Polysemie

1. religiös: ‘hinduistischer Führer’
2. Lifestyle-Profil: ‘Vertreter östlichen Ideenguts’
3. Expertenprofil: ‘Fachmann’

Polysemie

1. religiös: ‘hinduistischer Führer’
2. Lifestyle-Profil: ‘Vertreter östlichen Ideenguts’
3. Expertenprofil: ‘Fachmann’

guru

Ursprünglich im Hinduismus ein religiöser Lehrer und geistlicher Führer. Später (im 16.–17. Jh.) ein Titel, der einem Führer der religiösen Gemeinschaft der Sikhs zukommt.

Gelegentlich Großschreibung als Ausdruck der Achtung vor der Person, die den Titel trägt. Mask., entweder nicht dekliniert oder als mask. anim. (Gen. Sg. gurua, Nom. Pl. guruovia). Relativ häufig in prädikativer Verwendung im Instr. Sg. niekto je guruom ‘jemand ist ein Guru’ sowie im Gen. Pl., z. B. tajomstvo guruov ‘Geheimnis der Gurus’.

guru

Ursprünglich im Hinduismus ein religiöser Lehrer und geistlicher Führer. Später (im 16.-17. Jh.) ein Titel, der einem Führer der religiösen Gemeinschaft der Sikhs zukommt.

Gelegentlich ist in aufwertender Funktion auch Großschreibung möglich. Mask., wird nicht dekliniert.

• weise, ruhig

Synonyme

• majster ‘Meister’ 
• učiteľ₁ ‘Lehrer’
• vodca₁ ‘Führer’

Synonyme

• mistrz₁ ‘Meister’
• nauczyciel₁ ‘Lehrer’
• przewodnik duchowy₁ ‘geistiger Führer’

Adjektive

• guruov₁ ‘Possessivadjektiv zu guru (religiöses Profil)’

Kollokationen

• indický guru
• duchovný guru

Kollokationen

• hinduski guru
• indyjski guru
• uczeń guru

Keď John McLaughlin v polovici 70. rokov rozpustil poslednú garnitúru svojho Mahavishnu Orchestra, zmenil vo svojom živote veľa vecí. Napríklad opustil svojho duchovného guru Sri Chinmoya, nechal si opäť narásť vlasy a paradoxne, ako sekularizovaný občan, sa hlbšie pohrúžil do indickej hudby, s ktorou koketoval už ako nábožensky založený človek.
http://www.inzine.sk/article.asp?art=1806 [07.04.2011]

Prekonali sme nezmerné oceány a hranice času a obrátili sme sa k predkresťanským mytológiám amerických Indiánov, Egypta, alebo k okultným a pohanským filozofiám Európy. Študovali sme náuky budhistických a indických guruov, domorodých šamanov, čarodejníc a jogínov. Opustili sme aristotelovský a kresťanský dualizmus a akceptovali sme štvorprvkovú logiku védantskej filozofie.
http://www.inzine.sk/article.asp?art=2141 [07.04.2011]

Moja dcéra a zať začali cvičiť jogu. Dostali sa k meditáciám, stali sa z nich fanatici, a nakoniec zakotvili v sekte Šri Činmoja. Zanechali katolícku vieru, uverili v reinkarnáciu a iné bludy, počúvajú nezmyselné pokyny svojho guru a jeho učňov. V tomto duchu vychovávajú aj svoju dcéru, moju vnučku. Mňa ako matku a starú mamu to veľmi trápi, nešťastní sú z nich aj ďalší členovia rodiny.
Katolícke noviny, 44.2001

Majster, ak je skutočný, reprezentuje Boha na zemi pre tých hľadajúcich,ktorí majú skutočnú ašpiráciu a vieru v neho. Boh ho oprávnil alebo poveril, aby im pomáhal. Skutočný Učiteľ, skutočný Guru, je Boh samotný. Ale na zemi bude často pôsobiť v duchovnom Majstrovi a cez neho. Majster dáva hľadajúcemu inšpiráciu a postupom času, cez nekonečnú Milosť Najvyššieho, ponúka hľadajúcemu osvietenie.
http://sk.srichinmoycentre.org/kurz_meditacie/vztah-majstra-a-ziaka/guru-a-jeho-poslanie [24.02.2011]

