Polysemie

1. religiös: ‘Reue und Wiedergutmachung’
2. ethisch: ‘Reue und Wiedergutmachung’
3. Strafeprofil: ‘auferlegte Strafe’
4. Geldstrafeprofil: ‘Bußgeld’ (im Polnischen nicht vorhanden)

Polysemie

1. religiös: ‘Reue und Wiedergutmachung’
2. säkular: ‘Reue und Wiedergutmachung’
3. Strafeprofil: ‘auferlegte Strafe’
4. Geldstrafeprofil: ‘Bußgeld’

pokuta

Bemühen, durch symbolische oder konkrete Handlungen das durch Sünde und Fehlverhalten getrübte Verhältnis zu Gott und Menschen wiederherzustellen. Die Absicht bzw. das Bedürfnis, Buße zu tun, entsteht durch ein Bewusstsein der eigenen Schuld.

Buße kann sich in einer ritualisierten Form manifestieren, wie Fasten (besonders vor Ostern und vor Weihnachten), einer Pilgerfahrt oder dem Bezeichnen der Gläubigen mit einem Aschenkreuz am Aschermittwoch, besonders aber in der Beichte, an deren Ende dem Beichtenden eine Bußübung (ein oder mehrere Gebete, Bibellektüre o. Ä.) auferlegt wird.

Im Polnischen wird ähnlich wie beim Deutschen Buße die Handlung akzentuiert, noch mehr als im Deutschen steht aber das Moment der Strafe im Vordergrund. Der innere Wandel und die damit verbundene Reue ist dagegen in der Semantik von pokuta sekundär und ließe sich im Polnischen besser durch das Synonym skrucha ‘Reue’ wiedergeben.

In der christlichen Farbensymbolik ist die Farbe Lila ein Zeichen der Buße.

pokánie

Bemühen, durch symbolische oder konkrete Handlungen das durch Sünde und Fehlverhalten getrübte Verhältnis zu Gott und Menschen wiederherzustellen. Die Absicht bzw. das Bedürfnis, Buße zu tun, entsteht durch ein Bewusstsein der eigenen Schuld.

Buße kann sich in einer ritualisierten Form manifestieren, wie Fasten (besonders vor Ostern und vor Weihnachten), einer Pilgerfahrt oder dem Bezeichnen der Gläubigen mit einem Aschenkreuz am Aschermittwoch, besonders aber in der Beichte, an deren Ende dem Beichtenden eine Bußübung (ein oder mehrere Gebete, Bibellektüre o. Ä.) auferlegt wird.

In der christlichen Farbensymbolik ist die Farbe Lila ein Zeichen der Buße.

Sg. tant.

• Bekenntnis, Eingeständnis, Umkehr, Wiedergutmachung
• Vergebung, Versöhnung
• innere Reinigung, Askese, Gebet
• Ernst, Trauer
• Wüste

• Bekenntnis, Eingeständnis, Umkehr, Wiedergutmachung
• Vergebung, Versöhnung
• innere Reinigung, Askese, Gebet
• Ernst, Trauer
• Wüste

Synonyme

• ekspiacja ‘Sühne’ 
• penitencja_veraltet ‘Pönitenz’
• zadośćuczynienie₁ ‘Genugtuung’

Hyperonyme

• kara₁ ‘Strafe’
• sakrament/ Sakrament

Hyponyme

• skrucha₁ ‘Reue’
• żal₁ ‘Bedauern, Reue’

Opposita

• grzech ‘Sünde’

Synonyme

• ľútosť₁ ‘Reue’
• penitencia_{fachsprachlich, kirchl.} ‘Pönitenz’

Opposita

• niezmieriteľnosť ‘Unbußfertigkeit’
• zaťatosť ‘Verstocktheit’

Substantive

• pokutnica_veraltet ‘Büßerin’
• pokutniczka_veraltet ‘Diminutiv von pokutnica, Büßerin’
• pokutnik ‘Büßer’
• pokutowanie sing. tantum ‘das Büßen’ 

Verben

• napokutować się_selten ‘viel und leidend büßen’ 
• odpokuto(wy)wać₁ / abbüßen ‘durch Reue und Bußübungen von seinen Sünden frei werden’
• pokutować₁ / büßen ‘durch Reue und Bußübungen von seinen Sünden frei werden’
• pokutować₂ ‘über Verstorbene, die im Fegefeuer Sündenstrafen abbüßen’
• pokutować_{3, volkstümlich} ‘über Geister, die als Strafe auf der Erde bzw. in einem bestimmten Ort umherirren, ohne Erlösung zu finden’, vgl. Mówi się, że w katedrze pokutuje para duchów ‘Man sagt, dass ein paar Geister in der Kathedrale umhergeistern’
• popokutować₁ ‘ein bisschen oder eine Zeit lang büßen’

Adjektive

• pokutniczy₁ ‘nicht steigerbares Adjektiv zu pokutnik Büßer-’, vgl. szaty pokutnicze ‘Büßergewand’ 
• pokutny₁ ‘nicht steigerbares Adjektiv zu pokuta, Buß-’

Adverbien

• pokutniczo ‘nicht steigerbar: so wie ein Büßer, zum Zeichen der Buße’
• pokutnie ‘nicht steigerbar: so wie ein Büßer, zum Zeichen der Buße’

Substantive

• kajúcnica ‘Büßerin’
• kajúcnik ‘Büßer’
• kajúcnosť ‘Bußfertigkeit’

Verben

• kajať sa₁ ‘etwas bereuen’, vgl. kajať sa za hriech ‘eine Sünde bereuen’

Adjektive

• kajúci₁ / kajúcny₁ ‘Buß-, buß-, in Bezug auf Buße (religiöses Profil)’, vgl. kajúci skutok ‘Bußakt’, kajúca púť ‘Bußwallfahrt’
• kajúci₂ / kajúcny₂ ‘bußfertig; Buße tuend’, vgl. kajúcny človek ‘bußfertiger Mensch’, kajúci/ kajúcny hriešnik ‘bußfertiger Sünder’, kajúcne slova ‘reuevolle Worte’
• kajúcnický ‘Büßer-, in Bezug auf Büßer, Büßerin’, vgl. kajúcnické rúcho ‘Büßergewand’

Adverbien

• kajúcne₁ / kajúco₁ ‘mit Reue, reuevoll’, vgl. kajúcne sa biť v prsia ‘sich reuevoll an die Brust schlagen’, kajúcne sa priznať zo svojich hriechov ‘seine Sünden reuevoll eingestehen’
• kajúcnicky₁ ‘voller Reue, reuevoll’, vgl. správať sa kajúcnicky ‘sich reuevoll verhalten’

