży abstrakcyjnego intelektu i niewzruszonej wiary. Za CžzanneŐem powtarzał, że obowiązkiem malarza jest studiowanie natury z największą pokorą. Że należy patrzeć na nią tak, jakby się pierwszy raz ją w życiu zobaczyło. Praca, stały wysiłek były dlań sensem życia. O obozie w Griazowcu pisał: „codzienne rysowanie, złym ołówkiem, na okropnym jak wata papierze - to był mój ratunek”. Gazeta Wyborcza, 1993/03/05 Biebrza, rzeka o nie naruszonym ekosystemie, unikalna w skali Europy. Miejsce, w którym człowiek musiał nauczyć się pokory i podporządkować przyrodzie. Gazeta Wyborcza, 1993/09/10 Stanisławowi Kracikowi. - Nie chcieliśmy, by na czas remontu Sukiennic publiczność była pozbawiona możliwości oglądania tych dzieł. Stąd ich przeprowadzka do zamku królewskiego w Niepołomicach - powiedziała, dodając, że przecież Kraków i Niepołomice dzieli odległość zaledwie 20 km. - Przyjmujemy tę władzę w pokorze, ale z radością połączoną z satysfakcją, że wybór padł na nas. Mogę zagwarantować, że tego zaufania nie zawiedziemy. A odległość Krakowa od Niepołomic nie zmieniła się od czasów Kazimierza Wielkiego - odpowiedział burmistrz Kracik. Zaszczyceni i dumni, Dziennik Polski, 2006-05-22 Skuteczność będzie zależała tylko od zręczności, a nie od racji obiektywnej. Pierwszą ofiarą padł już Lech Wałęsa. Skołowany moralizatorstwem, pod przemożnym naciskiem, w cieniu trumny Papieża, podał zamiast zwyczajowej nogi - rękę Aleksandrowi Kwaśniewskiemu. I na dodatek potraktował to nie jako gest pokory wobec majestatu śmierci największego Polaka, tylko jako całkiem praktyczne, ze wszystkimi konsekwencjami posunięcie czy też pojednanie polityczne. I teraz biedak, zamiast puszyć się samym gestem, krętaczy we wszystkich programach radiowych i telewizyjnych, aby się z konkretnych konsekwencji incydentu towarzyskiego na placu Świętego Piotra wycofać Ryba Festiwalowa, Dziennik Polski, 2005-04-15 Inaczej u Hitzfelda w Monachium. Nawet znani z niewyparzonej gęby Mehmet Scholl i Mario Basler przyjmują z pokorą decyzje trenera i nie ważą się ich komentować. Prasa zauważa jednak, że w Bayernie są „święte krowy”, których Hitzfeld nigdy nie sadza na ławce. To bramkarz Oliver Kahn, ale on nie ma sobie równych w Niemczech. Pozostali to 37-letni weteran Lothar Matthaeus, enfant terrible Bundesligi Stefan Effenberg oraz brazylijski supernapastnik Giovane Elber, wspólnie z Andrzejem Juskowiakiem Gazeta Wyborcza, 1999/02/19
Profil: servil	Profil: servil
Definition Demut Unterwürfigkeit gegenüber einem Überlegenen, unkritische Gefolgschaft gegenüber einer Person oder Institution. Sg. tant.	Definition pokora Unterwürfigkeit gegenüber einem Überlegenen, unkritische Gefolgschaft gegenüber einer Person oder Institution.
Konnotationen Zeichen der Schwachheit und Unterlegenheit Resignation, Speichelleckerei, Anbiederung	Konnotationen Zeichen der Schwachheit und Unterlegenheit Resignation, Speichelleckerei, Anbiederung
Lexikalische Relationen Synonyme Unterwürfigkeit Opposita Selbstbewusstsein	Lexikalische Relationen Synonyme uległość_{buchsprachlich} ‘Unterwürfigkeit, Fügsamkeit’ podlizywanie się_{umgangssprachlich} ‘Speichelleckerei’ uniżoność_{buchsprachlich} ‘Unterwürfigkeit’ potulność_{buchsprachlich} ‘Sanftmut’ Opposita duma₂ ‘Stolz’ egoizm₂ ‘Egoismus’ pewność siebie ‘Selbstbewusstsein’
Wortbildungen Substantive Demütigung vgl. Demütigung und Mobbing, sich gegen Demütigung wehren Demutsgebärde ‘Unterwerfungsgeste der Tiere vor stärkeren Artgenossen’ Demutsgeste vgl. ehemalige innerparteiliche Gegner haben sich mit Demutsgesten vor dem Parteichef geradezu überboten Demutshaltung vgl. Ihre Botschaft an die Frauen ist, sich aus der angelernten Demutshaltung aufzurichten, nicht immer nur gefällig zu sein und Ja zu sagen. Verben demütigen vgl. die Gefangenen wurden gedemütigt und gequält sich demütigen Adjektive demütig₅ ‘in Relation zu Demut (serviles Profil) stehend’, vgl. demütig und gehorsam bleiben, demütig alle Fragen beantworten, demütig bitten und flehen demütigend vgl. eine demütigende Niederlage demutsvoll₅/ demutvoll₅ ‘voll Demut, in Relation zu Demut (serviles Profil) stehend’, vgl. der demutsvoll gesenkte Kopf, demutvollen Gehorsam verweigern	Wortbildungen Substantive upokorzenie ‘Demütigung/ Erniedrigung/ Entwürdigung’ Verben upokarzać <kogoś> ‘jmdn. demütigen/ erniedrigen’ upokarzać się ‘sich demütigen/ sich erniedrigen’ Adjektive pokorny₅ ‘in Relation zu pokora (serviles Profil) stehend’, vgl. pokorne cielę dwie matki ssie [wörtl. demütiges Kalb säugt zwei Mütter]/ ‘über Menschen, die keine Partei ergreifen und dadurch aus verzwickten Situationen doppelten Vorteil ziehen’ niepokorny_{publizistisch} ‘ein solcher, der sich von der (angeblichen) Servilität abwendet’; auch als selbständiges Substantiv gebraucht (Pl. niepokorni) upokarzający ‘demütigend’, vgl. upokarzająca sytuacja ‘demütigende Situation’ Adverbien pokornie₅ ‘in Relation zu pokora (serviles Profil) stehend’, vgl. pokornie spuścić głowę ‘den Kopf demütig verneigen’ upokarzająco ‘demütigend’, vgl. upokarzająco pracować ‘demütigend arbeiten’
Phraseme, Kollokationen Kollokationen Demut und Unterwürfigkeit durch Gehorsam und Demut jemandes Herz erweichen jemandem in blinder Demut folgen	Phraseme, Kollokationen Kollokationen przyjąć <coś> z pokorą