Guru tajemniczej japońskiej sekty Agon Shu pojawi się jako gość honorowy obchodów rocznicy pierwszego transportu więźniów do obozu w Auschwitz! To właśnie z tej sekty wywodził się Shoko Asahara, który rozpylił sarin w tokijskim metrze.
Super Express, 2006

Pewien guru na pytanie o istotę karmy odrzekł, że jest ona zbieraniem owoców naszych działań, płynących z emocjonalnej siły naszych życzeń. Inni za ciebie żadnych decyzji nie podejmą, bo nie oni ponoszą odpowiedzialność za jakość twojego życia.
Andrzej Wasilewski, Karma - los człowieka, 2002

Wyszli na dziedzińczyk i przystanęli w zachwycie. Na tle czerwonej ściany malutka świątynia z białego marmuru dźwigała trzy kopułki o kształcie pąków lotosu, ściany z marmurowych gałązek i liści lśniły w zachodzie różem, wygłaskane rękami rzeźbiarzy i wiernych, którzy modlili się wczepieni palcami w kamienną plecionkę, błagając łask u guru, pochowanego we wnętrzu pod surowym blokiem białego złomu.
Wojciech Żukrowski, Kamienne tablice, 1994

Hermann Hesse podczas swojej podróży na Wschód bał się, że Indie go zmienią. Nie chciał się poddać wpływowi Wschodu, dlatego na wszelki wypadek unikał spotkań z joginami i różnymi guru.
Max Cegielski, Masala, 2002

Mantrę nakazał intonować Swami Prabhupad, hinduski guru, który w Nowym Jorku w 1966r. założył Towarzystwo Świadomości Kryszny.
Gazeta Wyborcza, 1998-05-15

Twórcą sikhizmu był Guru Nanak, urodzony w 1469 roku w rodzinie ortodoksyjnego hindusa z kasty kszatrijów, który pracował jako nadzorca podatkowy w majątku bogatego muzułmanina.
Gazeta Wyborcza, 1992-06-06

Gdy Neptun tworzy dobre aspekty, znaczną część swego życia możesz spędzić za granicą. Lubisz podróże i świetnie relaksujesz się tam gdzie jest woda. Szukasz swej własnej filozofii w życiu, do religii masz bardziej mistyczny niż intelektualny stosunek, nawet możesz być fanatykiem religijnym lub „ guru “.
Krystyna Konaszewska-Rymarkiewicz, Interpretacja horoskopu – podstawy, 1998

Über einen Vermittler von östlichen Glaubenslehren oder Lebenspraktiken wie Meditation, Yoga u. Ä. Einen guru stellt man sich langhaarig, bärtig und von asketischer Schlankheit vor, mit langen Gewändern oder in weiter bunter Baumwollkleidung; er folgt einem alternativen Lebensstil, duzt alle Mitmenschen, hat eine sanfte, einschmeichelnde Stimme, sammelt Gleichgesinnte um sich. Er legt wenig Wert auf materielle Güter, dafür betont er seelische Werte, die er in Begriffe wie karma ‘Karma’, aura ‘Aura’ u. Ä. kleidet.

Die Bezeichnung ist oft eine Fremdzuschreibung, mit der der Sprecher seine distanzierte und ironisierende Haltung zum Ausdruck bringt und signalisiert, dass er den Guru oder seine Anhänger als für nicht vertrauenswürdig, anmaßend, zweifelhaft oder exzentrisch ansieht.

Mask., entweder nicht dekliniert oder als mask. anim. (Gen. Sg. gurua, Nom. Pl. guruovia).   

guru_neu

Über einen Vermittler von östlichen Glaubenslehren oder Lebenspraktiken wie Meditation, Yoga u. Ä. Einen Guru stellt man sich langhaarig, bärtig und von asketischer Schlankheit vor, mit langen Gewändern oder in weiter bunter Baumwollkleidung; er folgt einem alternativen Lebensstil, duzt alle Mitmenschen, hat eine sanfte, einschmeichelnde Stimme, sammelt Gleichgesinnte um sich. Er legt wenig Wert auf materielle Güter, dafür betont er seelische Werte, die er in Begriffe wie karma, aura u. Ä. kleidet.
Die Bezeichnung ist oft eine Fremdzuschreibung, mit der der Sprecher seine distanzierte und ironisierende Haltung zum Ausdruck bringt und signalisiert, dass er den Guru oder seine Anhänger als für nicht vertrauenswürdig, anmaßend, zweifelhaft oder exzentrisch ansieht.