Phraseme

• czas pokuty [wörtl. Zeit der Buße]/ Fastenzeit ‘im Christentum Zeit vor Ostern, aber auch vor Weihnachten, in der man sich durch Besinnung, Fasten, Beichten etc. auf die Feste vorbereitet’
• sakrament pokuty [wörtl. Sakrament der Buße]/ ‘in der katholischen und orthodoxen Kirche eine ritualisierte Form des Sündenbekenntnisses vor einem Geistlichen’

Kollokationen

• ciężka pokuta
• czynić pokutę
• dobrowolna pokuta
• dostać pokutę
• konieczna pokuta
• lekka pokuta
• naznaczyć pokutę
• odbyć pokutę
• oddawać się pokucie
• odmawiać coś jako pokutę
• odprawiać pokutę
• pokuta za błąd popełniony
• pokuta za grzechy
• pokuta za przewinienia
• szczera pokuta
• wyznaczyć pokutę
• zadawać komuś pokutę

Phraseme

• prijímať sviatosti pokánia/ das Bußsakrament empfangen

Kollokationen

• akt pokánia
• celoživotné/ stále pokánie
• desať dní pokánia
• dni pokánia
• hlboké pokánie
• konáť pokánie
• neskoré pokánie
• obdobie/ čas pokánia
• pohrúžiť sa do pokánia
• skutok pokánia
• vykonať sviatosť pokánia
• znak pokánia
• znamenie pokánia
• znížiť sa k pokániu

Teofil, wzruszony tą wzniosłą ciszą, w jakiej ks. Skromny przyjął jego wyznanie - czekał na pokutę.
- W twoich przewinieniach - rzekł ksiądz - za pokutę starczy modlitwa. Sam będziesz wiedział, ile jesteś winien Bogu.
Jan Parandowski, Niebo w płomieniach, 1988

Wierzę w nawrócenie ludzi, ale warunkiem nawrócenia jest wyznanie win i pokuta.
Dziennik Polski, 2002-12-27

Czuła, oczywiście, że źle robi. Poszła się wyspowiadać i za pokutę kazano jej rozsypać cały worek pierza. I potem wyzbierać, po jednym, wszystkie piórka.
Małgorzata Musierowicz, Dziecko piątku, 1993

- Dużą dostałeś pokutę?
- Cały różaniec i dwa razy litanię do Najświętszej Panny.
Krystyna Kofta, Wióry, 1996

Korzystając z chwilowego pokoju i braku prześladowań po śmierci cesarza Decjusza (jesienią 251) św. Korneliusz zwołał synod (uczestniczyło w nim 60 hierarchów), na którym: potępiono poglądy Nowacjana i jego zwolenników oraz pozwolono na powrót do Kościoła apostatów po wypełnieniu przez nich pokuty. Nowicjan musiał opuścić Rzym i udał się na emigrację.
www.wikipedia.org [2009-04-28]

 Nauki rekolekcyjne ułatwiają nam pełniejsze, głębsze przemyślenie swojego postępowania, zrobienie rachunku sumienia, wyspowiadanie się, odprawienie pokuty i przyjęcie Komunii Świętej. Księża Rekolekcjoniści mówili m.in. o naszym miejscu w Kościele. To Jezus Chrystus przed ukrzyżowaniem, ustanowił Kościół, powołując na swego następcę św. Piotra
GG, Rekolekcyjny remanent, Na oścież nr 4 (60), 1999

Ignacy Loyola raczej z dystansem odnosił się do surowych pokut. Tak, ponieważ miał w tej materii i nie najlepsze doświadczenia. Poprzez nieroztropne praktyki pokutne w pierwszych latach swojego nawrócenia znacznie nadszarpnął sobie zdrowie. Stąd też doradzał swoim synom, by dawali się wyprzedzać innym zakonnikom w gorliwym prak tykowaniu surowych pokut, sami zaś odznaczali się
Jan Paulas, Oni nas stworzyli, 2002-04

90% pokut, które zadawałem w "konfliktowych" spowiedziach były dobrymi uczynkami lub innymi formami sympatii okazanej "wrogowi". Trzeba zawsze pamiętać, że wszyscy ludzie są dziećmi Bożymi i tym samym naszymi braćmi - już choćby z tego powodu winniśmy okazywać im wyrozumiałość i przebaczenie.
Jonasz, Usenet – pl.soc.religia, 1999-07-11

Czy Bóg w miarę upływu lat zmiękł, czy się zestarzał, że od tych pokut kazał odstąpić? Nie, On jest ciągle taki sam, tylko my się zmieniamy tak szybko i tak dziwnie zarazem. A co powiedzieć o owych mądrych radach spowiedników? Co myśleć o "świętej" radzie spowiednika, który onanizującemu się chłopcu każe trzymać pod poduszką krzyż,
Tomasz Jaeschke, Nierządnice, o moim kapłaństwie i moim Kościele, 2006

(…) ciężkie uważano głównie trzy sprawy: zabójstwo, cudzołóstwo, zaparcie się wiary. Pokuty za te grzechy trwały nieraz kilka lat. Niejednokrotnie nakładały się na siebie. Czasem komuś mogło zabraknąć życia do odpokutowania swoich win. Stąd też rodziła się potrzeba odpuszczenia, darowania czy skracania tych pokut. Obecnie jeśli chodzi o pokuty nakładane w konfesjonałach, to rzecz wygląda inaczej: często jest to krótka modlitwa. Niemniej potrzeba zadośćuczynienia pozostaje jako wymóg sprawiedliwości i elementarnej uczciwości.
dr Piotr Chrabąszcz, Odpust, Głos Ojca Pio, 2010 

Sviatky majú 10 - dňový cyklus. Hlboké duchovné pozadie nájdeme v Biblických knihách. Týchto desať dní sa zvykne nazývať obávané (hrozné) dni pokánia. Roš Hašana sa začína pred liturgickými obradmi trúbením na baraní roh šofar.
SME, 14.9.1996

Mohla by si sa preobliecť za malú francúzsku chyžnú. Reverend by si myslel, že si hriešnica, ktorá sa rozhodla pre malé pokánie. To možno urobím nabudúce, odvetila a krútiac celým telom vyšla von, ale v matrónskych béžových šatách to krútenie akosi nemalo celkom ten istý účinok ako keď bola oblečená vo vyzývavých šatách od Versaceho.
Adler, Elizabeth: Všetko, alebo nič. Bratislava 2001.

Piatok 20. marca sa má v Banskobystrickej diecéze stať dňom pokánia. Počas nedeľnej omše to vyhlásil Msgre. Rudolf Baláž, diecézny biskup a predseda Konferencie biskupov Slovenska.
SME, 19.3.1998

Keďže si bol vedomý vlastného zdravého rozumu i slabosti, zastával slobodu svedomia a odmietal násilné obracanie. Vyzýval však Arabov k pokániu a zaprisahával ich, aby si spomenuli na dávnych modlárov Áda a Samúda, ktorých božia spravodlivosť zmietla z povrchu zemského.
Gibbon, Edward: Úpadok a zánik rímskej ríše 2. Bratislava 1988.