Belege Unter den Genossen gebe es zu viele „mürbegeklopfte Leute, die sich aus Demut fast im Sand wälzen“, kritisiert sie und prophezeit: Diese „Identifikation mit dem Aggressor“ führe stets in die „vorprogrammierte Niederlage“. Statt klein beizugeben müsse man es „wieder und wieder probieren“. Zürcher Tagesanzeiger, 07.02.1998 Und weil wir unseren Lesern die „Demutspfeife“ nicht vorenthalten wollen, hier die Erklärung des Begriffs: Es handelt sich dabei um eine einzelne Pfeife, deren Ton unterhalb der Hörgrenze liegt. Um dieses zu erreichen, gibt es zwei Möglichkeiten: 1. Die Pfeife wird so leise intoniert, dass ihr Schalldruck unterhalb der Hörschwelle liegt. 2. Sie wird so tief gebaut, dass sie im Infraschallbereich, also bereits unterhalb des Hörbereiches, liegt. Die dadurch entstehende, nicht lokalisierbare Schwingung wird vom Zuhörer als „Unwohlsein“ empfunden und soll damit ein Gefühl von Demut und Unterwürfigkeit auslösen – daher der Name. Niederösterreichische Nachrichten, 14.03.2007 Doch der Vater tat, was die meisten indischen Väter in dieser Lage tun: Er brachte sein Kind zu den Peinigern zurück. Denn eine verheiratete Frau muß bei ihrem Mann bleiben, sonst macht sie ihrer Familie Schande. Einen Rat gab er der Verzweifelten noch mit: Durch Gehorsam und Demut würde sie die Herzen der Schwiegereltern erweichen. Salzburger Nachrichten, 27.08.1994 Bleibt zu hoffen, dass Haag mehr Selbstbewusstsein aus seinem Wahlsieg in die neue Amtszeit mitnimmt. Sympathisch, eloquent, bescheiden: Attribute, die ihm auch in den eigenen Reihen nicht nur gute Kritiken einbringen. Zu lieb, zu wenig Durchsetzungsvermögen und zu viel Demut: Das könnte einem Amt und einer Verbandsgemeinde schaden, die beide dringend einen Manager nötig haben. Rhein-Zeitung, 03.02.2003 Die Bundesanwälte übten sich derweil in Demut: „Wir respektieren und akzeptieren dieses Urteil“, hiess es von ihrer Seite. Etwas anderes bleibt ihnen auch gar nicht übrig, denn die Möglichkeit der Berufung ist ihnen verwehrt. Die Südostschweiz, 05.05.2006 Ich frage deshalb den Verantwortlichen für den Vollzug, Herrn Marent: Wenn schon die Wiener Gesetzgeber eine sehr eingeschränkte Sichtweise haben, müssen das die verantwortlichen Landespolitiker in blinder Demut fortsetzen oder wären hier Intelligenz und Eigencourage gefragt? Vorarlberger Nachrichten, 29.01.1998 Die Kraft des Kanzlers ist verbraucht – und die der Mitstreiter im Hofstaat reicht schon gar nicht, der Majestät die Wahrheit zu sagen. In Demut starrt die Union auf den politischen Riesen, der 14 Jahre Kanzlerschaft bis 2000 plus hinzuziehen gedenkt. Rhein-Zeitung, 04.04.1997 ...dass ihm Leute wie MaxGoldig und Dr. Jones ebenfalls mit abgeschaltetem Hirn in blinder demut folgen und nicht mehr fähig sind... http://www.wallstreet-online.de [4.7.2012] Bei DSDS und GNTM bringen die Teilnehmer eine wichtige Eigenschaft mit: Demut. Aber nicht die Demut der Christen, die Augustinus als „die Mutter aller Tugenden“ bezeichnete und die uns lehrt, unsere Selbstüberschätzung gegenüber Gott und unseren Mitmenschen zu überwinden. Die Demut der meisten Kandidaten besteht aus serviler Unterwürfigkeit. Ihre Götter heißen Heidi Klum oder Dieter Bohlen. Und die verstehen sich nicht als Diener, sondern vielmehr als Richter. Als Mittel zum Zweck wird die Demut der jungen Leute ausgenutzt. Sprich: Sie werden gedemütigt. http://bz2.bistumspresse-zentralredaktion.de [4.7.2012]	Belege Korporacje wymagają: długich godzin pracy, podporządkowania interesom firmy, posłuszeństwa, pokory, lojalności iwyłączności. Gazeta Wyborcza, 1997/04/04 Po wydaniu „Żartu” i nadejściu Praskiej Wiosny Kundera znalazł się u szczytu powodzenia. Był czołową postacią wśród twórców, którzy mieli za sobą podobną drogę, a przed sobą ten sam cel - oczyszczenie życia publicznego i kulturalnego z pozostałości stalinizmu, który dostatecznie długo znosili w pokorze. Gazeta Wyborcza, 1995/12/08 Między pokorą a nonkonformizmem. Gazeta Wyborcza, 1995/06/14 Wtedy zlitował się nad nieszczęśnikiem pan Krzysio Toeplitz. Wziął biedaka na stronę i wyjaśnił mu całą tę mistyfikację. Pan korespondent wrócił do pokoju, spojrzał na mnie z pogardą i rzekł: „Niech pan sobie nie wyobraża, że udało się panu mnie nabrać. Taki nędzny aktorzyna jak pan nie był w stanie mnie oszukać”. Przyjąłem te słowa z pokorą. Gazeta Wyborcza, 1998/05/15 Z tytułu politycznych publikacji na łamach „Trybuny Ludu” można mi postawić wiele zarzutów i przyjmę uwagi z pokorą, natomiast stanowczo nie przyjmuję zarzutu, że byłem na tych łamach rycerzem marca 1968 roku - jak twierdzi Jerzy Karaszkiewicz w swoich „Słodkich latach” („Magazyn” nr 20/271). Jest to bowiem zarzut wyssany z palca. Gazeta Wyborcza, 1998/06/19 - Ksiądz Jankowski na awans w Kościele nie ma szans - komentuje gdański polityk. - Jak jest niezadowolony z biskupów, to mówi to publicznie. Nie da się zrobić kariery kościelnej bez pokory i konformizmu. Gazeta Wyborcza, 1993/09/10 Był tylko jeden naród, który w ogóle nie poddał się psychologii pokory - nie jednostki, nie buntownicy, ale cały naród. To byli Czeczeńcy... - pisał Aleksander Sołżenicyn w „Archipelagu Gułag”. Gazeta Wyborcza, 1994/03/04 Zapewne już na dniach następni lokalni, pożal się Boże, politycy zaczną z pokorą pukać do drzwi niegdysiejszych towarzyszy i błagać o prawo startu w wyborach pod ich szyldem. Z szuflad wyciągną stare legitymacje partyjne, PRL-owskie ordery, czerwone krawaty i odznaki Janka Krasickiego za działalność w ruchu młodzieżowym, wypowiedzą wyznanie wiary i poproszą „o jeszcze jedną szansę”. Canossa , Dziennik Zachodni, 2002-08-09 Byłem trochę nieostrożny, filmowałem kobiety. Podbiegło do mnie dwóch mężczyzn. Jeden był bardzo agresywny, chciał mi zabrać taśmę. Zaraz zebrała się koło mnie cała grupa. Na szczęście inni uspokoili tego jednego agresywnego. Sposobem na załagodzenie tej sytuacji była pokora i przeprosiny. Nie można przecież było walczyć ani uciekać, bo i dokąd. Chcę poznawać ludzi, Gazeta Radomszczańska, 2009-10-06 ...na Majorce i w Egipcie. Brytyjski tabloid "The Sun", który już nie raz skrzyżował szpady z niemieckim "Bildem", rozpoczął sezon nagłówkiem: "Wypoczynek od Helmutów - Brytyjczycy pozywają biura podróży za wakacje z Niemcami". Kiedyś Niemcy przyjęliby to z pokorą, być może nawet z bolesnym uśmiechem. Gdyby i tym razem