• New Age, Meditation, Yoga, Spiritualität, Esoterik
• Ritual, Initiationsakt, geistige Führung
• gelassen, weltfremd, über den Dingen stehend

• New Age, Meditation, Yoga, Spiritualität, Esoterik
• Ritual, Initiationsakt, geistige Führung
• gelassen, weltfremd, über den Dingen stehend

Synonyme

• idol ‘Idol’
• učiteľ₂ ‘Lehrer’
• vodca₂ ‘Führer’

Synonyme

• mistrz₂ ‘Meister’
• nauczyciel₂ ‘Lehrer’
• przewodnik duchowy₂ ‘geistiger Führer’

Adjektive

• guruovský_{1, okkasionell} ‘in Relation zu guru (Lifestyle-Profil) stehend, guruhaft, guruartig’, vgl. guruovský pohľad ‘guruhafter Blick’
• guruov₂ ‘Possessivadjektiv zu guru (Lifestyle-Profil)’

Adverbien

• guruovsky ‘in der Manier eines Guru’ vgl. správať sa guruovsky ‘sich wie ein Guru verhalten’

   

Substantive

• pani guru_okkasionell ‘weibliche Form zu guru, vgl. pani dyrektor, pani doktor’

Kollokationen

• samozvaný guru
• stať sa guruom

Kollokationen

• charyzmatyczny guru

V Krasnojarsku som sa dostala do skupiny new age, ktorá sa zaoberala extrasenzorikou, liečením na diaľku. Jej cieľom bolo liečiť človeka za každú cenu - buď za pomoci Krista, alebo Satana, kozmických síl, bolo to jedno. Teraz viem, že zväčša išlo o výtvory našej fantázie, no niekedy aj o spoluprácu s nečistými duchmi. Raz mi guru len tak mimochodom povedal: „Budeš úspešne liečiť, ak sa dáš pokrstiť.“ Aj som to hneď urobila. Vtedy, po roku 1990, sa mnohí Rusi dali krstiť, lebo to vláda oficiálne povolila. Pravoslávna cirkev otvárala dvere všetkým. Žiaľ, krstilo sa bez prípravy, bez vážneho záujmu o duchovný život, stačilo prísť rovno „z ulice“. Aj u mňa to tak bolo.
Katolícke noviny, 2.2003

Psychické problémy Masarykovho syna Jána sa pokúsili použiť komunisti na vysvetlenie jeho údajnej samovraždy, ktorú však pravdepodobne zinscenovala ruská alebo anglická rozviedka. Druhá dcéra „slečna doktor“ Alica, sa stala vestálkou pri oltári Masarykovom. Slúžila svojmu guru až do jeho smrti a nelegálnym spôsobom zasahovala do prezidentskej politiky v slepej viere, že ON by to tak chcel. Aby bol neskorší Masarykov imidž čo najnenapadnuteľnejší, Masaryk starostlivo, dnes by sme povedali orwellovsky, upravoval vlastnú minulosť.
Literárny týždenník, 15.2000

Slovenskej verejnosti a predovšetkým rodičom školopovinnej mládeže nie je dostatočne známy autor tohto projektu Paramhans svámi Mahéšvaránanda, ktorý sa podľa mnohých dokumentov predstavuje ako guru určitej špecifickej jogínskej školy a vzbudil podozrenie expertných skupín, aj odbornej verejnosti u nás, na základe čoho žiadame preskúmanie jeho náuky a praktík odbornou expertnou komisiou.
Katolícke noviny, 29.2001