 

pokuta

Das Bedauern eigener Fehler und das Anerkennen eigener Schuld; oft mit Hoffnung auf Versöhnung und Wiederherstellung vormals guter Beziehungen verbunden. Die Buße erfolgt primär im Inneren des Menschen, kann aber auch äußerlich (im Unterschied zu skrucha ‘Reue’, żal ‘Bedauern, Reue’) zum Ausdruck kommen: als verbale Entschuldigung oder Handlungen, die die verursachten Schäden vermindern oder ersetzen, im öffentlichen Leben auch durch symbolische Handlungen wie einen Kniefall oder den Besuch von Gedenkstätten.

Im Polnischen steht die von außen auferlegte Strafe bzw. Sühneleistung stark im Vordergrund. Das Wort wird im ethischen Profil oft ironisch bzw. scherzhaft gebraucht.

Im Unterschied zum religiösen Profil wird nicht eine Normalisierung einer Beziehung mit Gott, sondern mit Menschen angestrebt.

pokánie

Das Bedauern eigener Fehler und schlechter Taten und das Anerkennen eigener Fehler und eigener Schuld; oft mit Hoffnung auf Versöhnung und Wiederherstellung vormals guter Beziehungen verbunden. Die Buße erfolgt primär im Inneren des Menschen, kann aber auch äußerlich (im Unterschied zu ľútosť ‘Reue’) zum Ausdruck kommen: als verbale Entschuldigung oder Handlungen, die die verursachten Schäden vermindern oder ersetzen, im öffentlichen Leben auch durch symbolische Handlungen wie einen Kniefall oder den Besuch von Gedenkstätten.

Im Unterschied zum religiösen Profil wird nicht eine Normalisierung einer Beziehung mit Gott, sondern mit Menschen angestrebt.

Sg. tant.

• gesenkter Kopf, trauriger und ernster Gesichtsausdruck
• Verzicht auf Forderungen
• Anerkennen von politischen Verbrechen

Synonyme

• skrucha₂ ‘Reue’
• żal₂ ‘Bedauern, Reue’
• zadośćuczynienie₂ ‘Genugtuung’

Synonyme

• ľútosť₂ ‘Reue’
• ospravedlnenie ‘Entschuldigung’
• poľutovanie ‘Bedauern’
• zmierenie ‘Versöhnung’

Verben

• pokutować₄: pokutować <za kogoś/ za coś> ‘<für jmdn./ für etw.> büßen’
• popokutować₂ ‘ein bisschen oder eine Zeit lang <für jmdn./ für etw.> büßen’ 

Adjektive

• pokutniczy₂ ‘nicht steigerbares Adjektiv zu pokutnik, ‘Büßer-’
• pokutny₂ ‘nicht steigerbares Adjektiv zu pokuta, Buß-’

Verben

• kajať sa₂ <za niekoho> ‘im Namen von jmdm. Bedauern ausdrücken und sich entschuldigen’
• kajať sa₃ <za niečo> ‘etwas bereuen’, vgl. kajať sa za zločin ‘ein Verbrechen bereuen’, kajať sa za previnenie ‘ein Vergehen bereuen’

Adjektive

• kajúci₃ / kajúcny₃ ‘reuevoll, reumütig’, vgl. kajúcny vyraz na tvari ‘reumütiger Gesichtsausdruck’, kajúcny hlas ‘reumütige Stimme’

Adverbien

• kajúcne₂ / kajúco₂ ‘mit Reue, reuevoll’, vgl. kajúcne sa vrátiť do lona rodiny ‘reuevoll in den Schoß der Familie zurückkehren’, kajúcne sa priznať zo svojej bezmoconosti ‘seine Ohnmacht reuevoll eingestehen’
• kajúcnicky₂ ‘voller Reue, reuevoll’, vgl. hráči reagovali kajúcnicky ‘die Spieler reagierten reuevoll’

Phraseme

• jak na/ za pokutę: (grać/ śpiewać/ śmiać się) jak na/ za pokutę ‘etw. gequält tun’; zweites Phrasem: Valenzangabe ‘Explikation’

Kollokationen

• gest pokuty
• znak pokuty
• pokuta i pojednanie
• pokuta i przebaczenie
• prawdziwa pokuta

Phraseme

• dať sa na pokánie: <niekto> sa dá na pokánie [wörtl. sich der Buße hingeben, sich auf die Buße verlegen]/ ‘umdenken und sein Handeln zum Guten verändern’

Kollokationen

• hlboké pokánie
• konáť pokánie
• neskoré pokánie
• robiť/ činiť pokánie
• úprimné pokánie
• verejné pokánie
• vysloviť pokánie

Za cenę swych ustępstw Niemcy domagały się właściwie tylko tego, żeby być wreszcie traktowane jak normalne, demokratyczne, duże państwo. Był to właściwy moment na taką wymianę, kładącą kres niemieckiej pokucie.
Gazeta Wyborcza, 1992-09-10

Już raz uderzyłem się w piersi żałując, że w ogóle piszę o Jerzym Pękale, uderzę się jeszcze raz, mocniej. Jako pokutę zadam sobie serię tekstów o ludziach zdolnych i poważnych, którzy wnoszą coś wartościowego.
Tygodnik Ciechanowski, 2004-06-01

Psychologowie są zgodni, że najlepszym sposobem radzenia sobie z własną winą jest jej szczere wyznanie. „Ten, kto potrafi powiedzieć mea culpa, przestaje być jedynie (...) przedmiotem cudzych działań, które całkowicie go determinują. Dzięki wyznaniu winy i pokucie odzyskuje wolność” - napisał ksiądz Tomas Halik, filozof i psychoterapeuta, w eseju „Nieodzowny ciężar winy”.
Ozon nr 3, 2005

Punktem kulminacyjnym było otwarcie skweru im. Willy’ego Brandta w pobliżu pomnika Bohaterów Getta, przed którym Brandt ukląkł 7 grudnia 1970 r., i odsłonięcie tablicy przypominającej to historyczne zdarzenie, które nasza TVP idiotycznie zinterpretowała jako gest „pojednania między Niemcami i Żydami”. Nie był to żaden gest pojednania, lecz pokuty, i wprawdzie Brandt dopełnił go przed tym, a nie innym pomnikiem, ale - jak to powiedział Gerhard Schröder w Sejmie - był to gest pokory wobec wszystkich ofiar hitlerowskiego terroru w Polsce.
Polityka nr 2276, 2000-12-16