nie wykpili Brytyjczyków, potwierdziliby kolejny banał na swój temat, iż całkiem nie mają poczucia humoru. Tymczasem Niemcy postanowili z determinacją odpłacać pięknym za nadobne. Stąd publikacja w "Bildzie" punktująca najpopularniejsze miejsca Wakacyjne wojny Europejczyków, Dziennik Zachodni, 2008-06-01 Tomek chłonął wiedzę, ale tylko konkretną, uczył się, ale od ludzi, a nie z książek. Chorobliwie nieśmiały, zasypywał pytaniami pracujących elektryków i hydraulików. Tomek ma rodzinę. Głodny nie chodzi. Ale rodzina jest niezamożna i nieporadna, z tych, które poddają się zawsze z pokorą werdyktowi szkoły lub poradni. Gazeta Wyborcza, 1997/10/30 Paul Gauguin odkrywa niedocenione w jego czasach piękno ludzi innej rasy (to akurat dosłowny cytat z francuskiego podręcznika). John F. Kennedy - prezydent-katolik - walczył o pokój na świecie. Franciszek I - przedstawiciel postępowych nurtów renesansowych - zbudował przepiękne zamki nad Loarą... Dziecię wysłucha tego wszystkiego w pokorze, a jeśli jest dostatecznie grzeczne, może nawet nauczy się na pamięć. Co się jednak stanie, jeśli zechce mu się pogłębiać wiedzę o życiu sławnych historycznych idoli? Cosmopolitan nr 11, 2000
Profil: Reue	Profil: Reue
Definition Demut_selten Reue, die man zeigt, nachdem man etwas Schlechtes getan hat. Sg. tant.	Definition pokora_selten Reue, die man zeigt, nachdem man etwas Schlechtes getan hat.
Konnotationen schlechtes Gewissen	Konnotationen schlechtes Gewissen
Lexikalische Relationen Synonyme Einsicht Reue	Lexikalische Relationen [Für dieses Profil wurden keine lexikalischen Relationen gefunden.]
Wortbildungen Adjektive demütig₆‘in Relation zu Demut (Reue-Profil) stehend’, vgl. eine demütige Erklärung* des Bedauerns über den Kummer, den alle Seiten verursacht haben*	Wortbildungen [Für dieses Profil wurden keine Derivate und Komposita gefunden.]
Phraseme, Kollokationen Kollokationen Demut, Einsicht und Reue	Phraseme, Kollokationen Kollokationen gest pokory
Belege Marcel Ospel hätte als Präsident spätestens bei seiner Abschiedsrede an der Generalversammlung im April dieses Jahres einen Lohnverzicht verkünden sollen. Damit hätte er sein bekundetes „Verständnis“ für den Ärger von Aktionären und Mitarbeitern glaubhafter gemacht, ein persönliches Zeichen gesetzt, ein Signal für andere gesendet und ein Stück Demut gezeigt. Die Südostschweiz, 26.11.2008 Der „Münchner Merkur“ schreibt zum Schmerzensgeld für den Kindsmörder Gäfgen: „Juristisch ist an Gäfgens ‚Sieg‘ nichts auszusetzen; ungut wirkt er dennoch. Viele Bürger werden den Spruch als Schlag gegen ihr Rechtsempfinden verstehen – weil es schwer zu ertragen ist, einen Menschen unerbittlich, penetrant und schließlich erfolgreich auf ‚sein gutes Recht‘ pochen zu sehen, der selbst einem kleinen Buben das Grundrecht auf Leben gnadenlos entzog. Demut, Einsicht und Reue – darauf haben Hinterbliebene und Gesellschaft Anspruch. Die juristischen Winkelzüge eines geltungssüchtigen Mörders wirken vor diesem Hintergrund ungeheuerlich.“ Braunschweiger Zeitung, 05.08.2011 Der Verhörer sagte zu dem Poeten nur, so er nicht sein unverschämtes Maul halte, werde er, unruhiger Mensch, der Carmina oder Gedichte nicht mehr viel machen. Weil also sichtbar keine Reue oder Demut bei dem Poeten war, hielten die herzoglichen Räte dafür, ihn in Gefangenschaft zu halten und zu sehen, wie er sich ferner darin erzeigen würde. Schädlich, Hans Joachim: Versuchte Nähe, 1977 Die Schriftstellerin Luise Rinser sah es anders: Wegen dieses Kniefalls werde man von Brandt "noch sprechen, wenn niemand mehr die Namen seiner Widersacher kennen wird". Das war die Zeit, als sich die Intellektuellen noch für Politik interessierten und für Brandt engagierten. In Warschau waren Günter Grass und Siegfried Lenz im Gefolge des Bundeskanzlers. In Polen hat die Geste der Demut und Scham des Mannes, der vor Hitler aus Nazi-Deutschland geflohen war, tiefen Eindruck gemacht - allerdings nur auf die Bevölkerung, nicht auf die Regierung Gomulka, deren Tage damals bereits gezählt waren. Nürnberger Nachrichten, 07.12.1995	Belege Dla niego paliło się czerwone światło. Był nietrzeźwy i jechał zbyt szybko. Sąd skazał go na 6 lat węzienia. Utracił też prawo jazdy na 8 lat. Przed surowszą karą uchronił go wiek (miał wtedy 63 lata), nienaganny tryb życia, pokora wobec tragedii, którą spowodował. Śmierć na drodze, Express Ilustrowany, 2002-08-09 KC PZPR: "Zanim rozlegnie się doroczny wrzask, spotęgowany ćwierćwieczną rocznicą, (...) zanim, jak co roku, na kilka dni zaleje nas fala nienawiści, (...) publikujemy fragment najnowszego tekstu gen. Wojciecha Jaruzelskiego. Jak zawsze pełnego pokory wobec Historii, szczerego współczucia i żalu wobec tych, którzy ucierpieli i jak zawsze pełnego szacunku do faktów". To brzmi niemal jak epitafium, by nie powiedzieć - formułka wynosząca na ołtarze. ASME - nowosci 19.12.2006, Usenet -- pl.soc.polityka I tak też się w wielu wypadkach stało. Pojednanie polsko-niemieckie miało w dużej mierze chrześcijańskie korzenie: co najmniej od 1965 r., od memoriału niemieckich Kościołów ewangelickich i listu polskich biskupów ze słynnym zdaniem "przebaczamy i prosimy o przebaczenie", poprzez chrześcijański gest pokory Willy’ego Brandta i braterski uścisk Tadeusza Mazowieckiego i Helmuta Kohla w czasie mszy w Krzyżowej, aż po doroczne od 1989 spotkania niemieckich i polskich katolików na zamku w Gemen w Westfalii. Równocześnie faktem jest, że tak w Niemczech jak i w Polsce, właśnie wśród Nie wracajcie, przyjeżdżajcie, Polityka , 2002-07-06 które nasza TVP idiotycznie zinterpretowała jako gest "pojednania między Niemcami i Żydami". Nie był to żaden gest pojednania, lecz pokuty, i wprawdzie Brandt dopełnił go przed tym, a nie innym pomnikiem, ale - jak to powiedział Gerhard Schröder w Sejmie - był to gest