Droga je položená na stolíku, vedľa digitálnej váhy a chemických prísad potrebných na prípravu dávok pre dílerov a ich klientov. Šéf brloha začne heroín opatrne odhaľovať, a keď veľkú bielu kocku vylúpne z celofánu, nasliní si prst, prejde ním zľahka po jej povrchu, potom oblizne prášok, ktorý mu zostal na prste. Na chvíľu znehybnie, privrie oči a dáva doznieť účinok drogy. Spokojne prikývne a ešte s privretými očami, ako guru nejakého nového náboženstva, zašepká: – Svinsky dobrý… Keď Herák otvorí oči, stojí pred ním jeho gorila. Tvári sa mierne znepokojene. – Nejaký problém, Maco? – Mohol by byť, šéfe. Možno som zachytil volavku. Herák spozornie. – Je to žena. Nalepila sa na tú staničnú štetku… – Na Dolly? – začuduje sa Herák. – Na tú.
SNK

Celkový vplyv kyberpunku považuje za analogický situácii v rockovej hudbe uprostred 70-tych rokov, kedy punk okamžite a tvrdo dekonštruoval postoj takmer každého človeka k populárnej hudbe. Timothy Leary, jeden z mnohých guruov kontrakultúry, ktorý sa preslávil výskumom a následnou propagáiou psychedelických látok, vo svojom výskume možných spôsobov rozširovania ľudského vedomia dospel zákonite až ku kybernetike, umelej inteligencii, virtuálnej realite a kyberpunku.
Maroš Suska: Estetické aspekty recepcie hudby v kyberpunkovej hudobnej kultúre, 1997

A on grał, podśpiewywał i trochę się uśmiechał do samego siebie.
Jak zwykle, gdy grał. Wyglądał jak jakiś guru sprzed dwudziestu paru lat. Gęba mu się wygładziła. Po turecku siedział, w dżinsowej wranglerówie, w suchych, czystych czerwonych skarpetkach.
Andrzej Stasiuk, Biały kruk, 1996

Kryśka mi opowiadała, że chodzi teraz na takie specjalne warsztaty, i tam taki instruktor, nie żaden guru, ale z doświadczeniem, naprawdę, uczy tę ich grupę, jak zapamiętywać, gdzie się co położyło, jak pamiętać numery, jak uważnie patrzeć.
Piotr Siemion, Finimondo: komedia romantyczna, 2004

Owszem, ta spisana ex post relacja zawiera życzliwy sentyment dla hipisowskiej ideologii (choć i sarkazm wobec „socjopatycznych guru w średnim wieku“), ale jest zarazem dobrze udokumentowanym oskarżeniem ideologicznego postrzegania świata, choćby pośrednicząca ideologia była tak liryczna jak u „dzieci-kwiatów“.
Gazeta Wyborcza, 1992-09-10

Postanowiłem więc zasięgnąć porady u Manuka, wielkiego Guru i afrykańskiego medium. Zanim mi cokolwiek powiedział, naciągnął mnie na pięćdziesiąt franków i kurczaka w estragonie, którego zjedliśmy w knajpie na rogu. Oblizał kości, ułożył z nich stosik, pomieszał z fusami kawy i powiedział, co następuje: Bracie, przepełnia cię miłość, widzę zgromadzoną wokół ciebie wielką rodzinę, płoniesz z niecierpliwości, żeby poznać twego ojca i braci, martwisz się tylko o to, gdzie ich umieścić. Nie martw się, bracie, bo problemy nie do rozwiązania rozwiązują się same.
Gazeta Wyborcza, 1997-11-07

guru_neu

Ein Mensch, der von seinen Anhängern als Experte oder Fachmann auf einem bestimmten Gebiet angesehen wird. Die Bezeichnung kann implizieren, dass sich die Person in einem eher neuen, für viele Menschen unverständlichen und unzugänglichen Bereich (etwa Wissenschaften oder neue Medien) auskennt.

Als guru kann aber auch eine Person bezeichnet werden, die dank ihrer Fähigkeiten, Lebensphilosophie oder ihres Durchsetzungsvermögens für jemanden als persönliches Vorbild oder als Vorkämpfer neuer Ideen gilt.