- Bo powinnaś być dobrze opłacona - odrzekłam. Nie zareagowała. Złapałam ją za rękę.
- Jana, każdy musi płacić za siebie. Ty urodzisz dziecko, to będzie twoja pokuta na całe życie. On odpokutuje pieniędzmi. Potrzebne są nie tobie. Dziecku. Temu czemuś, co się urodzi, czy tego chce, czy nie.
- Będę je lubiła - powiedziała cicho.
Ewa Przybylska, Dotyk motyla, 1995

Moje cierpienie jest ceną za nieuczciwość, za egoizm. Niespełnienie i rozstanie to pokuta za grzech nielojalności i wyciągnięcie rąk po cudze.
Sonia Raduńska, Białe zeszyty, 2005

Ktoz to wie. I co mnie obchodzi cudzo wolność, cy musimy drugim jom narzucać? No cicho, przecie to słuchanie, pokuta bedzie potem. A cudzy dobrobyt dziubie w ocy, w brzuk i w kiski.
Dziennik Polski, 2001-10-06

Wszyscy byliśmy w te wojny i nieszczęścia w jakimś stopniu uwikłani. Żeby móc o tym rozmawiać na chłodno, muszą zabliźnić się rany. Codzienne życie będzie naszą pokutą.
Wojciech Jagielski, Dobre miejsce do umierania, 2005

Myślę, że każdy w końcu dostaje to, czego pożąda. Zastanawiam się, czy ona wiedziała, że on jest jej karą, pokutą.
Izabela Filipiak, Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006

Na rozdiel od predstaviteľov neoľudáctva sa dokázali zriecť falošných modiel a podstúpiť pokánie za svoje činy. Tento fakt však Čarnogurský vo svojom antikomunizme decentne odignoroval a tak pre zmenu preukázal svoj vlastný deficit vo vnímaní.
Slovo, 2002

Rokmi mi to samozrejme všetko došlo a hľadal som spôsob, ako sa tomu chudákovi za všetko ospravedlniť. Ale nešlo to. Robko by moje (mimochodom, trochu pokrytecké) pokánie nikdy nepochopil.
Inzine. Bratislava, 1999

Vo večerných hodinách s týmto stanoviskom vystúpil v televízii za OF Petr Pithart. Rýchlu voľbu prezidenta v parlamente označil za "najdôstojnejšiu a najviditeľnejšiu formu pokánia Federálneho zhromaždenia za jeho nečinnosť v minulosti, za nebránenie zlu."
Inzine. Bratislava, 1999

Súd ich vo februári 1966 napriek protestnej búrke svetovej verejnosti odsúdil na sedem (Siňavskij) a päť (Daniel) rokov nútených prác. Ani jeden z nich sa pred súdom neznížil k pokániu. Súd ich vo februári 1966 napriek protestnej búrke svetovej verejnosti odsúdil na sedem (Siňavskij) a päť (Daniel) rokov nútených prác. Ani jeden z nich sa pred súdom neznížil k pokániu.
SME, 01.03.1997

Ruskí komentátori sa zhodujú v tom, že obrad sa tak môže premeniť na "akt zmierenia sa s vlastnou históriou" a na "celonárodné pokánie" za bezprávie spáchané v Rusku v minulosti.
SME, 17.07.1998

Štýl Kohlovho pôsobenia v strane označil v deň jeho verejného pokánia terajší šéf strany Wolfgang Schäuble za patriarchálny. Bolo však verejným tajomstvom, že to bol štýl autoritatívny.
SME, 02.12.1999

Európsky humanizmus a prejavy pokánia nad expanzívnou minulosťou starého kontinentu prinášajú so sebou napríklad tzv. rasizmus Tretieho sveta, riziko nezhôd medzi kultúrami ale i ďaleko komplikovanejšie následky. 
Anna Fischerová (ed.), Rozmanitosť kultúry. Acta culturologica, zv. č. 4., 1999
 

pokuta

Handlungen, die einem Menschen entweder als Strafe auferlegt werden oder als Taten verstanden werden, durch die eine Schuld ganz oder teilweise wieder ausgeglichen werden soll. Die Tat kann dabei eher stellvertretender oder symbolischer Natur sein oder aber einen tatsächlichen Beitrag zur konkreten Wiedergutmachung leisten.

Während im religiösen und ethischen Profil der ganze Prozess, der Einsicht, Reue und Wiedergutmachung erfasst wird, fokussiert das Strafeprofil auf dessen Schlussakt bzw. Folge, nämlich die Bußhandlung.

pokánie

Handlungen, die entweder einem Menschen als Strafe auferlegt werden oder als Taten verstanden werden, durch die eine Schuld ganz oder teilweise ausgeglichen werden soll. Die Handlung kann dabei eher stellvertretender oder symbolischer Natur sein oder einen tatsächlichen Beitrag zur konkreten Wiedergutmachung leisten.

Während im religiösen und ethischen Profil der ganze Prozess, der Einsicht, Reue und Wiedergutmachung einschließt, erfasst wird, fokussiert das Wiedergutmachungsprofil auf dessen Schlussakt bzw. Folge, nämlich die Bußhandlung.

Eine Handlung zur Wiedergutmachung der Vergehen, die als pokánie bezeichnet wird, wird häufig religiös motiviert bzw. von einem Geistlichen auferlegt. Möglich sind aber auch andere Motive, z.B. ein Aufruf zur politischen Verantwortung.

Sg. tant.

• Rechtsverletzung
• Entschuldigung
• finanzielle Entschädigung

• Gebet, Verzicht
• Entschuldigung
• finanzielle Entschädigung
• Spende

Synonyme

• kara₂ ‘Strafe’

Synonyme

• odplata ‘Vergeltung’
• trest ‘Strafe’
• zadosťučinenie ‘Wiedergutmachung’

Verben

• odpokuto(wy)wać₂ ‘abbüßen’, vgl. Odpokutowuje za korupcję ‘er büßt eine Strafe wegen Korruption ab’
• pokutować₅: pokutować <za kogoś/ za coś> ‘<für jmdn./ für etw.> büßen’, vgl. Dzieci pokutują za nieodpowiedzialność rodziców ‘Die Kinder tragen die Konsequenzen der Unverantwortlichkeit ihrer Eltern’ 
• pokutować_{6, selten} sich, meist ohne es wollen, an einem Ort aufhalten, vgl. Jeden gość tam pokutował ‘ein Typ lungerte da herum’
• pokutować₇ (nur in der dritten Person) ‘über eine Idee, ein Vorurteil, eine Geisteshaltung in einer Gruppe oder einem Einzelnen vorherrschen, obwohl sie allgemein als falsch bzw. nicht mehr zeitgemäß angesehen wird’, vgl. W Polsce pokutuje socjalistyczne myślenie ‘in Polen besteht das sozialistische Denken hartnäckig fort’, pokutuje taki mit ‘dieser Mythos hält sich hartnäckig’

[Für dieses Profil wurden keine Derivate und Komposita gefunden.]