pokory wobec wszystkich ofiar hitlerowskiego terroru w Polsce. Najbardziej wzruszającym akcentem tej krótkiej wizyty była obecność kilku osób, które towarzyszyły niemieckiemu kanclerzowi w Warszawie również 30 lat temu. Oczywiście przede wszystkim Günter Grass, wówczas znany pisarz, który wspierał politykę wschodnią Brandta, dziś laureat literackiej Nagrody Obietnica Schrödera, Polityka, 2000-12-16 Willy Brandt klęczący 7 grudnia 1970 r. w Warszawie to w Europie jedna z najbardziej poruszających politycznych ikon XX wieku. Nie ma dobitniejszego symbolu powojennych zmian w Niemczech niż ten chrześcijański gest pokory niemieckiego kanclerza w stolicy państwa, które w 1939 r. zostało napadnięte i zdruzgotane przez hitlerowską Rzeszę. Kanclerz ukląkł przed pomnikiem Bohaterów Getta tego samego dnia, w którym w imieniu Republiki Federalnej podpisywał układ uznający granicę na Odrze i Nysie, a tym samym stratę na rzecz Skwer Brandta, Polityka, 2000-12-09 W obliczu jubileuszu Papież wzywa wszystkich wiernych do rachunku sumienia. - Kościół prosi o przebaczenie historycznych win swoich synów i córek popełnionych wobec Żydów - podkreśla bp Gądecki. - Skłania go do tego uznanie wspólnotowego wymiaru grzechu. - Owa prośba o przebaczenie nie ma być przejawem fałszywej pokory ani przekreśleniem liczących dwa tysiące lat dziejów Kościoła, pełnych zasług miłosierdzia, kultury i świętości - powiedział Jan Paweł II podczas audiencji generalnej, 1 września 1999 r. - Jest ona wyrazem nieodpartej potrzeby prawdy, która obok aspektów pozytywnych uznaje ograniczenia i ludzkie słabości różnych pokoleń uczniów III Dzień Judaizmu, Dziennik Bałtycki, 2000-01-14 ...nie próbuje się podjąć jakichkolwiek działań antykorupcyjnych na przyszłość. Unikanie postawienia problemu łapownictwa, forsowanie opinii, że to wszystko to tylko anonimy i dowodów na korupcję nie ma, nie poprawi naszego wizerunku w środowisku. Aby odzyskać zaufanie rodziców musi pojawić się w gronie pedagogicznym choćby odrobina skruchy i pokory, chociażby słowa: jeśli zawiniliśmy - przepraszamy. To bardziej uczciwe niż domaganie się dowodów. Mam nadzieję, że nowo wybrany dyrektor skończy z taktyką unikania drażliwych tematów". Tymczasem mimo przeprowadzonego konkursu, nowego dyrektora nie udało się wyłonić. Oczyścić atmosferę, Gazeta Krakowska, 2002-07-13 Ja występowałem o to, żeby mieli zapewnioną obronę i wszystkie prawa, które przysługują im jako oskarżonym czy podejrzanym, tak. Przeproszenie nikomu zaś nie przynosi ujmy. Jeśli pan chce mieć o to do mnie pretensje, to proszę, przyjmuję je, ale bez wstydu i pokory. Jedna rzecz: w tym oświadczeniu padło słowo "zbrodnia", to znaczy dałem wyraz swojemu stosunkowi do tej kwestii. Mogę także powiedzieć, że miałem kontakt z władzami afgańskimi, które przyjęły to oświadczenie i dzięki niemu zadeklarowały zupełnie inny stosunek do wydarzenia. 13. posiedzenie Senatu RP, stenogram, wersja robocza, Senat RP, 2008 Zbigniew Chlebowski: Z pokorą przyznaję, że stenogramy rozmów prowadzonych przeze mnie świadczą o mej nieroztropności. Zbigniew Chlebowski (45 l.) przyznaje się do błędu i przeprasza za rozmowy z biznesmenami. „Z ubolewaniem i pokorą przyznaję, że ujawnione stenogramy rozmów, prowadzonych przeze mnie, świadczą o mojej nieroztropności i zbyt małej wstrzemięźliwości wypowiedzi” – pisze zawieszony szef Klubu PO w oświadczeniu. http://www.fakt.pl/Chlebowski-przeprasza-za-afere-hazardowa,artykuly,53890,1.html Nokia okazała pokorę i przeprosiła za niedoinformowanie, że film promujący kamerę PureView nie był nagrywany telefonem Lumia 920. Firma przyznała się, że lepiej było by, gdyby od razu dodali klauzulę informującą, że film nagrywany jest inną kamerą, w celu symulacji technologii OIS. Pomimo przeprosin, zamiar Nokii był jasny - brak takiej informacji dawał potencjalnym klientom do zrozumienia, że to właśnie tak będzie wyglądać obraz nagrywany nowym aparatem. http://najs.pl/a/52-przeprosiny-nokii-za-sfalszowanie-zdjec-z-lumii-920 Pamiętam jednak ostatni zjazd PZPR w 1990r. Tam również siedziało na sali ponad dwa tysiące osób. A na zewnątrz co się działo? Trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że Sojusz znajduje się w głębokim kryzysie. I Józef Oleksy zamiast powiedzieć: musimy okazać pokorę, powiedzieć sobie uczciwie, że nie stanęliśmy na wysokości zadania i część z nas musi odejść, mówi o tym, jaki to Sojusz jest silny, a jego członkowie wspaniali. Na proste pytanie, jak to się stało, że poparcie z 41% zmalało do Strona Marka Borowskiego, www.borowski.pl ...udało nam się wydębić miliony z Unii. Sukces? Po tylu latach walki o przebudowę Głogowskiej, czuję gorycz zwycięstwa. Myślę, że podobne uczucia targają bokserem, który nie znokautował przeciwnika na ringu, zafundował swoim fanom mierne widowisko i wygrał decyzją sędziów jednym punktem. Więcej pokory i bicia się w piersi, bo gdyby włodarze miasta nie przysnęli w pewnym momencie, nie byłoby całego zamieszania i wszystko potoczyłoby się ustalonym trybem, po poznańsku. Nie jestem małostkowa, nie czepiam się, bo w końcu cóż innego może powiedzieć prezydent Grobelny? Głogowska czyli horror, Polska Głos Wielkopolski, 2005-09-21
Etymologie Mhd. diemüete, diemuot, ahd. diomuoti, Adjektivabstraktum zum ahd. Adjektiv diomuoti ‘demütig’. Dies ist ein Bahuvrihi-Kompositum mit ja-Suffix zu Mut in der alten Bedeutung ‘Sinn’ und einem alten Wort für ‘Diener, Gefolgsmann’, g. Tewa- m. in gt. Tius, runennord. Tewaz, ae. Teow; also ‘der die Gesinnung eines Gefolgsmannes, Dieners hat’. Nhd. e statt ie beruht auf niederdeutschem Einfluss. Ebenso nndl. deemoed* (KLUGE).	Etymologie Belegt seit Ende des 14. Jh. als juristischer Begriff zunächst in Großpolen und Masowien als ‘Akt des öffentlichen Bekennens seiner Schuld und Bitte um Vergebung’. Seit dem 15. Jh. dann auch religiös im Sinne von lat. humilitas verwendet, wobei es altpol. śmiara (von aksl. sъměrenije) ersetzt. Pokora geht zurück auf po-koriti sę ‘sich selbst erniedrigen’ < koriti ‘jn. in einer Schlacht besiegen’