Mask., entweder nicht dekliniert oder als mask. anim. (Gen. Sg. gurua, Nom. Pl. guruovia). Gelegentlich auch Großschreibung, die lediglich als Ausdruck der Normunsicherheit zu deuten ist.  

guru_neu

Ein Mensch, der von seinen Anhängern als Experte oder Fachmann auf einem bestimmten Gebiet angesehen wird. Die Bezeichnung kann implizieren, dass sich die Person in einem eher neuen, für viele Menschen unverständlichen und unzugänglichen Bereich (etwa Wissenschaften oder neue Medien) auskennt.
Als Guru kann aber auch eine Person bezeichnet werden, die dank ihrer Fähigkeiten, Lebensphilosophie oder ihres Durchsetzungsvermögens für jemanden als persönliches Vorbild oder als Vorkämpfer neuer Ideen gilt.

• umfangreiches Fachwissen, Lebensweisheit
• Anerkennung, Bewunderung

• umfangreiches Fachwissen, Lebensweisheit
• Anerkennung, Bewunderung

Synonyme

• expert ‘Experte’
• vodca₃ ‘Führer’
• znalec ‘Fachmann’

Synonyme

• ekspert ‘Experte’
• znawca ‘Fachmann’
• autorytet ‘Autorität’
• idol ‘Idol’
  

Adjektive

• guruovský_{2, okkasionell} ‘in Relation zu guru (Expertenprofil) stehend, guruhaft, guruartig’, vgl. guruovský status ‘der Status eines Gurus’
• guruov₃ ‘Possessivadjektiv zu guru (Expertenprofil)’

Kollokationen

• internetový guru
• počítačový guru
• burzový guru
• finančný guru
• stal sa guruom PR

Kollokationen

• finansowy guru
• guru kontrkultury
• guru (świata) mody
• internetowy guru
• komputerowy guru
• polityczny guru

Ako medzné obdobie sme si vytýčili prvú polúciu u chlapcov a prvú menštruáciu u dievčat. Známy spisovateľ P.P., ten čudácky guru nevkusu a pornografického gýča, navrhol taký obrad, že ten by urážal popri základnej ľudskej dôstojnosti a estetickom cítení aj elementárne hygienické cítenie každého slušného jednotlivca.
http://www.inzine.sk/article.asp?art=797 [07.04.2011]

Pravica, vedená naivným neoliberálom, vicepremiérom Ivanom Miklošom, vniesla do rozhodovania vlády popri pravicovom klišé o schopnostiach a citlivosti neregulovaného trhu aj neutíchajúcu vieru v spravodlivosť neviditeľnej ruky trhu Adama Smitha. To všetko podopierajúc akože svätou pravdou neoliberálneho guru Roberta Nozicka a jeho predchodcu Friedricha Augusta von Hayeka, že štát nemá zasahovať do trhových procesov, lebo jeho úloha je práve a iba v tom, aby bol ponajviac spoľahlivým nočným strážnikom alebo údržbárskou čatou!
Slovo, 7.2002

To však už nie je úlohou tejto „prvej pomoci“. Editorov je viac a nie je účelom tejto rubriky vymenovať všetky. Napokon, predpokladám, že si nájdete svojho „internetového guru“ a od neho obkukáte know-how. „Zadarmový“ FrontPage Express, ktorý je voliteľnou súčasťou Microsoft Explorera, sa dá použiť tiež, ale je to veľmi jednoduchý nástroj, ktorý toho veľa nedokáže.
http://www.inzine.sk/article.asp?art=3071 [07.04.2011]

George Soros je významnou osobnosťou nášho globálneho veku. Na finančných trhoch, ktoré mu kedysi poskytovali iba živobytie, ale ktoré v poslednom desaťročí využíva aj „ako platformu pre tvorbu nových myšlienok“, sa z neho stal nefalšovaný guru. V oblasti filantropie zanechal takmer rovnako výraznú stopu - a treba zdôrazniť, že túto brázdu vyoral vlastnými peniazmi, ktoré mu priniesli obdivuhodné investičné projekty. V istom zmysle by sme ho mohli prirovnať k Andrewovi Carnegiemu, americkému miliardárovi, ktorý podporoval vzdelávanie nemajetných vrstiev a vyhlasoval, že človek, ktorý pred smrťou neposkytne svoje bohatstvo na dobré účely, zomrie v hanbe.
Domino Fórum, 13.2000