Kollokationen

• lata pokuty
• najgorsza pokuta
• okrutna pokuta

Kollokationen

• ako pokánie
• prísne pokánie
• uložiť pokánie

Zgadzam się z Jarosławem Kaczyńskim, że obecnie funkcjonujemy w sytuacji zagrożenia dla demokracji - to jest nasza ocena, którą formułowaliśmy publicznie. To jest ciąg dalszy polityki, która swój okrutny epilog znalazła w katastrofie smoleńskiej. A Jarosław Kaczyński nie wyznaczył panu pokuty za opuszczenie PiS-u? To pytanie w stylu tabloidu. Pytam, bo posłanka Jakubiak została zawieszona chociaż nigdzie nie odchodziła... Pragnę przypomnieć, że odchodząc z PiS-u nie podważałem przywództwa Jarosława Kaczyńskiego.
Śląski poseł Polski Plus znów u Kaczyńskiego, Dziennik Zachodni, 2010-09-28

Dwie godziny dziennie RM to najlepsza pokuta dla każdego grzesznika.
Kuba Tatarkiewicz, Felietony in Computerworld

I żeby podjąć merytoryczną polemikę, nie jestem w stanie o wszystkich mówić, ale mogę państwu powiedzieć o dwóch osobach, które, jak mi się wydaje, wasz klub wydelegował do podjęcia pracy zmierzającej do rozbicia Prezydium Sejmu. Mam na myśli pana posła Tadeusza Iwińskiego i mam na myśli pana posła Longina Pastusiaka. Zadałem sobie trud w ramach pokuty, bo to akurat okres stosowny, żeby przejrzeć część ich dorobku. Zapewniam państwa, że była to surowa pokuta.
Wydawnictwo Sejmowe: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 01.04.1993, 1 kadencja, 41 posiedzenie, 1 dzień

 [...] po otrzymaniu żółtej kartki któryś z zawodników odbywał boiskową pokutę, biegając przez 5 minut w rybackich butach czy spodniach używanych do gaszenia pożarów.
 Dziennik Polski - Kraków, 1998-06-23

Postępowanie przeprowadzono od początku, a jego wynik potwierdził prawdziwość słów oskarżonego. Po pięciu latach pokuty za nie popełnioną zbrodnię Bernweiser odzyskał wolność.
Dziennik Polski - Pejzaż, 2000-12-02

Innych, nie tak ważnych, zaganiano do czarnych robót monastyrskich; w tym i dzieci... 11 czerwca 1829 roku na Sołowki trafił dziesięcioletni Iwanuszko - na piętnaście lat "ciężkich robót pod najsroższym nadzorem". Niektórym po latach zdejmowano łańcuchy i pozwalano żyć w pokucie śród braci w celach. Życie w pokucie - formuła tiurmy, bliska monastyrskiej. Nie dziw, że więzienie i klasztor tu się skomasowały, a mnisi wzięli na się obowiązki straży. Czystości pilnowali: wiary, obrzędu, obyczaju etc. Stąd szczególna dbałość o milczenie więźniów.
Mariusz Wilk, Wilczy notes, 2007

Czy mam białą przygotować, czy niebieską? Żaneta potarła czoło i odrzekła z wysiłkiem. - Nie wiem, idź do Rózi, Rózia ci powie. - Rózia, proszę Waszej Książęcej Mości, jest na pokucie - rzekła Niemka skwapliwie. - Jak to, jak to?! - Na dwa dni na chleb i wodę z rozkazu Jego Cesarzewiczowskiej Mości. Żaneta ledwie własnym uszom wierzyła, bo co mógł mieć za związek rozkaz cesarzewicza z Rózia. - Na chleb i wodę?
 Wacław Gąsiorowski, Księżna Łowicka Powieść historyczna z XIX wieku, 2001

... premier może trzymać ich w szachu. Po wyrzuceniu z koalicji staliby się wrogami PiS. Oto głowa Wildsteina Giertych odciął się od Młodzieży Wszechpolskiej i następne publikacje, kompromitujące tę organizację, już mu nie zaszkodzą. Z kolei uwikłany w seksaferę Lepper urządził swoim ludziom pokutę na Jasnej Górze i gorąco popiera odwołanego arcybiskupa Wielgusa. Jeśli lider Samoobrony sam powtarza, że nie jest święty, to czy mogą mu zaszkodzić prawie niemożliwe do udowodnienia zarzuty kilku pań? Wiele wskazuje na to, że w najbliższym czasie fotel szefa TVP straci Bronisław Wildstein,
Żart premiera, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2007-01-17

... bliżej do świętej inkwizycji niż do ewangelizacji. Nie wdając się w dywagacje teologiczne, nadmienić należy, iż niezadowolenie wójta Rokosza z absencji niektórych podwładnych podczas Dni Skupienia dla Samorządowców odbiło się nieobecnym samorządowcom czkawką. Pewnie u spowiedzi u szefa już byli, niektórzy mówią, że za pokutę dostali po premii, a jak nawet nie dostali po premii, to spowiednik będzie im tę absencję pamiętał. Naród ma prawo zwariować, bo przez niemal pół wiecza nie mógł manifestować swoich uczuć religijnych, a potem zupełnie znienacka ma wręcz obowiązek manifestować swoje uczucia religijne. Wcześniej.
Gazeta Krakowska, 2006-01-04

... karać wagarowiczów, którzy nie mają stypendium? – Prawo oświatowe przewiduje dotkliwe kary. Wagary w podstawówce i gimnazjum mogą kosztować rodziców nawet 5 tys. zł. W tym przypadku adresatem kary są rodzice, którzy powinni kontrolować, czy ich dziecko chodzi do szkoły. ? Jaką pokutę dać uciekinierowi? – Nie można karać wszystkich wagarowiczów jednakowo. Najpierw trzeba poznać przyczynę ucieczek. Może dziecko boi się niesprawiedliwości nauczyciela, jest ofiarą przemocy, ma problemy. Podstawą ukarania musi być znajomość przyczyn unikania szkoły. Powinno wystarczyć jedno ostrzeżenie dla wagarowicza i powiadomienie rodziców,
Ostre kary nie są złe, Gazeta Krakowska, 2007-04-02