Semantischer Wandel Im vorliegenden Wörterbuch werden bei dem Lexem Demut sechs Profile unterschieden. Als besonders hervorstechend gilt das humilative Profil. Es bezieht sich auf Demut im Sinne einer persönlichen Gemütshaltung, die sich aus der Einsicht herleitet, dass man über eingeschränkte Kräfte und Fähigkeiten verfügt und dass erreichte Erfolge, Wohlstand, Sicherheit usw. wieder in ihr Gegenteil umschlagen können. Die Bedeutung von Demut nähert sich im humilativen Profil meistens der von Bescheidenheit. Da die Wörter Bescheidenheit und bescheiden gegenüber Demut und demütig weitaus häufiger verwendet werden (vgl. die Trefferanzahl im Archiv der geschriebenen Sprache des Mannheimer Korpus Cosmas II), ist anzunehmen, dass Demut als ein eher gehobenes und buchsprachliches Wort empfunden wird. Als solches wird es u. A. in öffentlicher, rhetorisch ausgerichteter Kommunikation verwendet, z. B. in verschiedenen Aufforderungen zu einem Wandel oder Neubeginn, vgl. Wendungen wie Demut ist angesagt, Demut wäre angebracht u. ä. oder folgende Beispiele im Zusammenhang mit der Finanzkrise: Der Deutschland-Chef der US-Bank Goldman Sachs, Alexander Dibelius, hat die gesamte Finanzbranche zu „kollektiver Demut“ aufgefordert. (Hannoversche Allgemeine, 04.05.2009) Es ist genau ein Jahr her, dass der Bundespräsident in der Alten Oper in Frankfurt Klartext geredet hat. Den versammelten Bankern hielt Horst Köhler damals vor, sich zu sehr an der Jagd nach Rendite berauscht zu haben. Die Zeit für Demut sei gekommen, hatte der Präsident gesagt – und die anwesenden Vorstandschefs senkten beflissen ihre Häupter. (Hannoversche Allgemeine, 21.11.2009) Eher floskelhaft wirkt das Wort auch in Aussagen, in denen jemand die Demut für sich demonstrativ beansprucht, typischerweise beim Antritt eines Amtes, vgl. „Es ist für mich eine große Ehre und Freude, von der Brucker SPÖ und von Bürgermeisterin Christa Vladyka als ihr Nachfolger vorgeschlagen zu werden", erklärt Hemmer zu seinem Comeback. „Ich nehme die Herausforderung mit großer Demut, Freude, aber auch mit Respekt an und freue mich schon darauf, gemeinsam mit den BürgerInnen an der positiven Weiterentwicklung unserer Stadt zu arbeiten,“ so Hemmer. (Niederösterreichische Nachrichten, 30.12.2009) Als Helmut Lemke genannt von Soltenitz im Januar 1963 seinen Dienst als Ministerpräsident von Schleswig-Holstein antrat, bekannte er: „Ich nehme dieses Amt in Demut an. Aber ich gebe mich auch keiner Täuschung darüber hin, welche Grenzen ... meiner Kraft gesetzt sind.“ http://www.spiegel.de [4.7.2012] Als eine ausdrücklich religiöse Tugend eines gläubigen Menschen ist Demut nur in religiösen Kontexten zu erkennen, z. B. in Predigten oder theologischen Texten (vgl. das religiöse Profil im vorliegenden Wörterbuch). Im Diskurs der großen christlichen Kirchen wird Demut häufig bewusst von Gehorsam, Unterwürfigkeit u. Ä. abgegrenzt, um die negativen Konnotationen auszuschließen, vgl. auch das Wortspiel Mut und Demut, worauf in diesem Zusammenhang zurückgegriffen wird: Doch Demut dürfe nicht verwechselt werden mit falscher Bescheidenheit und Duckmäusertum. Demut sei eigentlich eine Form des Mutes. Sie bedeute, „Gott anzuerkennen als meinen Herrn und Schöpfer, der es gut mit mir meint, was mir auch geschieht.“ (Mannheimer Morgen, 24.10.2007) Das stoische, admirative und Reue-Profil sind mit dem humilativen Profil verbunden, heben aber jeweils eine besondere Folge der persönlichen Einsicht in die eigenen Unzulänglichkeiten hervor. Im stoischen Profil resultiert sie in eine Ergebenheit und Dankbarkeit dem Schicksal bzw. göttlicher Fügung gegenüber, selbst wenn man mit Misserfolg, Krankheit oder Leiden konfrontiert wird (vgl. die Wendung etw. in Demut ertragen). Im admirativen Profil äußert sich die Demut als Respekt oder Ehrfurcht vor einer Autorität, einer Institution, einem Wert usw. Im Reue-Profil wird der sichtbare Ausdruck der Demut hervorgehoben, indem man seine Verfehlungen anerkennt und bereut (vgl. Wendungen wie eine Geste der Demut, Demut zeigen u. a.). Im servilen Profil wird Demut als eine negativ bewertete Unterwürfigkeit oder unkritische Gefolgschaft verstanden (vgl. die Wendung in blinder Demut ‘ohne eigene Meinung, ohne eigenen Willen’). Die negativen Konnotationen von Demut können durch einen Hinweis auf die lexikalische Verwandtschaft mit Wörtern wie demütigen, Demütigung usw. verstärkt werden, vgl. folgende Gegenüberstellung von Demut als christlicher Tugend und Demut als Unterwürfigkeit: Bei DSDS und GNTM bringen die Teilnehmer eine wichtige Eigenschaft mit: Demut. Aber nicht die Demut der Christen, die Augustinus als „die Mutter aller Tugenden“ bezeichnete und die uns lehrt, unsere Selbstüberschätzung gegenüber Gott und unseren Mitmenschen zu überwinden. Die Demut der meisten Kandidaten besteht aus serviler Unterwürfigkeit. Ihre Götter heißen Heidi Klum oder Dieter Bohlen. Und die verstehen sich nicht als Diener, sondern vielmehr als Richter. Als Mittel zum Zweck wird die Demut der jungen Leute ausgenutzt. Sprich: Sie werden gedemütigt. http://bz2.bistumspresse-zentralredaktion.de [4.7.2012] In den deutschen Bedeutungswörterbüchern wird bei dem Lexem Demut i.d.R. ein Bedeutungsaspekt hervorgehoben. In DUW ist es die Ergebenheit, vgl. „in der Einsicht in die Notwendigkeit und im Willen zum Hinnehmen der Gegebenheiten begründete Ergebenheit“ (DUW 1989, 2003, 2011). In WAHRIG ist es die Unterwürfigkeit, vgl. „Liebe zum Dienen, Selbsterniedrigung, tiefe Bescheidenheit, Unterwürfigkeit“ (WAHRIG 1989, 2006). Die Definition in DWDS schließt den humilativen, servilen und stoischen Aspekt ein, vgl. „tiefe Bescheidenheit und Anspruchslosigkeit, Bereitschaft zum Dienen, Ergebenheit“.	