Osvedčené Flashbeats parties sú späť! Tak znel slogan pred akciou. Dnes však vieme skonštatovať jediné, alebo nebol Guru až taký šerif, alebo sú ľudia čím ďalej tým unudenejší. Ani možnosť uctiť si pamiatku zosnulého, ani osvedčené trio uznávaných domácich djov, totiž neprinútilo ľudí prísť v sobotu večer do trnavského Art Klubu.
http://www.artattack.sk/content/05/flashbeats-guru-tribute-2 [24.02.2011]

Być może dlatego, że polski Amway działa jeszcze za krótko i nie wykreował, jak dotąd, żadnej charyzmatycznej postaci. Ani takiej na miarę Dextera Yagera, byłego sprzedawcy piwa spod Nowego Jorku, który dziś wielogodzinnymi homiliami przykuwa uwagę tłumów w każdym zakątku kuli ziemskiej, ani nawet Węgra Jamesa Vagyia, który w swoim kraju jest prawdziwym guru, przyćmiewającym popularnością większość polityków.
Sławomir Mac Jerzy, Tajemnica Amwaya, 1998

Z poczuciem humoru, nawiązując natychmiastowy kontakt z widzami prowadził natomiast „Wieczór poezji - wstęp wzbroniony“ Wojtek Kowalski. Gwiazda Teatru from Poland należy do ulubieńców ciechanowskiej publiczności. Zwycięzca ubiegłorocznego festiwalu to urodzony showman. Korpulentny Guru Poezji (bo w tę rolę wcielił się tym razem pan Wojteczek) wciągnął już na wstępie do wierszowanej zabawy kilku z lekka opierających się zaproszeniu młodych widzów (w tym jednego autentycznego poetę, reportera ciechanowskiego Radia Plus Bartka Matusiaka) i umieścił ich dosłownie w środku.
Tygodnik Ciechanowski, 2002-06-25

Jeden z guru gospodarki cyfrowej, Don Tapscott, pisze w książce The Digital Economy (Cyfrowa gospodarka): W nowej gospodarce informacja we wszystkich swych formach staje się cyfrowa - zredukowana do bitów przechowywanych w komputerach i krążących z prędkością światła przez sieci.
Edwin Bendyk, Zatruta studnia: rzecz o władzy i wolności, 2002

Ulice San Francisco stały się ich salą wykładową, tam rozpowszechniano nauki guru kontrkultury Timothy'ego Leary' ego oraz chemika i badacza LSD Owsleya Stanleya, a za pomoce edukacyjne służyły oczywiście najrozmaitsze substancje.
Grzegorz Brzozowicz, Filip Łobodziński, Sto płyt, które wstrząsnęły światem: kronnika czasów popkultury, 2000

Normy te miały być w polskich zakładach wprowadzone od stycznia 1971 roku. Na trwałe związały się z nazwiskiem Bolesława Jaszczuka, który w drugiej połowie lat sześćdziesiątych pełnił rolę ekonomicznego „guru“ Gomułki.
Janusz Rolicki, Edward Gierek: życie i narodziny legendy, 2002

Noam Chomsky, intelektualny guru antyglobalistycznej lewicy, tłumaczy, co naprawdę dzieje się ze światem, ostrzega przed dyktaturą totalitarnych korporacji i „wirtualnego rządu“ rynków finansowych, zapowiada kolejne fale niepokojów i wzywa do oporu w obronie prawdziwej demokracji.
Polityka nr 27, 2004

Odpowiedzi te pozwalają pracować efektywniej i szybciej, a przede wszystkim zapobiegają utknięciu w środku nocy z jakimś idiotycznym komunikatem na ekranie, z dala od telefonu i od znajomego komputerowego Guru.
Zdzisław Nowakowski, TAG 3.1 dla opornych, 1995

Papież dla wielu katolików to Guru.
www.forumowisko.pl [28.01.2006]

In der 2. Hälfte des 20. Jhs. aufgekommener Internationalismus, der auf das Sanskrit zurückgeht, wo das Adjektiv gurú- गुरू ‘schwer’,   ,,       ‘gewichtig’, ‘hart’, ‘drückend’, ‘groß’ bedeutet und als Anrede ehrwürdiger Personen, besonders des Lehrers verwendet wird. Dem Adjektiv liegt die grundsprachliche Wurzel *g ^u̯ r̥h ₂ -ú- zugrunde, die auch in griechisch βαρύς und lateinisch gravis vorliegt (MAYRHOFER I, 490f.).  