Kiedy mijamy na szlaku mężczyznę, który niesie na drewnianym krośnie beczkę piwa, butle z gazem i dwie zgrzewki wody mineralnej, nie musimy mu współczuć. To nie jest grzesznik, któremu ktoś zadał okrutną pokutę, lecz człowiek, dla którego noszenie ciężarów jest sposobem na życie. - Noszenie to moje hobby. Żona jest temu przeciwna, twierdząc, że rujnuję sobie zdrowie, a ja uważam, że to mnie utrzymuje przy zdrowiu - twierdzi Peter Petras, gospodarz Rainerovej Chaty.
Dźwigając wolność, Dziennik Polski, 2006-04-15

... również w III secie. Prowadziła 6-2, a następnie 16-13. Niestety, to było wszystko na co mogli sobie pozwolić resoviacy. Szwankował każdy element siatkarskiego rzemiosła. Sponsor Resovii wszystkich bez wyjątku powinien wezwać do przedświątecznej spowiedzi i - mimo niezłych innych dotychczasowych wyników - zadać porządną pokutę. Marek Styka ZDANIEM TRENERÓW Krzysztof Stelmach (ZAKSA): - Spodziewaliśmy się większego oporu Resovii. Zrobiliśmy sobie i naszym kibicom piękny świąteczny prezent. W ubiegłym tygodniu przegraliśmy z Jastrzębiem i już pojawiły się głosy, że pewnie mój zespół wpadł w dołek.
Dziennik Polski, 2008-12-22

Nie ma dla niego przebaczenia. A propos, kiedy będzie rozprawa? - spytał Krantz. - Za kilka tygodni, może trochę później - odpowiedział psycholog. Doktor znów wstał z fotela i chodził po pokoju. - Zasłużyła na karę, na pokutę... ale może sąd uwzględni jakieś okoliczności łagodzące. Jednak niezależnie od surowości wyroku Barbara potrzebuje ciągle pomocy psychologicznej i lekarskiej, potrzebuje wsparcia, życzliwości i opieki. Z praktyki wiem, że poczucie winy, które przeżywa, może rozwijać się, może zacząć obejmować coraz
Józef Kozielecki, Zbrodnia, 2003

Do Sejmu wróciły lub trafiły osoby, które już wcześniej przyznawały, że nawet własne dzieci biją. Cóż więc to dla nich cudze ustawowo utemperować. Nic nie stoi na przeszkodzie, by powrócić do stawiania w kącie lub sadzania w oślej ławce. To i tak jedna z łagodniejszych pokut za umiarkowane wybryki, np. śmianie się czy ciskanie papierowymi kulkami. Za to drugie można również odbierać „narzędzie zbrodni” – metalowe rurki z automatycznych ołówków. Jak pamiętamy – była to niegdyś kara bardzo dotkliwa, bo w efekcie zostawało się z całą masą ołówkowych wkładów
Dziennik Łódzki, 2005-09-30

Najbardziej wytrwałego by zabiło, jak pokuta dwudziestu stron Joyce’a dziennie. Jedyny pożytek z tego taki, że przestałem się bać. Wydawało mi się, że kiedy to wyjdzie na jaw, świat runie jak układanka z kart. Nic takiego.
Mariusz Grzebalski, Człowiek, który biegnie przez czas, 2006

Nebol tajomstvom, za ktoré by som sa hanbil. Prijal som uložené pokánia — trvalý exil z vlasti, väčšie pocty, než som si zaslúžil, trest mlčania o všetkom, čo sa robilo v mojej krajine a o nemom súhlase mojej cirkvi, vašej cirkvi, bratia, so všetkým.
West, Morris: Eminencia. 1999

Pápež Klement VI. sektu odsúdil a osobne sa zasadil u francúzskeho a anglického kráľa o to, aby prijali opatrenia proti ťaženiu flagelantov. Ale ani krvavé pokánie nezastavilo rozbehnutý kolotoč smrti a ľudia strácali vieru v záchranu, čo ešte väčšmi rozdráždilo negatívne vášne.
Domino Fórum, 2002, číslo 36

V tom roku vypukla vojna medzi pápežom Pavlom IV., španielskym kráľom Filipom a francúzskym a neapolským kráľom Henrichom. Turci vpadli do Štajerska a obsadili Szeged, v Holandsku vypukol hlad a v Prahe vyhlásili ročný pôst ako pokánie.
Východoslovenské noviny, 2002





 

Das gewählte Profil existiert im Polnischen nicht mehr. Auf die alte Spur der juristischen Bedeutung 'Geldbuße' weist lediglich die Ableitung pokutne hin.   

Dieses Profil wird im Slowakischen durch das Wort pokuta ‘Geldstrafe’ vertreten.

[Das gewählte Profil liegt im Polnischen nicht vor.]

[Das gewählte Profil liegt in dieser Sprache nicht vor.]

[Das gewählte Profil liegt in dieser Sprache nicht vor.]

Substantive

• pokutne ‘Geldentschädigung für einen moralischen Schaden’

[Das gewählte Profil liegt in dieser Sprache nicht vor.]

[Das gewählte Profil liegt im Polnischen nicht vor.]

[Das gewählte Profil liegt in dieser Sprache nicht vor.]

[Das gewählte Profil liegt im Polnischen nicht vor.] 
 

[Das gewählte Profil liegt in dieser Sprache nicht vor.]

Wort ist wohl über das Atschech. ins Poln. gekommen (Brückner, Bańkowski). Zur semantischen Entwicklung gibt es z. T. divergierende Meinungen: Bańkowski gibt noch für das 14. Jh. die Bedeutung Kirchenstrafe an, die dann ab dem 15. Jh. allgemein auf Strafe (auch Geldstrafe) erweitert wurde. Brückner führt seinerseits für die Zeit bis ins 15. Jh. zwei Bedeutungen an: als Verbrechen (lat. culpa) und Strafe (lat. poena) (so auch im Tschech.); seit dem 16. Jh. dann in der Bedeutung von vormals pokajanie: Reue für die eigenen Sünde in Verbindung mit einer Strafe zur Wiedergutmachung (lat. poenitenita). Im Słownik staropolski wird als Bedeutung „kara, też opłata sądowa“ (Strafe, auch Gerichtsgebühren) angegeben. In diesem Sinne findet sich im Gegenwartspolnischen nur noch das deadjektivische Substantiv pokutne.