Semantischer Wandel In den Wörterbüchern des Polnischen wird das Lemma pokora meistens mit nur einer Explikation aufgeführt, vgl. ISJP (2000) Jeśli ktoś odnosi się z pokorą do jakichś osób lub zdarzeń to w poczuciu własnej niedoskonałości uznaje ich wyższość lub konieczność ‘Wenn man sich in Demut gegenüber jemandem oder etwas verhält, dann erkennt man aus dem Empfinden der eigenen Unzulänglichkeit deren Überlegenheit oder Notwendigkeit’; PSWP (1995-2005) uniżona, uprzejma postawa wobec kogoś, czegoś wynikająca z poczucia własnej małości, niższości; także brak buntu, sprzeciwu wobec kogoś ‘unterwürfige, höfliche Haltung gegenüber jemandem oder etwas, die aus dem Empfinden der eigenen Kleinheit, Minderwertigkeit resultuiert; auch Fehlen von Widerstand gegenüber jemandem’; SWJP (1996) poczucie własnej małości, niższości w stosunku do kogoś, czegoś; brak buntu; uległość wobec przeciwności, przykrych doświadczeń ‘Minderwertigkeitsgefühl gegenüber jemandem, etwas; fehlender Widerstand; Unterwürfigkeit gegenüber Widrigkeiten des Schicksals'; SJP Dor. (1958-1965) stan psychiczny polegający na odczuwaniu własnej małości, niższości; brak zarozumiałości, pychy; brak buntu wobec przeciwności; potulność, uległość, uniżoność ‘psychischer Zustand des Empfindens eigener Kleinheit und Minderwertigkeit; Fehlen von Überheblichkeit und Hochmut; Fehlen von Widerstand gegenüber Widrigkeiten; Sanftmut, Fügsamkeit, Unterwürfigkeit’; ähnlich wird pokora auch bei WSJP (2007-2012) und USJP (2003) ausgelegt. Diese Explikationen beziehen sich hauptsächlich auf die unterwürfige Haltung eines Menschen gegenüber anderen Personen oder gegenüber den Lebensumständen und Situationen, die ihm widerfahren. Diese Gemütshaltung resultiert demnach aus dem Gefühl der eigenen Unzulänglichkeit. Die religiöse Bedeutung von pokora bezogen auf die Gemütshaltung gegenüber Gott wird von den Bedeutungswörterbüchern nicht erfasst. Im vorliegenden Wörterbuch werden für das Lemma pokora sechs Profile unterschieden. Im religiösen Profil bezieht sich pokora infolge des Bewusstseins über die sündige Natur des Menschen und der daraus folgenden Machtlosigkeit und Hilfsbedürftigkeit auf die Bereitschaft zur Unterwerfung gegenüber Gott. Es wird erwartet, dass diese Gemütshaltung mit Barmherzigkeit Gottes belohnt wird. Im religiösen Diskurs wird pokora mit weiteren positiven Eigenschaften wie mądrość ‘Klugheit’, wierność ‘Treue’ und uczciwość ‘Ehrlichkeit’ in Verbindung gebracht. Es ist eine der der sieben Haupttugenden im Christentum. Das humilative Profil bezieht sich auf eine Gemütshaltung des Menschen, die sich aus dem Bewusstsein der eigenen Unzulänglichkeit herleitet. Diese Gemütshaltung wird zum Beispiel als eine sympathische Eigenschaft von erfolgreichen Menschen wahrgenommen, wenn sie den eigenen Erfolgen weniger Bedeutung zuschreiben als diese in der Wirklichkeit haben. Zum anderen bezieht sich das humilative Profil auf die angemessene Einschätzung eigener Kräfte, die in dem Respekt des Menschen vor Herausforderungen resultiert. Das stoische Profil thematisiert den Gleichmut und die Geduld eines Menschen in allen Lebensumständen. Diese Gemütshaltung wird oft mit solchen Charaktereigenschaften wie silna psychika ‘starke Psyche’, samodyscyplina ‘Selbstbeherrschung’ oder cierpliwość ‘Geduld’ verbunden. Das admirative Profil bezieht sich auf die Hochachtung und den Respekt gegenüber einer Person oder einer Institution, die in der Anerkennung derer Überlegenheit oder Notwendigkeit resultiert. In dem Kontext werden meistens die Verdienste dieser Personen oder Institutionen thematisiert. Im admirativen Profil wird ebenfalls die Unterordnung des Menschen der Natur zum Ausdruck gebracht, vgl. Biebrza, rzeka o nie naruszonym ekosystemie, unikalna w skali Europy. Miejsce, w którym człowiek musiał nauczyć się pokory i podporządkować przyrodzie. Gazeta Wyborcza, 1993/09/10 Im servilen Profil des vorliegenden Wörterbuchs wird pokora als eine würdelose, beinah kniefällige Haltung des Menschen expliziert. Dieses Profil steht den vorangegangenen Explikationen aus den polnischen Bedeutungswörterbüchern am nächsten. Diese Gemütshaltung wird oft mit den negativen Charaktereigenschaften wie niezaradność ‘Unbeholfenheit’ oder niesamodzielność ‘Unselbstständigkeit’ in Verbindung gebracht. Diese unterwürfige Haltung kann aber auch durch Angst und Bedrohung erzwungen werden. Umgangssprachlich wird die Servilität eines Menschen auch öfter mit den Derivaten pokorny ‘demütig’ oder niepokorny ‘jmd. der sich der Servilität widersetzt’, zum Beispiel in bekannten Sprichwörtern, zum Ausdruck gebracht, vgl.: pokorny jak baranek [wörtl. demütig wie ein Lämmchen], vgl. Sąd dwukrotnie musiał go upominać. Podobno ironizował, że nie damy sobie bez niego rady. Szydził z matki, że nawet nie wie, gdzie się płaci rachunki za gaz i prąd, że boi się żyć. Ale już po miesiącu od rozwodu stał się pokorny jak baranek. Chciał, aby stary układ powrócił. Brakowało mu słuchaczy, gdy prawił przemądrzałe monologi. Brakowało naszych problemów, zmartwień, które uaktywniałyby w nim nowotwór "złotych porad". Na samotną starość zniechęcił się i oklapł. (Maciej Dęboróg-Bylczyński, Kolej na los, 2009) Das Reueprofil thematisiert das Bedauern und die Anerkennung von Schuld, vor allem die Anerkennung von politischen Verbrechen. In diesem Zusammenhang wird in der Publizistik oft der historische Kniefall von Willi Brand 1970 in Warschau genannt, vgl. Polsko-niemieckie pojednanie może stanowić dzisiaj wzorzec dla innych krajów - powiedział prezydent Bronisław Komorowski. Z kolei prezydent Niemiec Christian Wulff deklarował, że czuje odpowiedzialność za