In der 2. Hälfte des 20. Jhs. aufgekommener Internationalismus, der auf das Sanskrit zurückgeht, wo das Adjektiv gurú- गुरू ‘schwer’,  ‘gewichtig’, ‘hart’, ‘drückend’, ‘groß’ bedeutet und als Anrede ehrwürdiger Personen, besonders des Lehrers verwendet wird. Dem Adjektiv liegt die grundsprachliche Wurzel *g u̯ r̥h 2 -ú- zugrunde, die auch in griechisch βαρύς und lateinisch gravis vorliegt (MAYRHOFER I, 490f.).

Im Slowakischen wird das Lexem Guru nur in den allerneusten Wörterbüchern angeführt. Im Slovník cudzích slov (2005) werden zwei religiöse Profilen (1) als (pôvodne v hinduizme) náboženský učiteľa duchovný vodca ‘religiöser Lehrer und geistlicher Führer im Hinduismus’ sowie 2) hist. (v 16. – 17. stor.) titul vodcu náboženskej obce sikhov als religiöser Titel für die Führer der Sikhs mit dem Qualifikator "historisch" versehen. Daneben wird die Bedeutung osobnosť uznávaná svojimi prívržencami ako expert, znalec v danej problematike; vodca, učiteľ  ‘eine Persönlichkeit, die von ihren Anhängern als Experte bzw. Fachmann in einem bestimmten Gebiet angesehen wird; Führer, Lehrer’ mit dem Qualifikator "expressiv" bezeichnet. Im 2006 entstandenen 1. Band des Slovník súčasného slovenského jazyka finden sich die gleichen Profile mit sehr ähnlichen Explikationen, im Unterschied zum SCS mit mehr Kollokationsangaben für Verwendungen in der übertragenen Bedeutung, die hier als expressiv gekennzeichnet sind: finančný, burzový guru; internetový, režisérsky guru; stat sa guruom; moj literarný guru; záľahy samozvaných guruov; Stal sa z neho guru slovenského manažmentu. ‘Finanzguru, Börsenguru; Internetguru, Regieguru; ein Guru werden; mein Literaturguru; eine Menge an selbsternannten Gurus; Aus ihm wurde der Guru des slowakischen Managements’. In den einschlägigen Wörterbüchern steht das religiöse Profil im Vordergrund; die übertragenen Bedeutungen werden nur relativ undifferenziert vorgestellt. Die Korpusdaten deuten aber darauf hin, das diese inzwischen häufiger als die religiöse Bedeutung auftreten.

Im vorliegenden Wörterbuch SuP wurden für das Slowakische drei Profile ausgegliedert: ein religiöses, ein Lifestyle-Profil sowie ein Expertenprofil. Die ursprüngliche religiöse Bedeutung von Guru tritt zugunsten des Lifestyleprofils und des Expertenprofils zunehmend in den Hintergrund. Es ist im Korpus seltener als die abgeleiteten Profile belegt. In guru (Expertenprofil) – in diesem Profil werden aus dem religiösen Profil die Komponenten: Lehrer, Gelehrter, komplexe, evtl. rätselhafte Lehre übernommen, aus dem sekundären Life-Style-Profil die Komponenten: alternatives Auftreten, evtl. Skurrilität.

Oft wird guru nur als Titel bzw. Namenszusatz konkreter Personen verwendet, hat also einen geringen semantischen Eigenwert, ähnlich wie z.B. Dr. bei Voranstellung vor einem Personennamen. Nur in diesem Fall wird Guru meist großgeschrieben, in anderen Fällen wirkt die Großschreibung eher zufällig, wie z.B. in folgendem Korpusbeleg: Dnes však vieme skonštatovať jediné, alebo nebol Guru až taký šerif, alebo sú ľudia čím ďalej tým unudenejší. Im Lifestyle- und Expertenprofil kommt das Wort guru auch vor Eigennamen vor, es wird allerdings in der Regel klein geschrieben. Eine stabilisierte Regel existiert hier jedoch ebensowenig wie bei der Entscheidung, ob guru indeklinabel ist oder in bestehende Paradigma eingeordnet wird.