Im vorliegenden Wörterbuch werden für das Polnische Lemma pokuta drei Profile unterschieden: das religiöse Profil, das ethische Profil und das Strafeprofil.
Im religiösen Profil steht bei pokuta ähnlich wie beim Deutschen Buße weniger die innere Umkehr und Reue im Vordergrund, sondern eher eine Ausgleichsleistung für die Schuld, mit der der Mensch sein Verhältnis zu Gott getrübt hat. Die religiöse Bedeutung von pokuta wird in den neueren Wörterbüchern des Polnischen oft an erster Stelle genannt, vgl. ISJP (2000) pokuta to kara za grzechy wyznaczona sobie dobrowolnie albo nałożona przez kapłana, połączona z żalem, skruchą i chęcią naprawienia błędów. W kościele katolickim i prawosławnym pokuta jest jednym z sakramentów ‘pokuta ist eine Strafe für Sünden, die jemand selbst bestimmt hat oder die von einem Priester auferlegt wird, verbunden mit Bedauern, Reue und dem Wunsch zur Wiedergutmachung der Verfehlung. In der katholischen und der orthodoxen Kirche ist pokuta eines der Sakramente’. Ähnlich wird die religiöse Bedeutung bei USJP (2003) ausgelegt. Im WSJP (2007-2012) wird nur die von außen auferlegte Strafe genannt, vgl. kara za grzechy ‘Strafe für Sünden’.

Im Gegenwartspolnischen werden das Lemma und seine nominalen Derivate in der religiösen Bedeutung zunehmend seltener gebraucht. Teresa Minikowska (1987) kommt zu der Schlussfolgerung, dass pokuta im Polnischen allmählich verschwindet. Dieser Rückgang kann damit erklärt werden, dass mit dem Wort die Vorstellung eines strafenden Gottes verbunden ist. Diese Vorstellung wird in der nachkonziliaren Theologie weniger betont. In der Gegenwartssprache werden feststehende Wendungen wie z.B.  Sakrament pokuty ‘Bußsakrament’ durch Sakrament pojednania ‘Sakrament der Versöhnung’ ersetzt und in neuen Übersetzungen des Evangeliums heisst es nicht mehr Czyńcie pokutę ‘Tut Buße’ sondern Nawracajcie się ‘Bekehrt euch’.

Das im vorliegenden Wörterbuch genannte ethische Profil bezieht sich auf die moralische Wiedergutmachung und die Wiederherstellung vormals guter Beziehungen.  Diese Bedeutung wird in den älteren Bedeutungswörterbüchern meist an erster Stelle genannt, vgl. SJPDor. (1958-1965) kara za jakieś wykroczenie ‘Strafe für eine Übertretung’ ebenso wie PSWP (1995-2005) kara za przewnienie, zadośćuczynienie moralne za winy ‘Strafe für eine Verfehlung, moralische Wiedergutmachung einer Schuld’, ähnlichim SWJP (1996). Diese Explikationen beinhaltet auch das Strafeprofil des vorliegenden Wörterbuchs.

Ob pokuta als ethisches Profil oder Strafeprofil empfunden wird, ist kontextabhängig. Oft tritt es in Kookkurrenz mit Wörtern aus dem juristischen Wortschatz wie kara ‘Strafe’ oder wina ‘Schuld’ auf. Im ethischen Profil wird dabei das semantische Merkmal des Bewusstseins eigener oder fremder Schuld betont, vgl.

Punktem kulminacyjnym było otwarcie skweru im. Willy’ego Brandta w pobliżu pomnika Bohaterów Getta, przed którym Brandt ukląkł 7 grudnia 1970 r., i odsłonięcie tablicy przypominającej to historyczne zdarzenie, które nasza TVP idiotycznie zinterpretowała jako gest „pojednania między Niemcami i Żydami”. Nie był to żaden gest pojednania, lecz pokuty, i wprawdzie Brandt dopełnił go przed tym, a nie innym pomnikiem, ale - jak to powiedział Gerhard Schröder w Sejmie - był to gest pokory wobec wszystkich ofiar hitlerowskiego terroru w Polsce.
(Polityka nr 2276, 2000-12-16)

Im Strafeprofil fehlt das Schuldbewusstsein desjenigen, der die Strafe auferlegt bekommt, oder es wird im Diskurs nicht thematisiert. Auch die für das ethische Profil charakteristische Verbindung  zu pojednanie ‘Versöhnung’ und pokora ‘Demut’ ist hier nicht vorhanden, vgl. 

Postępowanie przeprowadzono od początku, a jego wynik potwierdził prawdziwość słów oskarżonego. Po pięciu latach pokuty za nie popełnioną zbrodnię Bernweiser odzyskał wolność.
(Dziennik Polski - Pejzaż, 2000-12-02)

Im Strafeprofil wird pokuta oft auch ironisch gebraucht, z.B. in folgenden zwei Zitaten zur Betonung der herabwürdigenden Einstellung des Sprechers zu den gemeinten Sachverhalten: 

Dwie godziny dziennie RM to najlepsza pokuta dla każdego grzesznika.
(Kuba Tatarkiewicz, Felietony in Computerworld)

I żeby podjąć merytoryczną polemikę, nie jestem w stanie o wszystkich mówić, ale mogę państwu powiedzieć o dwóch osobach, które, jak mi się wydaje, wasz klub wydelegował do podjęcia pracy zmierzającej do rozbicia Prezydium Sejmu. Mam na myśli pana posła Tadeusza Iwińskiego i mam na myśli pana posła Longina Pastusiaka. Zadałem sobie trud w ramach pokuty, bo to akurat okres stosowny, żeby przejrzeć część ich dorobku. Zapewniam państwa, że była to surowa pokuta.
(Wydawnictwo Sejmowe: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 01.04.1993, 1 kadencja, 41 posiedzenie, 1 dzień)

Das im vorliegenden Wörterbuch aufgeführte Geldstrafeprofil ist im Polnischen nicht mehr vorhanden. Das altpolnische Lexem pokuta mit der Bedeutung 'Geldstrafe' wurde im Gegenwartspolnischen durch das deadjektivische Substantiv pokutne ersetzt. Die Bedeutung von pokutne bezieht sich zum einen auf eine zu zahlende Leistung und zum anderen auf eine Entschädigung oder Schadenersatzleistung, die jmdm. gerichtlich zugesprochen wird vgl. SJP Dor. odszkodowanie pieniężne za krzywdę moralną 'Geldentschädigung für einen moralischen Schaden', vgl.