historię niemiecką. Zdaniem prezydenta Niemiec gest kanclerza Willy'ego Brandta, który klękał w 1970 roku przed pomnikiem Bohaterów Getta w Warszawie, jest gestem "pokory wstydu i smutku". http://wiadomosci.onet.pl/kraj/prezydent-niemiec-to-gest-pokory-i-wstydu,4018333,8215442,artykul-fotoreportaz-duzy.html Ob pokora als Negativum oder Positivum verstanden wird, ist oft kontextabhängig. In schwierigen, tragischen oder sogar ausweglosen Lebensumständen eines Menschen, der sein Schicksal akzeptiert, bzw. zu akzeptieren gelernt hat, wird pokora in Verbindung mit den positiven Eigenschaften wie mocna psychika ‘starke Psyche’ oder samodyscyplina ‘Selbstbeherrschung’ gebracht (vgl. stoisches Profil). Doch in ähnlichen Situationen, die der Mensch selbst zu verantworten hat, steht pokora für niezaradność ‘Unbeholfenheit’ und bezczynność ‘Tatenlosigkeit’ und wird oft mit Beschämung und Erniedrigung bis zur Entwürdigung der Person verbunden (vgl. serviles Profil). Das Lemma pokora wird im Polnischen überwiegend in der gehobenen Bildungssprache verwendet. Die Mehrzahl der in den Belegen aufgeführten Textbeispiele stammt daher aus der Publizistik, mehrheitlich aus dem religiösen Diskurs (vgl. religiöses Profil). Häufiger wird die Bedeutung von pokora mit Synonymen wie bogobojność ‘Gottesfurcht’ (vgl. religiöses Profil), skromność ‘Bescheidenheit’ (vgl. humilatives Profil), stoicyzm ‘Stoizismus’ (vgl. stoisches Profil), cześć ‘Hochachtung’ und respekt ‘Respekt’ (vgl. admiratives Profil), potulność ‘Fügsamkeit’ und uniżenie ‘Erniedrigung’ (vgl. serviles Profil), skrucha ‘Reue’ (vgl. Reueprofil) oder den Derivaten pokorny ‘demütig’ und niepokorny ‘jmd. der sich der Unterwürfigkeit widersetzt’, zum Ausdruck gebracht.
Sprichwörter Besser demütig gefahren als stolz zu Fuß gegangen. ‘weniger ist auch im Großen mehr’ Demut, dieser schöne Tugend, ziert das Alter wie die Tugend. ‘Bescheidenheit steht jedem gut’ Demut in Freuden, Geduld im Leiden. ‘sich nicht allzu verschwenderisch freuen, Schmerz mit Geduld ertragen’ Demut ist eine Mutter der Ehre. ‘mit Bescheidenheit Ehre erlangen’ Demut ist zu allen Dingen gut. ‘Tugend passt überall’ Demut kommt überall durch. ‘Tugend siegt immer’ Kein Gewand kleidet schöner als Demut. Wo Glück aufgeht, da geht Demut unter. ‘überschwengliche od. verschwenderische Freude’ Zu viel Demut ist Hochmut. ‘Blasiertheit getarnt als übertriebene Bescheidenheit’	Sprichwörter Pokora mury łamie. [wörtl. Bescheidenheit bricht Mauern.] Pokora niebiosa przebija. [wörtl. Bescheidenheit durchbricht den Himmel.]/ ‘des Demütigen Gebet dringt durch die Wolken’
Kulturelle Kontexte Literatur Richard Sibbes: Die von Herzen kommende Demut, 2012. Inke Wegener: Zwischen Mut und Demut, 2004. Film Der Demütige und die Sängerin ( Regie: E. A. Dupont), Deutschland, 1924/25. Musik Thomas D.: Lektionen in Demut, Pop-Album, Deutschland 2001/ 2011 (Quelle: http://en.academic.ru/pictures/enwiki/87/Weissmann_Thomas-D_2001_CD.jpg) Sonstiges Geste der Demut und Entschuldigung: Willy Brandts Kniefall vor dem Denkmal für die ermordeten Juden in Warschau. (Quelle: http://www.dradio.de/images/9766/landscape/)	Kulturelle Kontexte Literatur Amélie Nothomb: Z pokorą i uniżeniem: oraz inne opowieści, 1999. Olgierd Cetwiński: Między buntem a pokorą, 1986. Stanisława Fleszarowa-Muskat: Piękna pokora, 1999. Film Niepokorny (Rege: Wojciech Szumowski), Polen, 2007. Musik Parzel & Siwers - Pokora Matt POKORA – Pokora ist sein Künstlername, eigentlich heißt er Matthieu Tota. (Quelle: http://en.wikipedia.org/wiki/M._Pokora) Sonstiges Akt Pokory (Act of humility) – Mariusz Lewandowski (Quelle: http://www.touchofart.eu/galeria/Mariusz_Lewandowski/Act_of_humility_mle8.jpg) Comic-Witz - SIOSTRA POKORA (Quelle: http://www.osservatoreromano.va/orportal-portlets-portal/detail/binaries/news/cultura/2012/inserto-donne/02-giugno-2012-suor-ultima/pol-ultima-numero-02_pol-02.jpg) Spektakel: Lekcja pokory (Quelle: http://www.gdansk4u.pl/uploads/image/wydarzenia/pokora.jpg)
Bibliographie Burger, Christoph 2011: „Historische Semantik in der Theologie. Luthers Neubestimmung von Marias Demut (‚humilitas‘) in seiner Übersetzung und Auslegung des ‚Magnifikat‘“, in: Jahrbuch für germanistische Sprachgeschichte (Berlin), Bd. 2, S. 80-93. Feldmeier, Reinhard 2013: „Basis des Kontaktes unter Christen: Demut als Schlüsselbegriff der Ethik des Ersten Petrusbriefes“, in: Bedrängnis und Identität: Studien zu Situation, Kommunikation und Theologie des 1. Petrusbriefes, Berlin, S. 249-262. Feldmeier, Reinhard; McNeil, Brian 2014: Power, service, humility: a New Testament ethic, Waco. Michalak, Anita A. 2014: „Pokora/ Demut im Sprachvergleich“, in: Nagórko, Alicja (Hg.), Sprachliche Säkularisirung. Semantik und Pragmatik, Hildesheim, S. 203-225. Thieme, Carl 1906: Die christliche Demut. Wortgeschichte und die Demut bei Jesus, Giessen. Wengst, Klaus 1987: Demut - Solidarität der Gedemütigten: Wandlungen eines Begriffes und seines sozialen Bezugs in griechisch-römischer, alttestamentlich-jüdischer und urchristlicher Tradition, München.	Bibliographie Grzegorczykowa, Renata 1992: „Demut, Hochmut und verwandte Begriffe im Polnischen“, in: Falkenberg, G./ Fries, N., Puzynina, N. (Hgs.), Sprachliche Bewertung, Warszawa, S. 193-209. Grzegorczykowa, Renata 1993: „Pokora, pycha i pojęcia pokrewne“, in: Bartmiński, J./ Mazurkiewicz-Brzozowska, M. (Hgs.), Nazwy wartości, Lublin, S. 23-39. Michalak, Anita A. 2014: „Pokora/ Demut im Sprachvergleich“, in: Nagórko, Alicja (Hg.), Sprachliche Säkularisirung. Semantik und Pragmatik, Hildesheim - Zürich - New York, S. 203-225. Minikowska, Teresa 1993: „Dlaczego pokora znaczy potocznie ‘uniżoność, uległość’?“, in: Filologia Polska 40 (Acta Universitatis Nicolai Copernici/ Nauki Humanistyczno-Społeczne, Bd. 246), S. 61-96.