Zur Zeit wird eine weitere, neue Facette des religiösen Profils in scherzhafter, ironischer bzw. Jugendsprache wirksam, nämlich die Bezeichnung von Führern experimenteller religiöser Erlebnisformen als Gurus ohne Bezug zu einem fernöstlichen Kontext, vgl. Beleg aus dem slowakischen Nationalkorpus: Teraz sa pozornosť sústreďuje na Luca Joureta, ktorý bol podľa výpovedí členov sekty jej „charizmatickým guru“.

Man findet mitunter auch eine Art semantischer Inversion, d.h. dass zur Explikation primärer, aber (unpopulärer) christlicher Topoi und Redefiguren Adjektive und Allonyme aus dem Bereich der New Age herangezogen werden, vgl. engl. Jesus was a Guru, Is Jesus just another Guru? Hier zeigt sich eine Tendenz zur Vermarktung des auch Religiösen.

Im SJPDor. (1958–1969) ist das Lexem guru gar nicht registriert; im SJPSzym. findet sich lediglich die religiöse Bedeutung ‘w hinduizmie mistrz, przewodnik duchowy cieszący się wielkim szacunkiem i uznaniem; później także przywódca wielu sekt hinduskich’. Im 1992 veröffentlichten „Suplement“ wird auf die übertragende Verwendung ‘mistrz, przewodnik duchowy, autorytet moralny’ hingewiesen. Das SWJP (1996) schließlich geht von zwei eigenständigen Bedeutungen, einer religiösen und einer profanen, aus: ‘osoba ciesząca się dużym autorytetem, posłuchem w jakimś środowisku; przewódca grupy nieformalnej’.

In vorliegendem Wörterbuch wird für die Beschreibung des aktuellen Verwendungspotentials von guru mit insgesamt drei Profilen gearbeitet: Neben einem religiösen Profil lässt sich ein Expertenprofil ausmachen, das neben moralischer und Führungsautorität auch fachlich-intellektuelle Fähigkeiten betonen kann, sowie ein sog. Lifestyle-Profil für Vertreter von östlichen Glaubenslehren oder Lebenspraktiken wie Meditation, Yoga u.Ä., die sich durch stereotypische Verhaltensweisen und Kleidungsstile auszeichnen können. Im NKJP und im Internet lässt sich die zunehmende Bedeutung der beiden nicht-religiösen Profile beobachten.

[Es wurden keine Sprichwörter gefunden.]

[Es wurden keine Sprichwörter gefunden.]

Filme

• Guru lásky (The Love Guru, Regie: Mike Myers), USA 2008.
  
  
  (Quelle: http://www.gorila.sk/i/imgs_orig/858/176858.jpg)

Musik

• Guru Brothers Band (Name einer slowakischen Popgruppe)

Werbung

• 
  (Quelle: http://www.mojandroid.sk/wp-content/uploads/2011/07/O2-Guru-logo.png)
• 
  (Quelle: http://medialne.blog.etrend.sk/pastier/files/2010/06/sexualny-guru.jpg)

Literatur

• Piątkowski, Zdzisław: Guru, Warszawa 1999.
• Żurowski, Wojciech: Wędrówki z moim Guru, Warszawa 1981.

Filme

• Guru (The Guru, Regie: Daisy von Scerler Mayer), Großbritannien/ Frankreich/ USA 2002.
• Guru (Holy Man, Regie: Stephen Herek), USA 1998.
• Guru miłości (The Love Guru, Regie: Marco Schnabel), USA 2008.
  
  
  (Quelle: http://1.fwcdn.pl/po/15/20/441520/7239500.3.jpg)

Werbung

• Friseursalon
  
  (Quelle: http://gurubio.vot.pl/salon/)
• Logo einer Webseite
  
  (Quelle: http://www.gurufinancial.pl/gfx/logo.jpg)

Kaczmarek, Kamil 2010: Guru, uczniowie, wspólnota, Poznań. (Wspólnota Kundaliniego, Sekty i ruchy religijne, socjologia, Polska od 1944 r.)