Biorąc pod uwagę kapitał zakładowy pozwanej i kwoty przeznaczane przez nią na nieuczciwą reklamę oczywiste jest, że pokutne w niskiej wysokości nie spełniałoby swej funkcji. Sprzeciw pozwanej przeciw dopuszczeniu dowodów mających wykazać kwoty przeznaczone przez nią na niedopuszczalną reklamę wskazuje, że w porównaniu z tymi kwotami wskazana w pozwie wysokość pokutnego mogłaby okazać się bynajmniej nie wysoka. (…) Skala kampanii reklamowej prowadzonej przez pozwanego z naruszeniem dobrych obyczajów, jak również sumy, jakie pozwana wydatkowała na tę kampanię, mają istotne znaczenie dla ustalenia właściwej wysokości „pokutnego”, które pozwany winien zapłacić zgodnie z art. 18. ust. 1 pkt 6 u.z.n.k.
(Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-03-31)

In den modernen Wörterbüchern des Slowakischen werden sowohl im SSJ (1959-1968) als auch im KSSJ (2003) zwei Bedeutungen des Wortes unterschieden, zum einen die ‘Bekundung der Reue über ein Vergehen, eine schlechte Tat’, zum anderen die ‘der eine schlechte Tat wiedergutmachende Akt’; im umfangreicheren und älteren SSJ wird zusätzlich noch ‘Reue über begangene Sünden sowie die Strafe für ein Vergehen’ angegeben. Sie entsprechen im Wesentlichen dem religiösen und dem ethischen Profil des vorliegenden Wörterbuchs. Während im in sozialistischer Zeit entstandenen SSJ die Reue über begangene Sünden angeführt wird, wird im KSSJ für den religiösen Kontext die Strafe für eine Sünde akzentuiert.

Im vorliegenden Wörterbuch wird zusätzlich noch ein drittes Profil ausgesondert (das Strafeprofil), in dem das Gewicht mehr auf den Schadensausgleich sowie z.T. auch auf den Aspekt der Wiedergutmachung gelegt wird. Eine solche Bedeutung ist auch als semantisches Merkmal des ethischen Profils des SSJ (s.o.) erwähnt. Eine Abgrenzung der Profile ist im Einzelfall oft schwierig, da pokánie im Slowakischen sowohl den Akt der inneren Bewegung (die Reue) als auch den Versuch einer Wiedergutmachung durch symbolisches oder konkretes Handeln umfasst. Dabei steht im religiösen Profil die Versöhnung mit Gott im Vordergrund, im ethischen Profil geht es dagegen um die Aussöhnung mit anderen Menschen. Während sowohl im religiösen als auch ethischen Profil die Emotion im Vordergrund steht, geht es im Strafeprofil eher um die Handlung. Das zeigt sich auch daran, dass die Handlung oft von außen auferlegt oder angeordnet wird (vgl. uloziť pokánie ‘eine Buße auferlegen’).

Das Wort hat eine ursprünglich religiöse Bedeutung, wurde aber allmählich auf säkulare Bereiche übertragen und tritt in der Publizistik häufig in säkularer Bedeutung auf. Dennoch bleibt eine sekundäre religiöse Konnotation erhalten, die sich daran zeigt, dass das Wort häufig in Kookkurrenzen zu anderen Wörtern auftaucht, die direkt oder indirekt dem religiösen Bereich zugehören (z.B. zmierenie ‘Aussöhnung’, hriechy dejín ‘Sünden der Geschichte’, katarzia ‘Katharsis’, pokora ‘Demut’). Ebenso wie das Wort pokánie selbst gehören diese meist dem gehobenen und markierten Wortschatz an. Ob pokánie religiös oder säkular verstanden wird, hängt sowohl von der Einstellung des Sprechers als auch vom Kontext ab. Das zeigt sich u.a. bei kollektiven Großakten, die die Versöhnung zwischen Völkern oder kollektiven Gruppen zum Gegenstand haben; dort hängt die Bedeutung der Wortverwendung stark vom Standpunkt des Sprechers ab.

Demzufolge besitzt pokánie eine stabile Polysemie und wird sowohl religiös wie säkular auf das Konzept der (echten, zumindest aber zur Schau gestellten) inneren Umkehr, Reue, des Bedauerns begrenzt. Wie im Wiedergutmachungsprofil können auch tatsächliche Handlungen gemeint sein, diese unterliegen aber keiner normierten Sanktion, d.h. für sie ist auch kein an Tarifen bemessener Mindest- und Maximalsatz an materiell messbarer Wiedergutmachung vorgesehen.

Nie każda pokuta Bogu przyjemna. [wörtl. Nicht jede Buße ist Gott angenehm]/ ‘Sagt man, wenn jemand Reue heuchelt.’

Pokuta późna często próżna. [wörtl. Späte Buße ist oft vergeblich.]/ ‘Die Buße sollte sofort nach dem Vergehen erfolgen.’

Pokutę na siebie przyjmuje, kto żonę pojmuje. [wörtl. Eine Buße nimmt auf sich, wer sich eine Frau heiratet.]/ ‘Für den Bräutigam beginnt mit der Eheschließung eine Zeit der Entsagungen.’

Przeproszenie jest najlepszą formą pokuty. [wörtl. Entschuldigung ist die beste Art der Buße.]/ ‘Um einen Fehler wiedergutzumachen, muss man sich entschuldigen.’

[Es wurden keine Sprichwörter gefunden.]

Literatur

• Ian McEwan: Pokuta, 2002.
• Agnieszka Ostrowska-Metelska: Pokuta po polsku, 1996.
• Anne Rice: Pieśń Serafima 1. Pokuta, 2011.
• Benedicta Ward: Nierządnice pustyni. Pokuta we wczesnych źródłach monastycznych, 2005.

Film

• Pokuta (Atonement, Regie: Joe Wright), Großbritannien 2007.
  
  
  (Quelle: http://1.fwcdn.pl/po/54/74/305474/7184356.3.jpg)
• Pokuta Karmelitańska (Regie:Leszek Tomala), Polen 2000.
• Pokuta Pułkownika (Regie: Aleksander Kuc), Polen 1997.

Literatur

• Martin Domček: Pokánie, kniha, ktorá neponúka kartarziu, 2003.
• Milan Hromnik: Pokánie, 1998.
• Ján Maršálek: Pozitívna zmena života, 1999.
• Ian McEwan: Pokánie, 2008.
  
  (Quelle: http://www.martinus.sk/data/tovar/_l/45/l45700.jpg)
• Svetozár Hurban-Vajanský: Zločin a pokánie, 1900.
• Jonáš Záborský: Pokánie činiaci pijan (In: Výber z diela II), 1953.

Film

• Pokánie (Monanieba, Regie: Tengis Abuladze), UdSRR 1984.
  
  
  (Quelle: http://frauellie.files.wordpress.com/2011/11/pokanie-1.jpg)

Górski, Konrad 1962: „Zagadnienia slownictwa reformacji polskiej“, in: Odrodzenie w Polsce, tom 3,2, Warszawa, S. 247.

Minikowska, Teresa 1987: „Pokuta w aspekcie językoznawczym“, in: Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Filologia Polska 29, S. 61-88.

Nagórko, Alicja 2010: „Semantyka a kultura masowa - procesy sekularyzacji w leksyce (polskiej, czeskiej, słowackiej i niemieckiej)“, in:  Burkacka, I./ Pawelec, R./ Zdunkiewicz-Jedynak, D. (Hgs.), Słowa - kładki, na których spotykają się ludzie różnych światów, Warszawa, S. 371-386.