Zurück

Polysemie

Polysemie

Profil: religiös

Profil: religiös

Definition

Definition

Konnotationen

Konnotationen

Lexikalische Relationen

Synonyme

Hyperonyme

Opposita

Lexikalische Relationen

Synonyme

Hyperonyme

Opposita

Wortbildungen

Adjektive

Wortbildungen

Adjektive

Adverbien

Phraseme, Kollokationen

Kollokationen

Phraseme, Kollokationen

Phraseme

Kollokationen

Belege

Belege

Profil: humilativ

Profil: humilativ

Definition

Definition

Konnotationen

Konnotationen

Lexikalische Relationen

Synonyme

Opposita

Lexikalische Relationen

Synonyme

Opposita

Wortbildungen

Adjektive

Wortbildungen

Adjektive

Adverbien

Phraseme, Kollokationen

Kollokationen

Phraseme, Kollokationen

Phraseme

Kollokationen

Belege

Belege

Profil: stoisch

Profil: stoisch

Definition

Definition

Konnotationen

Konnotationen

Lexikalische Relationen

Synonyme

Opposita

Lexikalische Relationen

Synonyme

Opposita

Wortbildungen

Adjektive

Wortbildungen

Adjektive

Adverbien

Phraseme, Kollokationen

Kollokationen

Phraseme, Kollokationen

Phraseme

Kollokationen

Belege

Belege

Profil: admirativ

Profil: admirativ

Definition

Definition